InvestAZ Yurtiçi Piyasalar Direktörü VİOP Vadeli İşlemler Opsiyon Sözleşmeleri Ayşe AYTEMİZ InvestAZ Yurtiçi Piyasalar Direktörü

Türev Ürün ve Dayanak Varlıklar Türev Ürün; bir dayanak varlıktan türetilmiş ve fiyatı, dayanak varlığın fiyatındaki değişimlere göre değişen üründür. Dayanak Varlık; Pay senetleri, döviz, emtia, enerji, endeks, faiz oranı vb. olabilir.

Vadeli İşlemler Türev Sözleşmeler; sözleşmenin taraflarına, standartları belirlenmiş miktar ve kalitedeki bir malı, kıymeti veya finansal göstergeyi, önceden belirlenmiş ileri bir tarihte, bugünden anlaşılan fiyattan alma veya satma yükümlülüğü getiren sözleşmelerdir.

Başlangıç Teminatı Sözleşme Başlangıç Teminatı Güvence

VİOP Pazarlar Döviz Endeks Pay Kıymetli Maden Emtia Elektrik Yabancı Endeks Metal BYF Faiz

Vadeli İşlem Pazarları ve Dayanak Varlıklar Emtia Pamuk Buğday Endeks BİST30 Kıy.Maden Altın (Ons) Altın (Gram) Pay AKBNK ARCLK GARAN Döviz USDTRY EURTRY EURUSD RUBTRY CNHTRY Elektrik Baz Yük Elektrik Yb.Endeks SASX Metal Çelik Hurda BYF FBIST BYF Faiz Aylık Repo Üç Aylık Repo

BİST30 Endeks Vadeli Sözleşme Özellikleri Vade Sonları Kaldıraç Etkisi Başlangıç Teminatı Sözleşme Büyüklüğü 100 1.130 TL Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık. Piyasada aynı anda, içinde bulunulan aya en yakın üç vade ayına ait sözleşmeler işlem görür. Bu üç vade ayından biri Aralık değilse, Aralık vade ayı ayrıca işleme açılır. 1 / 13

USDTRY Vadeli Sözleşme Özellikleri Vade Sonları Kaldıraç Etkisi Başlangıç Teminatı Sözleşme Büyüklüğü 1000 200 TL Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık. Piyasada aynı anda içinde bulunulan ay, takip eden ay, sonraki ilk döngü ayı ve aynı yılın Aralık ayı olmak üzere toplam dört vade ayına ait sözleşmeler işlem görür. 1 / 19

Sözleşme Kodları Endeks Sözleşmesi F_XU0300218 Kod Açıklama F_  Sözleşme grubu (Vadeli İşlem Sözleşmeleri)  XU030  Dayanak varlık kodu  0218  Vade tarihi (Örn. Şubat 2018) Döviz Sözleşmesi F_USDTRY0418  Kod  Açıklama  F_  Sözleşme grubu (Vadeli İşlem Sözleşmeleri) USDTRY  Dayanak varlık kodu  0418  Vade tarihi (Örn. Nisan 2018)

Kimler Yatırım Yapıyor Riskten Korunmak İsteyen Yatırımcılar  Kâr Amaçlı Yatırımcılar Arbitrajcılar 

VİOP’un Avantajları Organize Piyasa Kaldıraç İki Yönlü İşlem Riskin Yayılması Nema Takasbank Güvencesi Vergi Avantajı

Riskleri Vade Riski Kaldıraç

Uzlaşma Yöntemi Nakdi Uzlaşı Fiziki Teslimat Vadeli işlem sözleşmelerinde vade sonundaki oluşan kâr/zarar, nakdi olarak taraflar arası el değiştirir. Kırmızı Buğday ve makarnalık buğday ve pay vadeli opsiyon sözleşmelerinde fiziki teslimat var.

