Konu 25: KOORDİNASYON BİLEŞİKLERİ

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
Her bir kimyasal element, atom çekirdeği içerisindeki proton sayıları veya atom numarası (Z) ile karakterize edilir. Verilen bir elementin tüm atomlarında.
Advertisements

BİLEŞİKLER İki ya da daha fazla maddenin belli oranda kimyasal olarak birleşmeleri sonucu oluşturdukları yeni, saf maddeye bileşik denir.
Moleküler Geometri VSEPR Valens Bağ Teorisi Molekül Orbital Teori
Jahn-Teller Etkisi.
Ligantlar Lewis bazlarıdır, merkez atoma verici atomları ile bağlanır.
Tavsiye Edilen Kitaplar
(formüller aynı, fiziksel veya kimyasal özellikler farklı)
Değerlik Bağı Kuramı Valence Bond Theory.
İyon Yükü ve Yükseltgenme Basamağı
ALİ DAĞDEVİREN/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
CANİP AYDIN/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ
ORTAÖĞRETİM 9. SINIF KİMYA 2. ÜNİTE: BİLEŞİKLER
Kristal Alan Teorisi.
Kristal Alan Teorisi.
Tavsiye Edilen Kitaplar
Değerlik Bağı Kuramı Valence Bond Theory
Kimyasal Bağlar.
Molekül Orbital Teorisi
Organometaller Kimyası
HAFTA 8. Kimyasal bağlar.
2. İYONİK BİLEŞİKLER.
TEMEL ORGANİK KİMYA Mehmet KURTÇA.
Koordinasyon Bileşiklerinin Adlandırılması
KİMYA KİMYASAL BAĞLAR.
9. SINIF KİMYA MART.
y.s. d3, d8 : en düşük KAKE (Oh larda)
Hibritleşme ve Molekül-İyon Geometrileri
BİLEŞİKLER İki ya da daha fazla maddenin belli oranda kimyasal olarak birleşmeleri sonucu oluşturdukları yeni, saf maddeye bileşik denir.
KİMYASAL BAĞLAR İyonik Bağlı Bileşiklerde Kristal Yapı İyonik bağlı bileşiklerde iyonlar birbirini en kuvvetli şekilde çekecek bir düzen içinde.
KİMYASAL BAĞLAR.
Kimya performans ödevi
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ
KİMYASAL BAĞ.
PERİYODİK CETVELİN BAZI GRUPLARI VE ÖZELLİKLERİ
Bileşikler ve Formülleri
ATOMUN YAPISI, BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ Her madde gözle görülemeyecek kadar küçük ve bölünmesi zor yapı taşları olan atomlardan oluşmuştur. Atomlar gözle.
Ligantlar Lewis bazlarıdır, merkez atoma verici atomları ile bağlanır.
NaCl’de, Na bir elektron vererek Na+ katyonunu oluşturur ve bu elektron  Cl tarafından alınır ve Cl- anyonunu oluşturur. Böylelikle.
BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ
KİMYASAL BAĞLAR Moleküllerde atomları birarada tutan kuvvettir.
İYONİK BAĞLAR Hazırlayan: Erçin ÇORBACIOĞLU.
1 Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle.
Kimyasal Bileşiklerin Formüllerinin Yazılması ve Adlandırılması
KOMPLEKSLER İki veya daha fazla basit atomun birleşmesi ile meydana gelen ve çözeltide bağımsız olarak bulunabilen maddelere KOMPLEKS adı verilir. Kompleks.
(formüller aynı, fiziksel veya kimyasal özellikler farklı)
Tavsiye Edilen Kitaplar
Atomun Kuantum Modeli Hafta 7.
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN MALZEME BİLİMİ
BİLEŞİKLER ve FORMÜLLERİ.
MEDİKAL KİMYA Atom ve Molekül
MOLEKÜL ORBİTAL TEORİ Yrd. Doç. Dr. Ahmet Emin ÖZTÜRK.
Kaynak: Fen ve Mühendislik Bölümleri için KİMYA Raymand CHANG
KOMPLEKSLEŞME REAKSİYONLARI VE TİTRASYONLARI
CANİP AYDIN/FEN VE TEKNOLOJİ ÖĞRETMENİ
Molekül Orbital Teorisi
Chapter 24: B Grubu Metaller
Kimyasal Bağlar.
ANORGANİK KİMYA II.
Chapter 10: Periyodik Tablo ve Bazı Atom Özellikleri
KONU 3: KİMYASAL BİLEŞİKLER
Konu 5: Sulu Çözelti Tepkimelerine Giriş
KONU 12: Kimyasal Bağlar - II:
Ünite 18: Asit Baz Dengeleri
Atomların Lewis Sembolleri
BİLEŞİKLER VE FORMÜLLERİ
Bir gün benim sözlerim bilimle ters düşerse, bilimi seçin.
Atomlar, Moleküller, İyonlar
ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER.
Sunum transkripti:

