Chapter 24: B Grubu Metaller 17 Eylül 2018 Pazartesi General Chemistry Principles and Modern Applications Petrucci • Harwood • Herring 8th Edition Chapter 24: B Grubu Metaller Philip Dutton University of Windsor, Canada N9B 3P4 Prentice-Hall © 2002  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi İÇİNDEKİLER 24-1 Genel Özellikler 950 24-2 Ekstraktif Metalurjinin İlkeleri 954 24-3 Demir ve Çelik Eldesi 962 24-4 Birinci Sıra Geçiş Elementleri:Skandiyum-...-Mangan 964 24-5 Demir Grubu Metalleri; Demir, Kobalt, Nikel 970 24-6 Grup 11: Bakır, Gümüş ve Altın 973 24-7 Grup 12: Çinko, Kadmiyum ve Civa 974 24-8 Lantanitler ve Aktinitler 976 Özel Konu Yüksek Sıcaklık Süperiletkenleri 978  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 24-1 Genel Özellikleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi r = Atom Yarıçapları 4.Peryot elementlerinin r = Atom yarıçapları diğer peryot elementlerinden daha küçüktür. 5. ve 6. peryot elementlerinde aynı gruptakilerin r’leri birbirine çok yakındır. Ln ve Ac’lerde ise r’ler de çok düzenli bir küçülme (büzülme) görülür. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Oksidasyon(Yükseltgenme) Basamakları 17 Eylül 2018 Pazartesi Oksidasyon(Yükseltgenme) Basamakları Kırmızı renkler başlıca, gri renkler ise daha az görülen değerliklerdir. Bazı komplekslerde ise 0 ve - değerliklerde oluşabilmektedir. Örneğin : Na2[Cr(CO)3] de Cr-2, Na2[Cr2(CO)10] de Cr-1, Cr(CO)6] de Cr0 değerlidir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Bileşikleri Geçiş metallerinin bileşikleri hem iyonik hem kovalent karakterdedir. MnO erime noktası 1785o C olan MnO yeşil renkli iyonik bir katı olusturmasına karşın; Mn2O7 molekül yapısında , oda sıcaklığında kaynayan,koyu kırmızı renkli, yağımsı bir sıvıdır ve patlayıcı özelliklere sahiptir. İyonik yapıdaki geçiş metal bileşiklerinde görülen diğer bir özellik, çok atomlu katyon ve anyon vermeleridir. VO2+, MnO4-,ve Cr2O72- örnek olarak verilebilir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Katalitik Etkinlikleri 17 Eylül 2018 Pazartesi Katalitik Etkinlikleri Kimyasal üretimin yaklaşık %90 ı katalizörlerle yürütülür ve geçiş metalleri kullanılan katalizörlerde ana elementlerdir. Ni ve Pt heterojen katalizördürler. Pt, Rh, ve Pd otomobillerin katalitik konvertörlerinde kullanılırlar. V2O5 sülfürik asit eldesinde SO2 nin SO3 e çevrilmesinde kullanılır. Polietilen katalizör özellik gösterir .  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Renk ve Manyetizma 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