USDTRY Sözleşme Büyüklükleri Teminat Vadeli Fiyatı = 3.80 1 Kontrat 1.000 USD 200 TL 3.800 TL 10 Kontrat 10.000 USD 2.000 TL 38.000 TL 100 Kontrat 100.000 USD 20.000 TL 380.000 TL Kaldıraç Tutar / Teminat = 3.800 / 200 = 19

USDTRY İşlemi Kâr Örneği VİOP Şubat Vadeli USDTRY Paritesi F_USDTRY0218 3.78 Alış 3.79 1 Kontrat 10 TL 10 Kontrat 100 TL 100 Kontrat 1.000 TL

3.78 3.75 3.83 3.80 VİOP Şubat Vadeli F_USDTRY0218 1 Kontrat Döviz Bürosu Spot Kuru 14 Şubat 2018 Kaldıraç 1/19 3.78 3.75 1 Kontrat 100 Kontrat 1.000 Usd 100.000 Usd 3.780 TL 378.000 TL 3.750 TL 375.000 TL Teminat 200 TL Teminat 20.000 TL 26 Şubat 2018 Vadeli 3.83 3.80 Spot 1 Kontrat Kâr 100 Kontrat Kâr 3.800 – 3.750 380.000 – 375.000 50 TL 5.000 TL 50 TL 5.000 TL

Endeks İşlemi Kâr Örneği VİOP Şubat Vadeli BİST 30 Endeks F_XU0300218 145.000 Alış 146.000 1 Kontrat 100 TL 10 Kontrat 1.000 TL 100 Kontrat 10.000 TL

145.500 144.000 146.500 145.000 VİOP Endeks Vadeli F_XU0300218 BIST30 Endeksi 14 Şubat 2018 Kaldıraç 1/13 145.500 144.000 1 Kontrat 10 Kontrat 1 Lot 10 Lot 14.550 TL 145.500 TL 14.400 TL 144.000 TL Teminat 1.130 TL Teminat 11.300 TL 26 Şubat 2018 Vadeli 146.500 145.000 Spot 1 Kontrat Kâr 10 Kontrat Kâr 14.500 – 14.400 145.000 – 144.000 100 TL 1.000 TL 100 TL 1.000 TL

Hedge Amaçlı İşlemler Borçlu USDTRY Kar İthalatçı Mal Aldı 3 Ay sonra Ödeme Yapacak Borçlu USDTRY Spot = 3.80 USDTRY Aralık Vade = 4.00 USDTRY İthalatçı Kar İthalatçının Endişesi Dolar Kurunun Yükselmesi USDTRY Aralık Vade = 4.00 Buy / Long USDTRY Aralık Vade = 4.20 20 Puan 20.000 TL Kazanç 1 Kontrat 1000 Usd Pozisyon Büyüklüğü 100.000 x 4.00 TL = 400.000 Pozisyon Büyüklüğü 100.000 Usd / 1000 = 100 Kontrat 100.000 x 4.20 TL = 420.000 Pozisyon Büyüklüğü 100 Kontrat x 200 TL = 20.000 Başlangıç Teminatı 420.000 – 400.000 = 20.000 TL Kâr

Hedge Amaçlı İşlemler Alacaklı İhracatçı 100.000 USD Mal Sattı 3 Ay sonra Ödeme Gelecek Alacaklı USDTRY Spot = 3.80 USDTRY Aralık Vade = 4.00 İhracatcının Endişesi Dolar Kurunun Düşmesi USDTRY İhracatçı Kar USDTRY Aralık Vade = 4.00 Sell / Short USDTRY Aralık Vade = 3.80 20 Puan 20.000 TL Kazanç 1 Kontrat 1000 Usd Pozisyon Büyüklüğü 100.000 x 4.00 TL = 400.000 Pozisyon Büyüklüğü 100.000 Usd / 1000 = 100 Kontrat 100.000 x 3.80 TL = 380.000 Pozisyon Büyüklüğü 100 Kontrat x 200 TL = 20.000 Başlangıç Teminatı 400.000 – 380.000 = 20.000 TL Kâr

Vergilendirme Bireysel Yatırımcılar için Pay ve Pay Endeksine Dayalı Sözleşmeler haricindeki Sözleşmelerden Elde Edilen Kazançlar için %10 Stopaj uygulanıyor. Kurumsal Yatırımcılar için Tüm sözleşmeler için stopaj ödenmiyor.

Sabitlenmeyen Kısım (kur riski) Proje Sözleşme Bedeli %10 Avans Malzeme/Ekipman Tutarı Sabitlenmeyen Kısım (kur riski) 10.000.000 TL 1.000.000 TL 6.000.000 TL 3.000.000 TL Sözleşme Sayısı Teminat 3.80 3.81 1.000.000 USD 1.000 200.000 TL 1000 x 10 = 10.000 TL 2.000.000 USD 2.000 400.000 TL 2000 x 10 = 20.000 TL 3.000.000 USD 3.000 600.000 TL 3000 x 10 = 30.000 TL