Konu 25: KOORDİNASYON BİLEŞİKLERİ 19.09.2018 07:58 General Chemistry Principles and Modern Applications Petrucci • Harwood • Herring 8th Edition Konu 25: KOORDİNASYON BİLEŞİKLERİ Philip Dutton University of Windsor, Canada N9B 3P4 Prentice-Hall © 2002  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ δ π σ υ λ α β  γ ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:5819.09.2018 07:58Prentice-Hall © 2002 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 25. KONU İÇİNDEKİLER 25-1 Werner’in Koordinasyon Bileşikleri Kuramı 985 25-2 Ligantlar 988 25-3 Adlandırma 990 25-4 İzomeri 992 25-5 Kompleks İyonlarda Bağlanma: Kristal Alan Kuramı 998 25-6 Koordinasyon Bileşiklerinin Manyetik Özellikleri 1002 25-7 Renk ve Komplekslerin Renkleri 1004 25-8 Kompleks İyon içeren Dengeler 1007 25-9 Kompleks İyonların Asit-Baz Tepkimeleri 1009 25-10 Bazı Kinetik Olgular 1010 25-6 Koordinasyon Kimyasının Uygulamaları 1011 Özel Konu Mücevher Taşlarının Rengi 1016  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:5819.09.2018 07:58Prentice-Hall © 2002 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

Tavsiye Edilen Kitaplar 19.09.2018 07:58 Koordinasyon Kimyası Tavsiye Edilen Kitaplar Türkçe H. Ölmez, V.T. Yılmaz, Anorganik Kimya, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun N.K.Tunalı, S. Özkar, Anorganik Kimya, Gazi Üniversitesi Yayınevi B Çetinkaya, Kavramlarla Anorganik Kimya, İnönü Üniversitesi Fen-Ed. Fak.Yayınları Çeviri D.F.Shriver, P. W. Atkins, C. H. Langford, Inorganic Chemistry, Oxford Chemistry, G.L. Miessler, D.A. Tarr, Inorganic Chemistry, PrenticeHall, İngilizce C.E. Housecroft, A.G. Sharpe, Inorganic Chemistry, 1st Ed, PrenticeHall, 2001 J.E. Huheey, E.A. Keiter, R.L. Keiter, Inorganic Chemistry, 4th Ed., HarperCollins, 1993  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 KOORDİNASYON KİMYASI M=Merkez Atom-L= Ligantlar ve Koordinasyon Bileşiklerinin Oluşumu M=METAL iyonu (é alıcı olup boş orbitali vardır), L= LİGANT ,é verici olup üzerinde kolayca verebileceği 1 (veya daha fazla) çift é vardır ve bu é’ları M’e vererek KOORDİNASYON BAĞI oluşturur böylece KOORDİNASYON BİLEŞİĞİ veya kısaca KOMPLEKS meydana gelir. Koordinasyon bileşiklerinin çoğu renkli, paramanyetik, katalitik özelliktedir. Koordinasyon bileşikleri veya Kopleksler genel olarak [M+m L-n ]m-n olarak gösterilebilir. AgCl(k) + 2 :NH3 (aq)  [H3N – Ag – NH3]+ Cl-  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

d-blok: geçiş elementleri 19.09.2018 07:58 Geçiş metali nedir? d- veya f- değerlik elektronuna sahip elementler, d-blok veya f-blok metalleri d-blok: geçiş elementleri  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo f-blok: İç geçiş elementleri 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58  ⇄ ⇌   ‾ + ≡ ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≠ ≡ ≈ Δ δ ðƌ π σ υ λ α β  y ў γ ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo ¼ ½ ¾ √ ∛ ∜ 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25 6