24-2 Ekstraftik Metalurjinin İlkeleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Metalurji Zenginleştirme. Maden cevherinin kaya parçalarından ayrılması işlemi. Kavurma. Cevher, metal bileşiklerini sonradan indirgenebilen oksitlerine çevirmek için kavrulur . İndirgenme. İndirgen olarak ucuz olması ve kullanım kolaylığı nedeniyle kok ya da kömür tozu halinde kullanılır . Arıtma. Kimyasal indirgenme ile elde edilen metal, çoğu kez istenen saflıkta değildir, safsızlıklar giderilerek, metal arılaştırılmalıdır .  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Pirometalurji İşlemleri 17 Eylül 2018 Pazartesi Pirometalurji İşlemleri Bir metalin elde edilmesi cevherin kavrulması ve ve sonra oksitsitlerin indirgenmesi yöntemlerine dayanıyorsa, buna Pirometalurji adı verilir. Düşük tonerli minerallerin zenginleştirilmesi sırasında çok miktarda artık madde ortaya çıkar. Kavurma ve indirgenme işlemlerinde gereken enerjiyi sağlamak için yüksek sıcaklığa ihtiyaç vardır. Gaz çıkışları kontrol altında tutulmalıdır.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Hidrometalürji İşlemleri 17 Eylül 2018 Pazartesi Hidrometalürji İşlemleri Islatma:Metal iyonları bir sıvı ile cevherden özütlenir. Islatma maddelri asit, baz ve tuz çözeltileri olabilir. Yükseltgenme ve indirgenme de olabilir. Saflaştırma ve Zenginleştirme. Safsızlıklar ayrılır ve çözelti deriştirilebilir.Bu iş suyun buharlaştırılması, iyon iyon degiştirme ve safsızlıkların aktifleştirilmiş odu kömürü yüzeyinde adsorplanması şeklinde yapılır Çöktürme. İstenilen metal iyonları iyonik katı halinde çöktürülür ya da (çoğu kez elektrolizle) serbest metale indirgenir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Bölgesel Arıtma 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Alternatif Yöntemler Pek çok cevher çeşitli metaller içerir ve birçok hallerde bunları ayırmak gerekmez. Fe(CrO2)2 bir Fe-Cr alaşımı vermek üzere doğrudan indirgenebilir.Alaşıma Ferrokrom adı verilir.Ferrokrom diğer metallerle birlikte demire ilave edilerek çelik elde edilebilir. V2O5 ve MnO2 de diğer tür çelikleri oluşturmak için demire eklenebilir. Ti ELDESİ KROLL METODU’nda Ti, TiO2 in C ve Cl2(g) ile TiCl4 yapılıp Mg ile indirgenmesi ile elde edilir. FRAY METODU’nda ise TiO2 hapları CaCl2 eriyiği içinde elektroliz edilirse sünger şeklinde Ti ayrılır. Kroll yöntemine göre daha ekonomiktir.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Fray Metodu ile Titan’ın Elektrolitik Eldesi 17 Eylül 2018 Pazartesi Kroll ( Eski Metot) 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Titanyum 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Bakır Eldesi Zenginleştirme, yüzdürme ile yapılır. 800C de kavurma işlemi CuS ‘u CuO’ya çevirir. Bakır Matı(sıvı halde alttaki tabaka) CuO ve FeS içerir. Üstteki tabaka ise Fe, Ca, Al ve Si oksitlerinin, ortamda var olan ya da sonradan eklenen SiO2 ile oluşturdukları silikat curfudur. . FeO(s) + SiO2(s) → FeSiO3(l) for example Başka bir fırında, erimiş ham bakır matı içinden hava kabarcıkları geçirilir.Bu işleme dönüştürme adı verilir. Blister bakırı içinde donmuş SiO2 kabarcıkları vardır.Bakır, fazla saflık istenmeyen işlerde bu haliyle kullanılabilir.Yüksek sıcaklıkta bakır elde etmek için blister bakırının elektroliz yönteminden yararlanılır.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi 24-3 Demir ve Çelik Eldesi. Fe2O3(s) + 3 CO(g) → 2 Fe(l) + 3 CO2(g)  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Yüksek Fırındaki Bazı Tepkimler 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 ÇELİK ÜRETİMİ Pik demirden çelik elde etmek için yapılması gereken başlıca değişiklikler Pik demirdeki C miktarı % 3-4 ten % 0-1,5 değerine indirilir. Si, Mn, P (Pik demirdeki yüzdeleri 1ya da daha fazladır) ve diğer ikinci derecedeki safsızlıklar curuf oluşturularak uzaklaştırılır. İstenilen özelliklerde çelik elde etmek için gerekli elementler (Cr, Ni, Mn, V, Mo, ve W gibi) eklenir 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Temel Oksijen Fırını Oxygen at 10 atm delivered by the lance to just above the molten iron. Reactions on next slide. 20 minute reaction time. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Çelik Yapım İşlemlerinde Bazı Tepkimeler 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

