www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr

SUYUN ÖZELLİKLERİ Su, Hidrojen ile Oksijenden oluşur. Su şeffaf, kokusuz ve tatsız bir maddedir. Saf su, 0 (sıfır) ile 100°C arasında sıvı haldedir. Su 0°C’nin altında donar, 100°C’nin üzerindeki sıcaklıkta ise kaynar. Su geç ısınır ve geç soğur. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SUYUN ÖZELLİKLERİ Su daima yüzeyden başlayarak dibe doğru donar. Su yeryüzünde katı (buz hali), sıvı (suyun kendisi) ve gaz (su buharı) halinde bulunan tek maddedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU DÖNGÜSÜ www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

«Her canlı şeyi sudan yarattık.» (Enbiya Sûresi, 30) İnsan vücudunun su içeriği yaş, cinsiyet, boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve fiziksel aktiviteye göre değişmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU, TEMEL İHTİYAÇTIR Biyolojik yaşam tümüyle suya bağlıdır. Canlılar, su ihtiyaçlarını mutlak ve sürekli olarak sağlamak zorundadır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr

SU VAZGEÇİLMEZ YAŞAM KAYNAĞIMIZDIR www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

DÜNYA ÜZERİNDEKİ SU DAĞILIMI Dünya yüzeyinin %75’i deniz ve okyanuslarla kaplıdır. Bu suların %3’ü tatlı sudur. Var olan tatlı su kaynaklarının yalnız %0.2’sini içme ve kullanma suyu olarak kullanabilmekteyiz. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

Dünyadaki bütün suyu 4 litrelik bir bidona koyduğumuzu düşünürsek canlıların kullanabileceği su miktarı sadece 1 çorba kaşığı kadardır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

KURAKLIK İklimin nem yönünden olumsuz değişmesi sonucu su kaynaklarını, tarımı ve tüm canlıları olumsuz etkilemesidir. Kuraklık, yavaş gelişen ancak çok derin zararlara neden olan bir olaydır. GÜNÜMÜZDE TÜM DÜNYA KURAKLIK TEHDİDİYLE KARŞI KARŞIYA www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SUSUZLUK Dünyada 7 milyar insandan 2 milyarı sağlıklı su içemiyor. «Gökten suyu bir ölçü dâhilinde indirdik de onu yerde (faydası için) biz durdurduk. Şüphesiz biz onu gidermeye de kâdiriz.» SUSUZLUK (Mü'minun Sûresi, 30) Dünyada 7 milyar insandan 2 milyarı sağlıklı su içemiyor. Susuzluk yakın zamanda çağın en büyük meselesi halini alacak. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr

TÜRKİYE’NİN SU POTANSİYELİ Türkiye’de 26 adet su havzası vardır. Yıllık 501 milyar m3 yağış düşmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

TÜRKİYE’DE YILLARA GÖRE KİŞİ BAŞINA DÜŞEN SU MİKTARI www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

sınıflandırmasına göre yarı kurak bir bölgededir. «De ki: “Söyleyin, eğer suyunuz yere çekilip gitse, kim size akar su (icat edip) getirir? (Elbette, ancak Allah getirir.)”» (Mülk Sûresi, 30) Türkiye, dünya iklim sınıflandırmasına göre yarı kurak bir bölgededir. Bu nedenle, kuraklığın izlenmesi ve önceden önlemlerin alınması önem arzetmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

ŞİMDİ SU TASARRUFU ZAMANI Peki bizler temiz suyun kullanımında nelere dikkat etmeli ve ne şekilde tasarruflar yapmalıyız? www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Gereksiz yere musluğu açık bırakmayın. cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Bulaşık makinesi kullanın. Bulaşıklar elde yıkanırsa, ortalama 84-126 litre su harcanır. Oysa bulaşık makinesi sadece 12 litre su ile yıkar. Bu da, bir yılda ortalama 26-40 ton su tasarrufu demektir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Çamaşır makinesini daha az kullanın. Çamaşır makinesi haftada bir kez bile az çalışsa, yılda 9 ton su tasarruf edilir. Bu sebeple çamaşır makinesini mutlaka tam dolu iken kullanın. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Her gün, sebzeleri elde yıkamak yerine, su dolu bir kapta yıkarsanız, çok daha az su tüketirsiniz. Bu şekilde 4 kişilik bir aile yılda 18 ton su kurtarabilir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Sadece ihtiyacınız kadar su ısıtın. Böylece elektrik ve doğal gaz tüketimini azaltabiliriz. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Banyo suyunun ısınmasını beklerken suyu bir kovaya doldurup daha sonra bu suyu temizlik veya benzeri işlerde kullanabilirsiniz. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Musluklara ve duş başlıklarına su akışını azaltan ancak su basıncını artıran deliği dar aparatlar takın Bu şekilde yılda 25-30 ton su tasarrufu yapılabilmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