A K KOORDİNASYON BİLEŞİĞİ ( KOMPLEKS) [M+m L-n ]m-n=+k/-a/0 19.09.2018 07:58 KOORDİNASYON BİLEŞİĞİ ( KOMPLEKS) kompleks üzerindeki yük L (Ligantlar) +k/ -a /0 A n -c +b K karşıt iyon M (Merkez Atom) Metal Atomu veya iyonu [M+m L-n ]m-n=+k/-a/0 Ligantlar Metal’in d-orbitaline 2é verip koordine kovalent (koordinasyon) bağını oluşturur. Merkez metal iyonu Ligantlarla çevrelenmiştir. Eğer Kompleks Katyon ise zıt yüklü Anyon, Anyon ise zıt yüklü Katyonla bileşik oluşturur. Dışarıya karşı NÖTR olan İÇ KOMPLEKSler serbest bileşikler olarak hareket edebilirler. Ligantlar kendi içinde de bağ içeriyorsa halkalı olan ŞELAT (Chelat)’ları oluştururlar.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 1) Kompleksin nötr, pozitif veya negatif yüklü oluşu ve DİŞLİ LİGANTLAR  LİGANTLARDA DİŞ SAYISI Basit L’ler tek dişli, Kompleks L’ler 2,3 ve 4 dişli olabilir. Oksalat ve en=Etilen diamin 2 dişli, Etilen triamin 3 dişli, Etilen tetraamin 4 dişlidir. KS:4 Tek dişli ligant, KS:4 iki dişli ligant, KS:4 üç dişli ligant, KS:4 dört dişli ligant,  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo KS:6 Tek dişli ligant, KS:6 iki dişli ligant, KS:6 üç dişli ligant, KS:6 iki ve dört dişli ligant 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 2) Kompleks oluşumlarında renk değişikliği gözlenir. Örneğin: CoCl3.6NH3 sarı, CoCl3.5NH3 mor, CoCl3.4NH3 yeşil, CoCl3.5NH3.H2O kırmızı, CrCl3.6NH3 beyaz renklidirler.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 3) İletkenlikleri farklıdır.  Werner teorisine göre her elementin 2 tip değerliği vardır. Bunlar ; a) Birincil değerlik ( yükseltgenme basamağı) b) İkincil değerlik (koordinasyon sayısı) Her element birincil ve ikincil değerliliğini doyurmak ister. İkincil değerlik dolayısıyla kompleksler uzayda belirli bir yönlenme oluştururlar. A kompleksinde (CoCl3.6NH3)  Co’ın ligandlar tarafından aşağıdaki şekilde sarıldığı ve klorların daha uzak pozisyonlarda yerleştiği ileri sürülür. AgNO3 ile tepkimeye sokulursa ve iletkenliği ölçülürse 4 iyon iletkenliği ölçülür. A  B Kompleksinde ise (CoCl3.5NH3 ) aşağıdaki şekilde Co ligandlar tarafından sarılır. Bu kompleks AgNO3 ile tepkimeye sokulursa ve iletkenliği ölçülürse3 iyon iletkenliği ölçülür. Burada 2 tane klor koordinasyon küresinin dışındadır ve AgNO3 ile AgCl şeklinde çöker. Sonuçta iletkenlik iyon sayısı ile doğru orantılı olduğu için A kompleksi olan CoCl3.6NH3 daha iletkendir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo B 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 4.Peryot Elementlerinin Elektron Yapıları : Bu elementler öncelikle s ve daha sonra özellikle tek olan d orbitallerindeki é’ları vererek iyonlarını oluştururlar. Bu iyonlar veya atomlar boş olan d-orbitalleriyle kompleks yapıları oluşturur. 4s 3d 4p Sc Ti V Cr Mn Fe  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo Co Ni Cu Zn 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

d elektron sayısının hesap edilmesi: 19.09.2018 07:58 d elektron sayısının hesap edilmesi: 1. Kabukta kaç elektron vardır? - grup numaralarına bakılır Mn = 7 elektron (VII B) Cu = 11 elektron ( I B) 2. Kaç tane elektron iyonlaşmıştır? - yüksettgenme sayısına bakılır Mn(VII) = 7 elektron çıkmış Cu(II) = 2 elektron iyonlaşmış 3. Geriye kaç elektron kalmıştır? - çıkartma işlemi yapılır e.g. Mn(VII) = 7 - 7 = 0 , d0 Cu(II) = 11 - 2 = 9 d-elektronu = d9  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo Kural: İlk önce s orbitalindeki elektronlar iyonlaşır, daha sonra d elektronları da iyonlaşabilir 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 Komplekslerde M’in KS L’larla yaptığı koordinasyon bağı sayısı olup genel olarak 2,4 ve 6 olur. KS=2 olan Kompleksler sp hibritidir ve Lineerdir KS=4 olan Kompleksler sp2d hibriti ise düzlem karedir  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , KS=4 olan Kompleksler sp3 hibriti ise tetrahedraldir KS=6 olan Kompleksler sp3d hibriti olup oktahedraldir 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

02.KOORDİNASYON BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI 19.09.2018 07:58 02.KOORDİNASYON BİLEŞİKLERİN ADLANDIRILMASI  Bir kompleks içerisinde önce ligandlar daha sonra metal iyonu adlandırlır. 2) Yapıda birden fazla ligand var ise önce en pozitif L den en negatif L’a doğru yazılır, okunurken tersten okunur. Basit L sayıları mono,di,tri, tetra,penta, heksa… ön ekleriyle , kompleks ve organik L sayıları ise bis, tris, terakis, pentakis, heksakis… diye Latince sayıların sonuna -is eki takılarak okunur.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

