KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ PEDİATRİK FİZİK MUAYENE Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Normal muayene yöntem ve teknikleri –inspeksiyon, palpasyon, oskültasyon, perküsyon- çocukta da uygulanabilir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Çocuğun yaşına göre, bazı muayeneler, sistematik olarak yapılan muayenenin sonuna bırakılabilir Muayene anında, özellikle ergenlerde, yardımcı bir kişi bulunmalıdır Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş GENEL YAKLAŞIM Hekim muayene öncesi ellerini yıkamış olmalıdır Hasta, oda ısısında soğuk olmayan, hastayı huzursuz etmeyen bir ortamda muayene edilmelidir Hastanın üzeri tamamen soyulmalıdır. Cinsiyet, hastaneye geliş (saat, gün, ay ve yıl) olarak kaydedilmelidir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Hastanın yaşı Hastanın yaşı, ilk 2 gün için saatlik olarak, İlk 2 gün - 28 gün arası gün olarak belirtilmeli, İlk 1 ay - 2 yaş için ay olarak 2 - 6 yaş için yaş ve ay olarak Daha sonra 12 yaşa kadar buçuklu yaş olarak Ergenlikte de doldurduğu yaş olarak Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş I- VİTAL BULGULAR Vücut sıcaklığı: Yenidoğan ve süt çocukluğunda rektal Daha büyük çocuklarda aksiller ve oral Solunum sayısı: Sayı / dakika olarak Kan basıncı: Kalp atımı (nabız) Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
II- ANTROPOMETRİK ÖLÇÜMLER Baş çevresi ve persantili Boy ve persantili Kilo ve persantili Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş III- GENEL GÖRÜNÜM Genel görünüm: Aktif deri rengi Nemi Isısı Turgoru ve tonusu Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş IV- DERİ Sarılık Pletore Siyanoz (periferik/ santral) Doğum zedelenme bulguları Kutis marmaratus gibi görünümler belirtilmeli.. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Deri döküntüleri belirtilmeli Nevuslar ( şarap kırmızısı, hemangiomalar..) ve mongol lekeleri belirtilmeli Deri döküntülerinin sayısı, yerleşimi ve yüzeyi tam olarak tanımlanmalı. İleride olası büyüme ve değişimler açısından...! Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş V- BAŞ BOYUN: Baş ve boyun muayenesinde inspeksiyon, palpasyon, perkusyon ve oskultasyonun yanında translüminasyondan da yararlanılır Hastanın yüz ifadesi kendi ifadesinden daha değerli olabilir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Baş doğumda bedenin dörtte biri uzunluğunda ve üçte biri ağırlığında iken, gelişimi bittiğinde uzunluğu sekizde bire ve ağırlığı beden ağırlığının onda birine geriler. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Ön ve arka fontanel muayenesi: Dolgunluk, pulsayon, çöküklük, boyutu (en uzun iki eksende 3x 4 gibi) belirtilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Sütürlerin açıklığı: Sütürlerin açıklığı belirtilmeli ve sütürlerin erken kapanıp kapanmadığı kontrol edilmelidir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Kafanın oskültasyonu yöntemi ile; İntrakranial anevrizma Arteriovenöz fistül Anemi Hipertiroidide üfürümler duyulabilir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Kafanın transluminasyonu yöntemi ile ışık kaynağının etrafında iki santimetreden daha fazla bir aydınlanmanın olması subdural effuzyon, daha geniş bir aydınlanma elde edilirse hidrosefali, Dandy-Walker malformasyonu düşünülmelidir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Boyun İnspeksiyon, palpasyon ve oskultasyon yöntemleri kullanılarak boyun muayenesi yapılır. Boyunda büyük damar trasesi boyunca oskultasyon yapılmalıdır. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Kulaklar Kulak muayenesi dış kulağın inspeksiyonu ile başlamalı Çocuğun sesli uyaranlara kayıtsız kalması sağırlık şüphesi uyandırmalıdır Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Gözler: Anoftalmi Mikroftalmi Epikantus Ptozis vb. Skleranın renk değişiklikleri (sarılık, mavi sklera) Subkonjonktival kanama, “ Brushfield lekeleri Konjonktivit bulguları Korneade opasite Megalo/ mikro kornea Hiper/ hipotelorism Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Burun Koanal atreziye bakılmalıdır. Tek taraflı devamlı burun akıntısı, eğer tıkanıklık ile beraber ise yabancı cisim akla gelmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Erken çocuklukta ağız ve farenks muayenesi, çocuk anne kucağına alınarak yapılmalıdır Ağız muayenesi, dıştan dudakların incelenmesi ile başlar ve yanak mukozası, yumuşak ve sert damak, dişler, dişeti, dil, tonsiller, orofarenks muayenesi bunu izler. Koopere büyük çocuklarda, dil basacağı kullanmadan, daha küçük çocuklarda dil basacağı ve ışık kaynağı yardımıyla muayene yapılır. Koplik lekesi, stenon kanalının görünümü, ağız içinde “Epstein incileri”varlığı , mukosel, dilin yapısı, şekli ve büyüklük değişiklikleri kaydedilmeli, tonsillerde hipertrofi, hiperemi, üzerinde püy odakları ve membranlar olup olmadığı belirtilmelidir. tükrük salgısı ile ilişkin özellikler not edilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Dudakların rengi, yapısal anomali olup olmadığı, üzerindeki lezyonlar, gingivadaki renk değişiklikleri, lezyonlar, hipertrofi ve kanamalar belirtilmelidir. Çocuğun yaşı da göz önüne alınarak dişlerin çıkıp çıkmadığı, çıkmışsa bunların yeri, sayısı ve cinsi varsa çürüme belirtilir.Üç yaşını tamamlamadan önce çocuğun ağzında yirmi diş vardır Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş VI. GÖGÜS: İnspeksiyon ile göğüs asimetrisi, taşipne, inter kostal ve subkostal çekilmeler olup olmadığı, solunum sayısı, pektus ekskavatum, meme başı değişiklikleri, kifoz, skolyoz, kifoskolyozun olup olmadığı belirtilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Palpasyon ile göğüs duvarı titreşimi, büyümüş lenf bezleri, kalp tepe atımının yeri, trakeanın pozisyonu, meme dokusu, klavikula kırığı olup olmadığı, Harrison oluğu, raşidik değişiklikler, ağrılı yerlerin bulunup bulunmadığı, deri altı krepitasyonları, her türlü lokal şişlikler, derinin durumu, göğüs asimetrisi ve skapulanın pozisyonuna bakılır. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Perküsyon direkt ve indirekt olmak üzere iki şekilde yapılır. Direkt perküsyon tek elin işaret veya orta parmağı ile göğüs duvarına vurularak yapılır. Yenidoğan ve ufak bebeklerde bu metod uygulanır. Büyük çocuklarda indirekt metod uygulanır. Bir elin orta parmağı interkostal aralıklara iyice yerleştirilir ve diğer elin işaret ve orta parmağı ile el bilekten hareket ettirilerek göğüse yerleştirilen parmağın tırnak dibi ile birinci falanksın arasına kısa süreli darbeler ile vurulur. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Oskültasyon yapılırken çocuk ya tam yatmış ya da dik pozisyonda olmalıdır. Solunum çeşitlilikleri (raller ve ronkuslar) ve duyulduğu alanlar topografik olarak belirtilmelidir ( örneğin: Sağ bazalde ince ral gibi). Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
VII. KALP VE DAMAR SİSTEMİ: İnspeksiyon: Çocuğun genel durumu, bilinç durumu, siyanozu, solunum sıkıntısı olup olmadığı, ortopnesi ve gelişme durumu, kalp tepe atım yeri, göğüste asimetri, boyun venlerinde dolgunluk, solunum sayısı gözlenmelidir. Perküsyon: Kalbin yerleşim yeri tespit edilmelidir. Palpasyon: Periferik nabızların varlığı ve özellikleri kaydedilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Kalp tepe atım yeri (dikkat kalp tepe atımı her zaman solda olmayabilir!) belirtilmelidir. Normalde yenidoğan ve 3-4 yaşına kadar kalp tepe atımı