24-4 Birinci Sıra Geçiş Metalleri: Skandiyumdan Mangana Yerkabuğunda ancak 0.0025% oranında bulunur. Bu değer çok kullanılan Pb,U,Mo,W,Au,Sb,Ag metallerinin bulunma yüzdelerinden daha fazladır. Ticari kullanım alan kısıtlıdır. Üretimi tonlarla değil, gram ya da kilogramla ölçülür. Sc3+ iyonu Al3+ iyonuna kimyasal bakımdan çok benzer Jelimsi amfoter hidroksit, Sc(OH)3 oluşturur . 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Titanyum Çeşitli titan bileşikleri ticari öneme sahiptir: TiCl4 diğer titanyum bileşiklerini hazırlamakta çıkış maddesidir vetitan metalürjisinin merkezidir. Used to formulate catalysts for plastics. TiCl4(l) + 2 H2O(l) → TiO2 + 4 HCl TiO2 mat, inert ve zehirsizdir. Kağıdın ağartılmasında,cam, seramik, kozmetik sanayiinde de kullanılmaktadır. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Vanadyum Vanadyum doğada nispeten bol bulunan bir elementtir (0.02%) Başlıca minerali ‘vanadinittir’ 3Pb3(VO4)2·PbCl2 Ferrovanadium 35-95% V in Fe Çelik yapımında kullanılır. Vanadyum pentaoksit. Katalizör olarak kullanılır. 700-1000 C de oksijen vermesi tersinirdir. Bileşiklerinde çeşitli yükseltgenme basamaklarında bulunabilir. +5 +4 +3 +2 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Vanadyum İyonlarının Asidik Ortamda Yükseltgenme Basamakları 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Krom Yer kabuğunda 0.0122% oranında bulunmasına karşın, metal sanayinin en önemli metallerinden biridir. Kromit Fe(CrO2)2 Krom metali serttir, parlak bir yüzeye sahiptir ve korozyona karşı dirençlidir . Thin and porous layer of Cr is plated over Ni or Cu which provides the real protective layer. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Krom Cr(H2O)62+, mavi 2+ (asidik) Cr(H2O)63+, mavi (bazik) Cr(OH)4-, yeşil 3+ (asidik) Cr2O72-, turuncu (bazik) Cr2O42-, sarı 6+ CrO Cr2O3 CrO3 asidik amfoter bazik 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Krom 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Mangan Yerkabuğunda 1% oranında bulunur . Başlıca minerali ‘piroluzit’ taşıdır (MnO2). Çelik üretimi için çok önemlidir. MnO2 + Fe2O3 + 5 C → Mn + 2 Fe + 5 CO Mn, O ve S ile tepkimeye girerek demirin saflaştırılmasına ve bunların curuf şeklinde uzaklaşmasına katılır . +2 to +7 yükseltgenme basamaklarında bulunabilir. ferromanganese 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Manganın Elektrot Potansiyeli Şeması 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

24-5 Demir Grubu Metalleri: Demir, Kobalt, Nikel 17 Eylül 2018 Pazartesi 24-5 Demir Grubu Metalleri: Demir, Kobalt, Nikel Demir Yıllık 500 milyon ton üretimiyle çağdaş uygarlığımızın en önemli metalidir. Yer kabuğunda 4.7% oranında bulunur . Kobalt Yer kabuğunda 0.0020% oranında bulunur. Yeter zenginlikte cevherleri vardır. Çoğunlukla alaşımları halinde kullanılır,Co5Sm çok güçlü ve hafif sürekli bir mıknatısdır. Nikel Yerkabuğundaki bolluğu bakımından 24.dür. Öncelikli olarak alaşımlarda kullanılır önemli bir kısmı da kaplamacılıkta kullanılır .  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Yükseltgenme Basamakları 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Demir Grubu Metallerinin Baz Tepkimeleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 Metal Karbonilleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

24-6 Grup 11: Bakır, Gümüş ve Altın 17 Eylül 2018 Pazartesi 24-6 Grup 11: Bakır, Gümüş ve Altın Para yapımında kullanılırlar. İyonlarını serbest metale indirgemek kolaydır . Mendeleev tablosunda alkali metaller(1.Grup) ve soy metaller(11.Grup) 1. Grupta verilmiştir. Kimyasal bağ yapımında d elektronlarını kullanır .  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo Ionization energies are vastly different from group 1. E° are positive for group 11 and negative for group 1. Exhibit paramagnetism and color in complex compounds. Excellent physical properties, malleability, ductility. Excellent electrical and thermal conductivity. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Cu, Ag ve Au’nun Bazı Özellikleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