3) Anyonik ligandların sonuna o eki getirilerek okuma yapılır 19.09.2018 07:58 3) Anyonik ligandların sonuna o  eki getirilerek okuma yapılır  Anyon Anyon ismi   Ligand okunuşu Anyon Anyon ismi    Ligand okunuşu Cl-       klorür     kloro Br -   bromür  bromo CN- syanür syano O2-     oksit   okso O22-  peroksit    perokso O2-     süperoksit  süperokso CO32-  karbonat    karbonato SO42-  sülfat   sülfato S2O32- tiyosülfat tiyosülfato (SCN)-, tiyosyanür izotiyosiyanoto (NCS) C2O42-okzalat      okzalato CH3COO-  asetat  asetato NH2-  amino     Amido N3-        azid       azido SCN -  tiyosiyanat   tiyosiyanato NO2- nitrit nitrito (NO2), izonitrito (O2N) NO3-    nitrat nitrato CO     (karbon monoksit) karbonil  4) Nötral ligandlar nötral moleküller gibi okunur. Etilendiamin (H2NCH2CH2NH2) gibi. Fakat bu duruma aykırı iki istisna vardır. H2O ligand olduğu zaman aqua, NH3 ligand olduğu zaman amin adını alır. 5) Anorganik Ligandların sayısı belirtilirken mono, di, tri, tetra, penta, hekza, hepta.... ifadeleri kullanılır. Cl3 - trikloro , (H2O)6- heksa aqua gibi Organik ve kompleks ligandlar numralandırılırken bis, tris, tetrakis, pentakis, hehsakis… ifadeleri kullanılır. [Co(en)3)]2(SO4)3   Tris(etilendiamin)kobalt(III) sülfat 6) Negatif kompleks iyonlarda metal atomun Latince veya İngilizce adının sonuna at eki konur. Al (alimünat) , Cr (kromat), Mn  (manganat), Ni (nikelat), Co (cobaltat), Zn (çinkat), Mo (molibdat), Hg  (merkürat), Fe (ferrat), Pb (plumbat), Cu (kuprat), Ag (Argentat), Sn (stannat)….vs gibi.   ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 7) Komplekteki metalin yükseltgenme basamağı  metalin adından sonra parantez içerisinde romen rakamı ile yazılır. [Co(H2O)6]3+ heksa aquakobalt(III), 8)Önce anyonik ligandlar sonra nötr ligandlar okunur. K3[Fe(CO)(CN)5] potasyum pentasiyanokarbonilferrat(II) gibi. Örnekler: [Ag(NH3)2]+Cl - Diamingümüş(I)klorür M=Ag+ (KS=2) L=NH3 Lineer Molekül K2[Ni(CN)4]2- Potasyum tetrasyanonikelat(II) M=Ni2+ L=CN- KS:4 Kare düzlem yapı K2[Ni(Cl)4]2-  Potasyum tetrakloronikelat(II) M=Ni2+ L=Cl- KS:4 tetrahedral yapı [Co(NH3)6]Br2 Heksaminkobalt(II) bromür M=Co2+ L=NH3 KS:6 oktahedral yapı [Co(en)3)]2(SO4)3     Tris(etilendiamin)kobalt(III) sülfat KS:6 Oktahedral kompleks [Pt(NH3)2(NO2)Cl]CO3   Kloro nitrito diamin platin(IV) karbonat KS:4 Kare yapı [Pd(H2O)2(ONO)2I2]     Diiyodo dinitrito diakua palladyum(IV) KS:6 oktahedral NH4[Cr(SCN)4(NO)2]    Amonyum dinitrozil tetrakis(tiyosiyanato)kromat(III) KS:6 Na3[CrOF4]  Sodyum tetraflorooksokromat(III) KS:6 oktahedral yapı K3[Cu(S2O3)2]   Potasyum bis(tiyosülfato)kübrat(I) KS:4 tetrahedral yapı [Co(NH3)5(N3)] SO4   AzidoPentaaminkobalt(III) sülfat KS:6 oktahedral yapı NH4[Cr(NH3)2(SCN)4]  Amonyumtetrakis(tiyosiyanato)diaminkromat(III) KS:6 Na2[Fe(CN)5NO]    Sodyum nitrozilpentasiyanoferrit(III) KS:6 oktahedral yapı Fe4[Fe(CN)6]3 Ferri heksasiyano ferrat(II) (Berlin Mavisi) KS:6 oktahedral yapı Fe3[Fe(CN)6]2 Ferro heksasiyano ferrit(III) (Trunbull Mavisi) KS:6 oktahedral yapı K [Al(C2O4)2] potasyum bisokzalatoalimünat (III) KS:4 Tetrahedral yapı   ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 KRİSTAL ALAN TEORİ (KAT):Oktahedral Komplekslerde d-Orbital Energisinde yarılma  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

LİGANT ALAN TEORİ (LAT) 19.09.2018 07:58 KUVVETLİ ALAN LİGANTLARI CN- > NO2- > en > py >NH3 > EDTA4- > SCN- ZAYIF ALAN LİGANTLARI H2O > ONO- > ox2- > OH- > F- > SCN- > Cl- > Br- > I- [FeF6]4- Kompleksi High Spin 26Fe2+ d6 yapısı Zayıf Alan Low Spin d5 yapısı [Fe(CN)6]3- yapısı Fe [Ar]3d6.4s2 Fe3+ [Ar]3d5 Kuv.Alan Komp.  ⇄ ⇌   ‾ + ≡ ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≠ ≡ ≈ Δ δ ðƌ π σ υ λ α β  y ў γ ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo ¼ ½ ¾ √ ∛ ∜ Low Spin d8 yapısı [Ni(CN)4]2- yapısı Ni [Ar]3d8.4s2 Ni2+ [Ar]3d8 Kuv. Alan Komp. High Spin d8 yapısı [NiCl4]2- yapısı Ni [Ar]3d8.4s2 Ni2+ [Ar]3d8 Zayıf Alan Komp. Tetrahedral yapıda ve Düzlem Kare yapılarda d8 yapılarında elektron dağılımları GK-II Konu :25 18