sol 4. İnterkostal aralık, daha ileri yaşlarda sol 5-6. interkostal aralık ve midklaviküler hattın kesiştiği yerdedir. Palpasyon ile ele gelen titreşimlere tril denir. Genellikle 3. dereceden şiddetli üfürümün varlığında tril palpe edilir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Oskültasyonda: Kalp sesleri, kalp tepe atımı lokalizasyonu, üfürümler, kalp tepe atım sayısı ve yeri belirlenir. Oskültasyonla belirli kardiak bölgeler daha dikkatle dinlenmelidir, bunlara kalp odakları denir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş VIII. KARIN: Karın muayenesinde hastanın karnı 4 veya 9 bölgeye ayırarak değerlendirilebilir. İnspeksiyon ile omfolasel, gastroşisiz, batında asimetrik görünüm varlığı gözlenmelidir. Umblikusun inspeksiyonu karın muayenesinde ayrı bir öneme sahiptir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Oskültasyon ile barsak sesleri değerlendirilmelidir Dikkat abdomen muayenesında oskültasyon inspeksiyondan hemen sonra yapılmalıdır. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Palpasyon: Kitlelerin niteliği, (sert ,düzgün, yumuşak) belirtilmeli, karaciğer vertikal uzunluğu verilmelidir Perküsyon: Karaciğer, böbrek, dalak büyüklüğü ve varsa organlara ait kitleler boyutları ile belirtilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Anal muayene Hastanın yan yatması veya diz-göğüs pozisyonunda durması sağlanır. Küçük çocuklarda küçük parmak ile yavaş ve dikkatle yapılmalıdır. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Rektal tuşede önce sfinkter tonusuna bakılır Anorektal stenoz veya atrezi yoksa küçük parmak kolayca rektuma girer Özellikle yenidoğan bebeklerin anüs muayenesinde anal atrezinin aranması önemlidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş IX. GENİTAL: Erkek genital sistem muayenesinde inspeksiyonla, pubik kıllanmanın evrelendirilmesi, maturasyonel evrelemenin yapılması, bunlara göre anormal dış genital organ yapısının belirtilmesi gerekir (kitle, skrotumda şişlik, skrotal ödem) Ayrıca inspeksiyonla uretranın açıldığı yerin değerlendirilmesi (Epispadias, hipospadias), palpasyonla skrotum ve testislerin muayenesinin yapılması varsa inmemiş testisin belirtilmesi, hidrosel ve inguinal herninin ayırdedilmesi gerekir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş Kızlarda genital muayenede inspeksiyonla anormal dış genital organ yapısı (klitoris hipertrofisi, ödem, imperfore himen, inguinal kitle), pubik kıllanmanın evrelendirilmesi, labia minoraların adezyonunun olup olmaması, vaginal akıntının olup olmamasının değerlendirilmelidir Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş IX. EKSTREMİTE: Bebek tamamen soyularak muayene edilmeli, alt ve üst ekstremiteler ayrı ayrı değerlendirilmeli, sindaktili, polidaktili, simian çizgileri, pes ekino varus/ valgus, ekstremitelerde kısalık ve diğer anomaliler belirtilmelidir Eklemlerde hareket kısıtlılığı, ve inflamasyonun bulguları belirtilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş X. NÖROLOJİK MUAYENE: Anormal hareketler not edilmelidir (irritabilite, anormal hareketler). Kas tonusu (hipotonik, hipertoni) belirtilmelidir. Kranial sinirlerin muayenesi yapılmalıdır. Hareketleri kontrol edilip yazılmalıdır. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş
Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş X. NÖROLOJİK MUAYENE: Kas tonusu, patolojik ve normal refleksler büyüklerde olduğu gibi sırasıyla not edilmelidir. Duyu muayenesi, yürüme ve postür değerlendirilmelidir. Serebellar testler (diz topuk, parmak burun testi) belirtilmelidir. Periferik sinirler muayenesında ek olarak Erb-Duchenne ve Klumpke tipi paraliziler not edilmelidir. Gazi Tıp Dönem 3 Klinik Bilimlere Giriş