GÜNEŞ ENERJİSİNİN ISI ENERJİSİNE DÖNÜŞÜMÜ Betül CANTÜRK
Güneş enerjisi, ışığı soğuran siyah bir cisme düştüğü zaman, ışınım enerjisi, düşük sıcaklıktaki ısıya dönüşerek cismi ısıtır. Güneş ısısından, çok kullanılan yalın bir yöntemle yararlanma olanaklarından biri de, düzlemsel toplayıcılar kullanarak evlerin sıcak su gereksinimini karşılamaktır.
Günümüzde, başlıcaları Japonya, İsrail ve Avustralya olan birçok ülkede, milyonlarca toplayıcı kullanılmaktadır. Toplayıcı birimler genellikle metal plakalardan oluşur ve birer yüzleri siyaha boyalıdır.
Suyun akması için, plaka yüzeyine ya da arasına boru döşenir. İletim yoluyla ısı yitimini önlemek için, plakanın arkası yalıtılır. Taşınımdan doğacak ısı kaçaklarının engellenmesi amacıyla da, plakanın ön yüzü, birkaç cm'lik hava boşluğu bırakıldıktan sonra, cam plaka kapatılarak yalıtılır.
Toplayıcılar, Kuzey yarıkürede güneye, Güney yarıkürede de kuzeye bakacak biçimde, yerin enlemine eşit bir açıyla eğimli olarak yerleştirilir. Böylece toplayıcı yüzeyi, ortalama güneş ışığı doğrultusuna dik tutulmuş olur.
Doğrudan ya da yayınma yoluyla gelip cam plakayı geçen güneş ışını, metal yüzeyi ve suyu ısıtmaya başlar. Güneşlenmenin çok zayıf olduğu zamanlarda sistemi devre dışı bırakmaya yarayacak uygun bir TERMOSTAT kullanılır. Bu tür bir sistemle, dünyanın güneşli bölgelerinde evler için yeterli sıcak su sağlanabilir. Bununla birlikte, uzun süren bulutlu havalarda da sıcak su verebilmek için, su tankı içine genellikle ısıtıcılar yerleştirilir.