Oktahedral Kristallerde yarılma 19.09.2018 07:58 [Mn(CN)6]3- Kompleksi [MnF6]3- Kompleksi 25Mn3+ d4 yapısı P Δ Δ Low Spin Kompleks (Kuvvetli Alan Ligantlarıyla) Δ > P low spin d4 Δ < P high spin d4 hali High Spin Kompleks Hali (Zayıf Alan Ligantlarıyla) Δ < P high spin d4 Δ < P high spin d4 hali [FeF6]4- Kompleksi High-Spin 26Fe2+ d6 yapısı Zayıf Alan  ⇄ ⇌   ‾ + ≡ ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≠ ≡ ≈ Δ δ ðƌ π σ υ λ α β  y ў γ ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo ¼ ½ ¾ √ ∛ ∜ [Fe(CN)6]4- Kompleksi 26Fe2+ d6 yapısı Kuvvetli Alan GK-II Konu :25 19

Kristal Alan Teo.e göre Tetrahedral Kristallerde d-orbitali yarılması 19.09.2018 07:58 Kristal Alan Teo.e göre Tetrahedral Kristallerde d-orbitali yarılması Kristal Alan Teo.e göre Düzlem Kare Kristallerde d-orbitali yarılması  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

Manyetik Özellikler 1-DİAMANYETİK ÖZELLİK:  Chemistry 140 Fall 2002 19.09.2018 07:58 19.09.2018 07:58 Manyetik Özellikler 1-DİAMANYETİK ÖZELLİK:  Atom, molekül veya iyonlara ait Orbitallerdeki tüm é’lar eşleşmiş yani çift  haldedir ve bunlar birbirlerinin manyetik etkilerini yok ederler. Diyamanyetik maddeler manyetik alandan çok az etkilenir ve alandan kaçar gibi hareket ederler. Yani alan tarafından sanki itilirler. μ=0 dır. 2-PARAMANYETİK ÖZELLİK :  Atom, molekül veya iyonlara ait Orbitallerdeki bazı é’lar tek yani eşleşmemiş haldedir ve bunların manyetik etkileri vardır buda bunların manyetik alan tarafından çekilmesine neden olur. Tek é sayısı ne kadar çoksa bu çekim okadar kuvvetli olur. Bir atomun Spin Manyetik Momentumu μ = √ t2+2t BM (Bohr Manyeton) t=tek é sayısı Örnek: μNa = √ 12+2x1= √3=1,73 BM , μMg = √22+2x2= √8=2,83 BM 3- FERROMANYETİK Özellik Fe grubu (8B) de görülür kendileri de mıknatıs olabilen maddelerdir. Manyetik Alan tarafından kuvvetle çekilir alan kalktığı zamanda yönlenmiş spinli bölgeler oluşmasıyla bu tür maddelerde mıknatıslık devam eder.  ⇄⇌  ⇅│║∫ ≠ ± ≡ ÷ ∑ ∞ ≈ √ ∛∜ Ў ⊽ ν ƒ α γ β λ δ σ ρ б Δ  υ π ∂ ψ τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾ E=h.ν= h.c/λ=h.c. Ў ΔHool J/g.oC cal/g.oC 19.09.2018 07:5819.09.2018 07:58Prentice-Hall © 2002 GK-II Konu :25 21 GK-II Konu :25 21

19.09.2018 07:58 Renk ve Manyetizma  ⇄⇌  ⇅│║∫ ≠ ± ≡ ÷ ∑ Å ∞ ≈ √ ∛∜ Ў ⊽ ν ƒ α γ β λ δ σ ρ б Δ  υ π ∂ ψ τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾ E=h.ν= h.c/λ=h.c.⊽ ΔHool J/g.oC cal/g.oC Kristal yapısına göre Ligantların etkisiyle Metalin d-orbitali farklı enerjili seviyelere bölünür. Bu farklı enerjili seviyeler arasında é geçişleri belirli frekanslarda ışık absorplanmasıyla olur. Oluşan kompleks kendi karekterine uygun enerjili ışığı soğurur. Soğurma sonucu geriye kalan ışık, bazı bileşenlerini kaybetmiştir. Bu durumda, beyaz ışığın artık belirli bazı dalga boyları yoktur. Geriye kalan tamamlayıcı ışık renklidir. Örneğin beyaz ışıktan mavi ışık soğurulursa, geriye kalan ışık sarı renktedir ve kompleksin görünen rengi odur. 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 22 GK-II Konu :25

