İLKYARDIM İLKYARDIM Emre Aslan

İçerik İlkyardım Nedir? Amacı nedir? İlkyardımın ABC’si nedir? Temel Yaşam Desteği Solunum Yolu Tıkanması ve Heimlich Manevrası Kanamalar ve şok Kırık çıkık ve burkulmalar Yanıklar ,sıcak çarması ve hipotermi Suda boğulma Yaralıların taşınması Teknede başımıza gelebilecek sorunlar

İlkyardım Nedir? Herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı Sağlanıncaya kadar, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.

İLKYARDIMIN ÖNCELİKLİ AMACI NEDİR? Hayati tehlikenin ortadan kaldırılması Yaşamsal fonskiyonların sürdürülmesinin sağlanması Hastanın durumunun daha da kötüleşmesinin önlenmesi İyileşmenin kolaylaştırılması UYARI: İlkyardımın amacı hastayı tedavi etmek veya iyileştirmek değildir.

Hukuki Sorumluluk İlkyardımcının geçerli “Temel Eğitim Sertifikası” olmalıdır. İlkyardım yapılacak kişiden bilinci açıksa önce izin alınması gerekir. “İsmim….. İlkyardım biliyorum ve acil yardım gelene kadar size yardım edebilirim.” Bilinç kapalıysa bu izin alınmış olarak kabul edilir. İlkyardımda esas, yardım edilen kişiye müdahalede zarar vermemektir. Bilmiyorsak müdahalede bulunmamalıyız!!

Müdahale Ederken Yapılması Gerekenler Hastanın durumu değerlendirilir(ABC) ve öncelikli müdahale belirlenir. Bilinci açıksa hasta telkin edilir yarasını görmesine izin verilmez. Mümkünse yerinde müdahale yapılır, yardım çağırılır. İlkyardımcı önce kendi ve çevresindekilerin can güvenliğini sağlamalıdır. Sakin, kendine güvenli ve pratik olmalı.

İlkyardımın ABC’si Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir: Airway-Havayolu açıklığının kontrol edilmesi Breathing- Solunumun değerlendirilmesi(Bak- Dinle-Hisset) Circulation- Dolaşımın değerlendirilmesi

Solunum yoksa derhal yapay solunuma başlanır. Baş geri çene yukarı pozisyonu Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile solunum olup olmadığına 10 saniye boyunca bakılır. Solunum yoksa derhal yapay solunuma başlanır.

Vücutta Nabız Alınan Yerler Şah damarı (adem elmasının her iki yanında) Ön-kol damarı (Bileğin iç yüzü, başparmağın üst hizası) Bacak damarı (Ayak sırtının merkezinde) Kol damarı (Kolun iç yüzü, dirseğin üstü)

video Temel Yaşam Desteği Yaşam kurtarmak amacı ile hava yolu açıklığı sağlandıktan sonra, solunumu ve/veya kalbi durmuş kişiye yapay solunum ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp masajı ile de kalpten kan pompalanmasını sağlamak üzere yapılan ilaçsız müdahalelerdir. Not: Kalp masajı canlı insanlarda kesinlikle uygulanamaz. HUKUKİ SORUMLULUK: Bilinmiyorsa müdahalede bulunulmamalı.

Solunum Tıkanıklığı Kısmi Tıkanma: Hasta öksürür, konuşabilir, nefes alabilir. Bu durumda hastaya dokunulmaz, öksürmeye teşvik edilir. Tam tıkanma belirtileri: Hasta nefes alamaz, acı çeker, ellerini boynuna götürür, konuşamaz, rengi morarmıştır. Bu durumda Heimlich Manevrası (=Karına bası uygulama) yapılır.

Hastanın arkasına geçip sarılarak gövdesi kavranır, Hastanın yanında veya arkasında durulur, Bir elle göğsü desteklenerek öne eğilmesi sağlanır, Diğer elin topuğu ile hızla 5 kez sırtına ( kürek kemikleri arasına) süpürür tarzda vurulur. Hastanın arkasına geçip sarılarak gövdesi kavranır, Bir elin başparmağı midenin üst kısmına, göğüs kemiği altına gelecek şekilde yumruk yaparak konur. Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır, Kuvvetle arkaya ve yukarı doğru bastırılır, Bu hareket 5 kez yabancı cisim çıkıncaya kadar tekrarlanır video

Şok Nedir? Kalp-damar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir. Şok ölümcül bir durumdur!!