24-7 Grup 12: Çinko, Kadmiyum ve Cıva 17 Eylül 2018 Pazartesi 24-7 Grup 12: Çinko, Kadmiyum ve Cıva Grup 12 elementlerinin özellikleri (n-1)d10ns2 elektron dağılımına uymaktadır . Cıva oda sıcaklığında sıvı olan tek metaldir . Görecelik Etkisi 6s orbitalinde bulunan elektronların hızları oldukça büyük (+) yüklü cıva atomu çekirdeğine yaklaştıkça çekim kuvvetinden ötürü , ışık hızına yaklaşır. Taneciğin kütlesi artar. 6s orbitali elektronlarının yarıçapı küçülür.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Grup 12 Elementlerinin Bazı Özellikleri 17 Eylül 2018 Pazartesi Grup 12 Elementlerinin Bazı Özellikleri  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Grup 12 Elementlerinin Kullanıldığı Yerler 17 Eylül 2018 Pazartesi Çinko Üretilen çinkonun 30% u demiri korozyondan korumak için kaplamakta kullanılır. Galvanize Demir. 20% si alaşım yapımında kullanılır . Pirinç; 20-45% Zn ve küçük oranlarda Sn, Pb ve Fe içeren Cu alaşımıdır. Kadmiyum Mil ve yatak alaşımlarında kullanılır. Düşük erime noktalı lehimler ve aluminyum lehimi yapımında kullanılır .  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Grup 12 Elementlerinin Kullanıldığı Yerler 17 Eylül 2018 Pazartesi Cıva Başlıca kullanım yerleri termometre, barometre, gaz basınca ayarlayıcılar, elektrik düzenleyici ve düğmeleridir. Klor alkali işleminde olduğu gibi elektrot yapımında kullanılır. Fluoresan tüpleri ve sokak lambalarında cıva buharı vardır . Cıva bir çok metalle amalgam denen alaşımlar yapar.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Grup 12 Elementlerinin Bazı Önemli Bileşikleri 17 Eylül 2018 Pazartesi Grup 12 Elementlerinin Bazı Önemli Bileşikleri  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Cıva ve Kadmiyum Zehirlenmesi Cıva zehirlenmesinin sebebi cıvanın kükürt taşıyan enzimlerin işlevlerini bozmasıdır. Organik cıva bileşikleri genellikle inorganik bileşiklerinden ve cıvanın kendisinden daha zehirlidir . Bazı organizmalar convert Hg2+ ’yi CH3Hg+ bileşiğine çevirebilir. Besin zincirinde bu şekilde birikme oluşturabilir ve ölümlere sebep olur. Kadmiyum Çinkoya benzerlik gösterir. Japonlar kadmiyumun sebep olduğu kemik ağrılarına Itay-itay kyo (of-of) adını vermişlerdir. Karaciğer harabiyeti, böbrek yetmezliği ve akciğer hastalıklarına sebep olur. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi 24-8 Lantanitler Z= 58 den Z= 71 e kadar olan elementlere içgeçiş elementleri denir. Bütün bu elemenler La (Z = 57)’ye benzedikleri için lantanit’ler denir. Bu elementler çok nadir değildir. 4f orbitalleri bağ oluşumunda önemli rol oynar. Ln3+ genel yükseltgenme basamağıdır.  ⇄ ⇌   ‾ + ÷  ➪ ➽ ➨ ↑↓ ↕ | ǁ |│║ │∫∑ √ ∛ ∜ ≤ ≥ ~ ∞ ≡ ≈ Δ∇ δ π σ υ λ α β  γ Ў ψ μ t τ ζ Ψ Ω θ Χ ε φ ω η ō Ō ½ ¼ ¾ ¼ ½ ¾ ΔGo , ΔSo , ΔHo 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

Özel Konu Yüksek Sıcaklık Süperiletkenleri 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24

General Chemistry: Chapter 24 17 Eylül 2018 Pazartesi Chapter 24 Questions Develop problem solving skills and base your strategy not on solutions to specific problems but on understanding. Choose a variety of problems from the text as examples. Practice good techniques and get coaching from people who have been here before. 17 Eylül 2018 Pazartesi17 Eylül 2018 PazartesiPrentice-Hall © 2002 General Chemistry: Chapter 24