Paramanyetizma ve Diamanyetizma Chemistry 140 Fall 2002 19.09.2018 07:58 19.09.2018 07:58 Paramanyetizma ve Diamanyetizma Paramanyetizma Paramanyetik maddelerde SPİN MANYETİK MOMENTUMU μ=√t2+2.t μMn=√52+2x5= √35=5,92 BM=μMn2+ μMn3+= √42+2x4= √24=4,9 BM DİAMANYETİZMA Mn7+ = [Ar] = 1s2.2s22p6.3s23p6 Diamanyetik maddelerde tüm orbitaller é’larla tam doludur ve μ=0 dır. Diamanyetik maddelerde Spin Manyetik Momentumu μ=√t2+2.t = 0 dır.  ⇄⇌  ⇅│║∫ ≠ ± ≡ ÷ ∑ Å ∞ ≈ √ ∛∜ Ў ⊽ ν ƒ α γ β λ δ σ ρ б Δ  υ π ∂ ψ τ μ η φ Ψ Φ χ ө ε Ω ¼ ½ ¾ E=h.ν= h.c/λ=h.c. Ў ΔHool J/g.oC cal/g.oC 19.09.2018 07:5819.09.2018 07:58Prentice-Hall © 2002 GK-II Konu :25 23 GK-II Konu :25 23

DİAMAGNETİZM ve PARAMAGNETİZM 19.09.2018 07:58 Koordinasyon Bileşiklerinde Kristal Alan Teori ve Magnetik Özellikler DİAMAGNETİZM ve PARAMAGNETİZM  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

İZOMERİZASYON [Co(NH3)6][CrCN6] 3-Bağlanma İzomerisi 19.09.2018 07:58 İZOMERİZASYON 1-)İonizasyon İzomerisi [CrSO4(NH3)5]Cl [CrCl(NH3)5]SO4 pentaaminsulfatochromium(III) chloride pentaaminchlorochromium(III) sulfate 2-) Koordinasyon İzomerisi [Cr(NH3)6][CoCN6] hexaaminechromium(III) hexacyanocobaltate(III) [Co(NH3)6][CrCN6] hexaaminecobalt(III) hexacyanochromate(III) 3-Bağlanma İzomerisi  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