Şokun Belirtileri Nelerdir? Kan basıncında düşme Hızlı ve zayıf nabız Hızlı ve yüzeysel solunum Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik Endişe, huzursuzluk Baş dönmesi, Dudak çevresinde solukluk ya da morarma Susuzluk hissi Bilinç seviyesinde azalma

Şokta Uygulanacaklar Şok pozisyonu verilir. Hasta sırtüstü yere yatırılır. Bacakları 30cm kadar yukarı kaldırılır. Hasta üzeri örtülerek sıcak tutulur. Hastanın mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır Varsa kanama hemen durdurulur. Hızlı bir şekilde sağlık kuruluşuna sevk edilir. Belli aralıklarla yaşam bulguları kontrol edilir.

Kanama Kanama Türleri: Dış Kanama,İç Kanama Damar Tipine Göre: Atardamar, Toplardamar, Kılcaldamar Kanamada Yapılacak Şeyler: Kanayan bölge kalp hizasının üstünde tutulur. Sargı bezi ile basınç uygulanır. Bazı atardamarlara belli bölgelerde basınç uygulayarak beslediği bölgeye kan akışı azaltılır.

Vücutta baskı Noktaları

Turnike Uygulaması Damarın deri ile kemik arasına sıkıştırılmasını amaçlayan bir tekniktir. Her şey yapılmasına rağmen kanama durmuyorsa veya uzuv kopması varsa son çare olarak turnike uygulanır. Turnike uygulandığı bölgeye kan akışını tamamen keser. Bu sebeple fazla uygulanması sonucu doku harabiyeti ve uzvun tamamen kaybına yol açabilir.

Kırık Çıkık ve Burkulmalar Kemik bütünlüğünün bozulmasına kırık denir. Kapalı Kırık: Deri sağlamdır. Açık Kırık: Deri bütünlüğü bozulmuştur. Beraberinde kanama ve enfeksiyon tehlikesi taşır. Belirtileri: Hareket ile artan ağrı Şekil bozukluğu Hareket kaybı Morarma

Kırıkta ne yapılır? Açık kırıkta kemik uçları geri yerleştirilmez. Kanama varsa durdurulur. Kapalı kırıklarda ağrılı bölgeye buz torbası konulur. Yaralı bölgenin hareketsizliği sağlanarak kırık kemik uçlarının çevre dokusuna zarar vermesini önlemek için bölge tespit edilir. Kırılan kemik iki eklem arasına tespit edilir.

Üst kol kırığı Çene kemiği kırığı Ön kol kırığı Üçgen bandaj kullanımı Uyluk kemiği kırığı Bacakta kırık

Burkulma ve Çıkık Eklemin normal hareket sınırını aşan bükülme ve gerilmesiyle eklem bağlarının,kapsülünün ve yumuşak dokuların zedelenmesine burkulma denir. Eklem kapsülü ve eklemi oluşturan bağlarda yırtık oluşmasıyla kemiğin kapsül dışına çıkmasına çıkık denir.

Yapılacaklar Burkulma: Çıkık: Bandajla eklem tespit edilir. Şişliği azaltmak için bölge yukarı kaldırılır. Masaj yapılmaz,hareket ettirilmez. Soğuk uygulanır. Çıkık: Çıkık yerine oturtulmaya çalışılmaz. Bulunduğu pozisyonda tespit edilir. Buz koyulup kalp seviyesinin üzerine çıkarılır.

Yanıklar Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır. 1.derece yanık: Deride kızarıklık, ağrı, yanık bölgede ödem vardır. Yaklaşık 48 saatte iyileşir. 2.derece yanık : Deride içi su dolu kabarcıklar (bül) vardır. Ağrılıdır. Derinin kendini yenilemesi ile kendi kendine iyileşir. 3.derece yanık: Derinin tüm tabakaları etkilenmiştir. Özellikle de kaslar, sinirler ve damarlar üzerinde etkisi görülür. Beyaz ve kara yaradan siyah renge kadar aşamaları vardır. Sinirler zarar gördüğü için ağrı yoktur.

