NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Temel sanat ve tasarım eğitimi-ıı gestalt NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sanat Tasarım Fakültesi stf.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gestalt prensibi Gestalt kelime olarak Almanca şekil-biçim anlamına gelir. Gestalt psikoloğu Kurt Koffka’nın ünlü söylemi şu şekildedir: “Bütün kendisini oluşturan parçaların bir araya gelmesinden farklı bir şeydir.” Bilişsel süreçler içerisinde özellikle algı ve algısal örgütlenme konularına yoğunlaşmış psikolojik bir algı kuramı olan ve Almanya’da temellenen Gestalt’ın temel prensipleri tanıtılacaktır. Beş temel prensibin –Yakınlık, Benzerlik, Tamamlama, Devamlılık, Figür ve Fon İlişkisi- her birine örnek oluşturacak çalışmalar gerçekleştirilecektir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gestalt ilkeleri Yakınlık İlkesi: Bu ilkeye göre insanlar çeşitli nesneleri algılarken birbirine yakın olanları grup oluşturarak algılarlar. Benzerlik İlkesi: Bu ilkeye göre eğer parçalar birbirine benziyorsa bizler bu çeşitli parçaları algısal olarak birbirleriyle grupluyoruz. Bu benzerlik; şekil, renk, gölgelendirme ya da bu gibi diğer özelliklerle meydana gelebilir. Tamamlama (Kapatma) İlkesi: Bu ilkeye göre nesneler tamamlanmasa bile insanlar bu nesneleri bütün bir şekil, harf, resim gibi algılar. Yani resmin bütünün bazı parçaları olmadığı zaman bizim algımız bu görsel parçaları tamamlar. Aklın bir şekli tamamlamasının nedeni şekli duyu aracılığıyla tamamlanmış şekilde algılaması değil, uyaranların etrafındaki düzeni arttırmak içindir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gestalt ilkeleri Devamlılık İlkesi: Devamlılık İlkesi, nesnelerin parçalarının bir grup oluşturuyormuş gibi algılanma eğiliminde olduğunu ve bu sebeple bir nesnenin parçalarının, yan yana konumlandırıldıkları durumda algısal bütünlük yarattıklarını belirtir. İki nesnenin kesişmeleri durumunda, bireyler bu iki nesneyi iki ayrı bölünmemiş nesne şeklinde algılarlar. Uyarıcılar, kesişime rağmen ayrı görünmeyi sürdürürler. Keskin ve net yön değişimleri olan nesneleri grup olarak görüp tek bir nesne olarak algılamaya daha az eğilimliyizdir. Figür-Arka Plan İlkesi: İnsanların içgüdüsel olarak bir nesnenin ön planda mı arka planda mı olduğunu algıladığını söyler. Bir nesne öne doğru çıkık halde durur (figür) ya da geriye doğru sinmiştir (arka plan). NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek görseller NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Örnek görseller Gestalt Tasarım İlkeleri, Örnek Tasarımlar NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Steven Haller, Veronique Vienne, Grafik Tasarımı Değiştiren 100 Fikir, Literatür Yayıncılık NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©