4-GEOMETRİK İZOMERİ 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

5-) OPTİK İZOMERİ 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 SORULAR VE CEVAPLARI S1)M=Cr3+ olan iki NH3 ve dört Cl-içeren kompleksin formülü, adı, KS ve geometrik yapısı nedir? C: [Cr(NH3)2Cl4]- diamintetraklorokromat(III) iyonu KS:6 olup oktahedral yapıdadır. *********************************************************************************************** S2)Katyonu NH4+ M=Fe2+ L= CN- olan kompleksin formülü, adı, KS ve yapısı nedir? C: (NH4)+4 [Fe(CN)6]-4 Amonyumheksasiyonoferrat(III) KS:6 Oktahedral yapıdadır. ******************************************************************************************* S3)2 kompleksden oluşan bir koordinasyon bileşiğinde. Birincinin M= Cr3+’ün L=etilendiamin (en) KS:6 dır ve ikincinin ise M=Ni2+’nin L=CN- ve KS=4 dir.Formülünü ve adını yazıp yapılarını belirtiniz.. C: [Cr(en)3]2[Ni(CN)4]3 tris(etilendiamin)krom(III) tetrasiyanonikel(II) kompleksi 1.kompleks KS:6 oktahedraldir, 2.Kompleks KS:4 Düzlem Kare yapılıdır. ******************************************************************************************* Aşağıda formülü verilen kompleks iyonları adlandırınız. KS ve geometrik yapılarını belirtiniz. (a) [AgI2]- (a) diiyodogümüş(I) iyonu KS:2 Lineer Yapı (b) [Al(H2O)3 (OH)]2+ (b) hidroksotriaquaaluminyum(III) iyonu KS:4 Tetrahedral yapı (c) [Ni(CN)4]2- (c) tetrasiyononikelat(II) iyonu KS:4 Düzlem Kare yapıdadır. (d) [Pt(en)2]2+ (d) bis(etilendiamin)platin(II) iyonu KS:4 Düzlem Kare yapıdadır (e) [Co(NH3)4 (NO2) Cl]+(e) kloronitrito-N-teraminkobalt(III) iyonu KS:6 Oktahedral yapı (f) [Ag(CN)2]- (f) disiyanoarjentat(I) iyonu KS:2 Lineer Yapı (g) Pt(NH3)3 (NO2)]+ (g) triaminnitrito-N-platin(II) iyonu KS:4 Düzlem Kare yapıdadır (h) [Pd (en)2(H2O)2Cl]+3 (h) klorodiaquabis(etilendiamin)Palladyum(IV) iyonu KS:6 Oktahedral y (ı) K4[Cr(CN)6] (ı) potasyumheksasiyanokromat(II) KS:6 Oktahedral yapı  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 SORULAR VE CEVAPLARI Formülü verilen komplekslerin ismini, Merkez Atomunu ve Ligantını, KS’nı, ve geometrik yapısını belirtiniz. a)[Co(NH3)6] 2+, b)[AlF6] 3-, c) [Cu(CN)4] 2-, d) [Cr(NH3)4Br2]+, e)[Co(ox)3]4-, f) [Au(S2O3)2]-, g) [AuCl4]-, h) g) [PtCl4]- CEVAPLAR : a) Heksaminkobalt(II) katyonu M=Co+2, olup, L=NH3, KS=6 olup Oktahedral yapıdadır. b) Heksafloroaluminat(III) anyonu M=Al+3, L=F- KS=6 olup, Oktahedral yapıdadır. c) Tetrasiyonokübrat(II) anyonu M=Cu+2 L=CN- KS=4 olup, Tetrahedral yapıdadır. d) DibromoTetraaminkrom(III) katyonu M=Cr+3 L=NH3 ve Br - KS=6 Oktahedral yapı e) Trisoksalatokobaltat(II) anyonu M=Co+2 L=C2O42-(iki dişli ox=oksalat) KS=6 oktahedral f) Bistiyosülfatoaurat(III) anyonu M = Au+3 L=S2O32- (tiyosülfat) KS=4 Kare düzlem yapı g) Tetrakloroaurat(III) anyonu M = Au+3 L=Cl- KS=4 Kare düzlem yapı h) TetrakloroPlatinat (II) anyonu M = Au+3 L=Cl- KS=4 Kare düzlem yapı  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 SORULAR ve CEVAPLARI SORU: Aşağıdaki terim ve simgeleri tanımlayınız. a)koordinasyon sayısı (b)amin kompleksi c)enantiyomer CEVAP : (a)bir kompleksin koordinasyon sayısı, merkez metal iyonuna bağlanan ligand atomlarının sayısını ifade eder. Eğer bütün ligandlar tek dişli ise, koordinasyon sayısı doğrudan merkez metal iyonuna bağlanan ligand sayısına eşittir. (b)amin kompleksi, amonyum molekül veya moleküllerinin ligand olarak kullanıldığı komplekslerdir. (c)iki optik izomerin her biri enantiyomerdir;formülleri ve bağlanmaları aynı olup ayna görüntüleri üst üste çakıştırılamazlar ******************************************************************************************SORU : SORU: Aşağıda formülü verilen bileşiklerde kaç tür izomeri vardır? İzomeri olası değilse belirtiniz. (a)[Zn(NH3)][CuCl4] b)[Fe(CN)5SCN]4- c)[NiCl(NH3)5]+ (d)[PtBrCl2(py)]- e)[Cr(OH)3(NH3)3]- CEVAP (a) Koordinasyon izomeri gösterir.Diğer izomer ise [Cu(NH3)4][ZnCl4]’dir. (b) Bağlanma izomeri gösterir. Diğer izomer ise [Fe(CN)5NCS]4-’dir. (c) İzomeri yoktur. (d) Kompleks kare düzlem olduğundan geometrik izomeri gösterir. (e) cis- ve trans- izomerler olarak adlandırılan 2 Geometrik izomeri vardır.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

Aşağıdaki tekdişli ligandlar için Lewis yapısını yazınız. 19.09.2018 07:58 Aşağıdaki tekdişli ligandlar için Lewis yapısını yazınız. (a)H2O a) 2x1+6=8 değerlik elektronu veya 4 çifte sahiptir. H-O-H (b)ONO- (b)2x6+5+1=18 değerlik elektronu veya 9 çifte sahiptir. Yapıda 1- yük olması oksijenin N’a tek bağla bağlandığını gösterir. |O-N=O- (c) |S=C=N|- (c) 6+4+5+1=16 değerlik elektronu veya 8 çifte sahiptir. Bu yapıdaki N üzerinde 1- yük vardır. SORU (a)Dörtyüzlü (b)kare düzlem c)doğrusal yapılı bir kompleks iyonda cis ve trans izomeri bekler misiniz?Açıklayınız. CEVAP (a) Düzgün dörtyüzlü yapıda bütün ligandlar birbirinden aynı açısal mesafeyle ayrıldıklarından, cis-trans izomerlik oluşmaz.Bir ligand diğerine göre merkez atomunun diğer tarafında bulunamaz. (b)Kare düzlem yapılar cis-trans izomerliği gösterebilir. (c)Doğrusal yapılarda iki ligandı merkez atomuna bağlamanın bir tek yolu olduğundan, cis-trans izomerlik gözlenmez.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 KRİSTAL ALAN KURAMI pek çok geçiş metali bileşiğinin rengini nasıl açıklar. Kristal alan kuramında merkez geçiş metal iyonunun 5 tane d-orbitali farklı enerjili iki veya daha fazla gruba bölünür.Bu gruplar arasındaki enerji farklı sıklıkta görünür ışığın bir fotonunun enerjisine karşılık gelir.Böylece kompleks iyonu bu boşluğa karşılık gelen enerji ışığı soğurur.Eğer kompleks iyon üzerine beyaz ışık düşürülürse, soğurma sonucu geriye kalan ışık, bazı bileşenleri kaybedecektir. Bu durumda, önceki beyaz ışıkta artık belirli bazı dalga boyları(soğurulan enerjilere karşılık gelen) bulunmayacaktır.Oluşan ışık renklidir.Örneğin,beyaz ışıktan mavi ışık soğurulursa, geriye kalan ışık sarı renktedir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 Co2+ iyonu sekizyüzlü bir kompleks vermek üzere kuvvetli alan ligantlarıyla bağlanırsa tek eşleşmemiş elektron içerir.Co2+ zayıf alan ligantlarıyla bağlanmışsa üç eşleşmemiş elektron içerir.Bu farkı nasıl açıklarsınız? Co2+ için 7 elektronlu d-orbital diyagramı Düzgün sekizyüzlü kompleks için kuvvetli alan ve zayıf alan diyagramları eşleşmemiş elektronlarıyla birlikte verilmiştir  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo Kuvvetli alan Zayıf alan 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