Neden müdahale ediyoruz? Amacımız ne? Yanıkta ilkyardım Kişi yanıyorsa koşması engellenir. Üzerine battaniye örtülerek yerde yuvarlanması sağlanır. Müdahale etmeden eller yıkanır veya eldiven giyilir.(enfeksiyon riski) Su dolu kabarcıklar(bül) oluşmuş ise patlatılmaz. Yanık üzerine yoğurt diş macunu pudra vs. sürülmez. Deri soyulmaz. Hafif yanıklarda yanmış bölge 10 dakika su altında tutulmalıdır. Yanık üzeri steril gazlı bezle örtülür. Bilinç yerindeyse ağızdan sıvı verilerek sıvı kaybı önlenir. Olumsuz etkileri: organ ve sistemlerde işleyiş bozukluğuna yol açar. Ağrı ve sıvı kaybına bağlı olarak şok meydana gelir. Enfeksiyon oluşablir. Amaç: yanığın genişlemesi enfeksiyonu ve şoku önlemek acıyı hafifletmek

Sıcak Çarpması Yüksek derece ısı ve nem sonucu vücut ısısının ayarlanamaması sonucu ortaya bazı bozukluklar çıkar. Belirtileri: Adele krampları,güçsüzlük ve yorgunluk, baş dönmesi, bol terleme, hızlı nabız, bilinç kaybı, davranış bozukluğu. Ne yapılır? Hasta serin ve havadar bir yere alınır. Giysiler çıkartılır. Vücudu soğutmak için ıslak havlu ve çarşaf kullanılır. Sıvı ve mineral kaybını gidermek için su-karbonat-tuz karışımı veya soda içilir

Hipotermi Vücut sıcaklığının35C’nin altına düşmesi halinde meydana gelen rahatsızlıktır.  Vücut sıcaklığı 25 C nin altına indiğinde ölüm gerçekleşir. TEDAVİSİ: Kazazedenin ıslak kıyafetleri çıkarılır. Kuru yünlü giysiler giydirilir ve battaniye ile örtülür. Kademeli ısıtma önemli!! Sıcak şekerli içecekler içirilir. (Bilinç yerindeyse) Alkol içirilmez!!

Su içerisinde hipotermiden korunma Sudaki ısı kaybı havaya göre 25 kat daha etkilidir. Su içerisinde gereksiz hareket yapılmamalı! Kara yakın değilse yüzülmemeli. Kasıklar ve koltuk altları kapatılır. Baş ve boyun suyun dışında kalır.(ısı kaybı bölgeleri) Birden fazla kazazede varsa ısı kaybını azaltma pozisyonu alınır Isı kaybını azaltma pozisyonu

Suda Boğulma Yardım eden kendini tehlikeye atmadan kazazedeye arkadan yaklaşarak emniyete alır. Suda soluk verme işlemine başlanabilir. Kazazede sudan çıkarılıp sert bir zemine sırt üstü yatılır. Kemer kravat vs gevşetilir. Ağızda yabancı bir cisim varsa çıkarılır. Temel yaşam desteğine başlanır. Soluk verişlerden sonra baş yana Çevrilerek ağızdan köpük tarzında Suyun çıkmasına izin verilir. (omurga yaralanmasına dikkat) Normalde beyin hüzcreleri 5 dk kadar oksijensiz kaldığında hasara uğramaya başlar ama soğuk suda bu 20 30 dkyı bulabilir. Az miktarda su akciğerlere girer.

Yaralıların Taşınması

Teknede Karşılaşılabilecek Durumlar Deniz Tutması:Tekne içi yerine güvertede bulunulmalı ve ufka bakılmalı.Kapalı ve havasız ortamlardan uzak durulmalı. Buzlu suyu küçük yudumlarla içmek faydalı olabilir. Bumba Çarpması

Bumba çarpması Kafaya alınan darbe sonucu Şiddetli baş ağrısı kemiklerde şekil bozukluğu göz altında-kulak arkasında morarma burun veya kulaktan kan veya sarımsı-pembe sıvı(beyin omurilik sıvısı) gelmesi(akması engellenmez çünkü geriye baskı yapıp yaşamsal fonksiyonların baskılanmasına yol açabilir.), gözbebeklerinde eşitsizlik Varsa aklımıza kafatası kırığı gelmelidir. Şiddetli baş ağrısı Hafıza kaybı Bilinç kaybı Çift görme Baş dönmesi Varsa beyin sarsıntısına işarettir.

Yardım çağırma Sahil Güvenlik Komutanlığı (Alo 158) 24 saat sağlık hizmeti veren Telesağlık hizmeti 114 Ulusal Zehir Danışma Merkezi Karaya ulaşılabiliyorsa 112 16. Kanaldan Pan Pan Medical anonsu

Beni dinlediğiniz için teşekkür ederim SAĞLIKLI SEYİRLER!