(a) Zn(OH)2(k) + 4NH3(aq) ⇄[Zn(NH3)4]+2(aq) + 2OH-(aq) 19.09.2018 07:58 Aşağıdaki gözlemleri açıklayan eşitlikleri yazınız. (a) Mg(OH)2(k) ve Zn(OH)2(k) karışımları NH3 ile etkinleştiriliyor. Zn(OH)2(k) çözünüyor fakat Mg(OH)2(k) geride kalıyor. (b) NaOH(aq) CuSO’a ilave edildiğinde açık mavi renkli bir çökelek oluşuyor.NH3 ilave edildiğinde, koyu mavi bir çökelek vermek üzere çökelek yeniden çözünüyor.Bu koyu mavi çözelti HNO3(aq) ile asitlendirilince, renk açık maviye döner. (a) Zn(OH)2(k) + 4NH3(aq) ⇄[Zn(NH3)4]+2(aq) + 2OH-(aq) (b) Cu+2(aq) + 2OH- ⇄ Cu(OH)2(k) Burada Mavi renk oluşan [Cu(H2O)4] +2(aq) kompleksden kaynaklanmaktadır. Cu(OH)2(k)+ 4NH3(aq) ⇄[Cu(NH3)4]+2(aq) koyu mavi kompleks +2OH-(aq) [Cu(NH3)4]+2(aq) + 4H3O+(aq) ⇄ [Cu(H2O)4] +2(aq) +4NH4+(aq)  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

19.09.2018 07:58 Aşağıdaki komplekslerden hangisinin Kol değeri en büyüktür ve neden? [Co(NH3)6]3+,[Co(en)3]3+,[Co(H2O)6]3+,[Co(H2O)4(en)]3+ [Co(en)3]3+ en büyük ortalama Kol değerine sahip olmalıdır.Çok dişli ligandların oluşturduğu kompleks iyonların oluşum sabitleri,tek dişli ligandlarla olanlardan daha büyüktür.Bu kelat olayının bir ifadesidir.Çok dişli bir ligandın bir ucu merkez atoma bağlandıktan sonra, geriye kalan elektron çiftleri merkez metale zaten yakınlaşmış olduklarından bağlanmaları daha kolay olur(çözelti içerisinde belirli bir noktadan göç etmek zorunda değildir).  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

[Al(H2O]6]3+(aq)+H2O(s) ⇄[AlOH(H2O)5]2+(aq)+H3O+(aq) 19.09.2018 07:58 Aşağıdakilerden hangisi Brønsted-Lowry asidi olarak etki eder neden? [Cu(NH3)4]+2(aq) , [FeCl4]- ,[Al(H2O]6]3+ ,[Zn(OH)4]2- [Al(H2O]6]3+(aq) ortama H+ verebilir.Bundan dolayı Brønsted-Lowry asidi olarak etki eder [Al(H2O]6]3+(aq)+H2O(s) ⇄[AlOH(H2O)5]2+(aq)+H3O+(aq) İyonlaşma sabiti (pKa=5,01) asetik asidinkine yakındır.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 19.09.2018 07:58 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25

KONU: 25’de ÇÖZÜLMESİ TAVSİYE EDİLEN SORULAR 19.09.2018 07:58 KONU: 25’de ÇÖZÜLMESİ TAVSİYE EDİLEN SORULAR Öncelikle konu içinde verilmiş olan 1 adedi çözülmüş 2 adedi çözülecek örnek sorular üzerinde titizlikle durulması tavsiye edilir. Sınav soruları genellikle onlardan seçilmeye çalışılacaktır. Konunun daha iyi anlaşılması açısından konunun sonunda yer alan aşağıdaki sorulara da bakılırsa iyi olur. 2-5-6-7-11-15-17-22-29-31-37-43-49-54-59-65-67-69  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ δ π σ υ λ α β  γ ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 9/19/2018 7:58 AM9/19/2018 7:58 AMPrentice-Hall © 2002 GK-II Konu :25 GK-II Konu :25