5 dakikalık bir duş sırasında ortalama 60 litre su harcanır. SU İSRAFI 5 dakikalık bir duş sırasında ortalama 60 litre su harcanır. 4 kişilik bir ailenin her bir ferdi duş süresini 1 dakika azaltırsa yaklaşık 18 ton suyu kurtarır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Musluklarınızın su kaçırmadığından emin olun. Her saniye bir damla su akıtan musluk yılda 6 ton su harcar. SU İSRAFI www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Ellerinizi yıkarken, dişlerinizi fırçalarken, tıraş olurken musluğu açık bırakmayınız. Açık bırakılan musluklar yaklaşık dakikada 15–30 litre suyun boşa akmasına sebep olur. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Sifonun bir kez çekilmesi ile yaklaşık 10 litre su harcanır. Rezervuarların 12–20 litrelik olanları yerine 6–7 litrelik olanları tercih edilmelidir. Sifon çekildiğinde suyu renklendirsin ve temizlesin diye tuvalete asılan maddeleri kullanmayın. Bunlar atık suya karışarak ekstra kirliliğe sebep olur. SU İSRAFI www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

Her bir arıza daha çok su kaybı demektir. SU İSRAFI Peçete, kağıt, kibrit ve kulak temizleyicisi gibi atık maddeler, tuvaletleri tıkayarak arızalara neden olurlar. Her bir arıza daha çok su kaybı demektir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Araç yıkarken kova kullanmayı tercih edebiliriz. Hortumla araç yıkarken akan su ile en az 10 araç temizlenebilir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Ev tipi arıtma cihazları bir bardak su için birkaç litre su harcıyor. Bu cihazların çıkış sularını biriktirerek temizlikte kullanabiliriz. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU İSRAFI Hortumla halı yıkarken boşa akan su ile birkaç halı temizlenebilir. Halılarımızı yıkamak yerine silmeyi tercih etmeliyiz. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU KAYNAKLARIMIZIN TEMİZ KALMASI İÇİN BUNLARI YAPMAYALIM! Dere yataklarına ev yapmayınız. Göllerde yüzmeyiniz. Su havzalarında ev yapmayınız. Kanalizasyonlara yabancı madde atmayınız. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

İÇME SUYUNUN BİZLERE ULAŞMASI Su birçok bölgede kaynağından alındığı şekilde kullanılmaz. Musluklarımızdan akan su yüksek maliyetli birçok işlemden geçerek kullanıma sunulur. İÇME SUYUNUN BİZLERE ULAŞMASI İstanbul’da kullandığımız içme suyu, kaynaklardan kapalı ortamlarda arıtma tesislerine ulaşır ve gerekli arıtma işlemlerinin ardından şehre verilir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU TEMİNİ SİSTEMİ cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

İÇME SUYU ARITMA TESİSLERİ cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

İÇME SUYU ARITMA TESİSLERİNDE 3 TEMEL PRENSİP Suyun fiziksel ve estetik kalitesinin sağlanması İÇME SUYU ARITMA TESİSLERİNDE 3 TEMEL PRENSİP Bulunması muhtemel zehirli veya sağlığa zararlı maddelerin giderilmesi Bulunması muhtemel zehirli veya sağlığa zararlı maddelerin giderilmesi www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

İÇME SUYU ARITMA TESİSLERİNİN GENEL YAPISI Şehir Şebekesine Gönderilir Havalandırma Ünitesi Ozonlama Karıştırma Ünitesi Şehir Şebekesine Gönderilir Filtrasyon Ünitesi Çöktürme Ünitesi www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

1. Havalandırma Ünitesi: - Baraj ve gölden alınan ham suyun tesislere giriş yaptığı ilk ünite havalandırma ünitesidir. - Kötü tat, koku ve amonyak giderilir, suyun çözünmüş oksijen miktarı dengelenir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

2. Ozonlama Ünitesi: - Su içerisinde bulunan mikroorganizmalar giderilmekte ve sudaki tat ve koku düzeltilmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

3. Hızlı Karıştırma Ünitesi: - Kimyasal madde (alüminyum sülfat, demir(III) klorür vs.) ile su içindeki kirleticilerin etkileşiminin sağlandığı tanktır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

4. Yavaş Karıştırma Ünitesi: - Suya hızlı bir şekilde karıştırılan kimyasalın kirleticilerle büyük ve kolay çökebilir tanelerin oluşması için sakin bir karıştırmanın yapıldığı tanktır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

5. Çöktürme Ünitesi: - Kimyasal madde katılan su, yavaş karıştırmadan sonra çöktürme ünitelerine verilir. - Burada suya renk veren maddelerin çökmesiyle berrak su elde edilir. - Berrak su, su toplama kanallarında toplanır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

6. Filtrasyon Ünitesi: - Çöktürmeden çıkan su filtre ünitesinden geçirilerek temiz su toplama haznesinde toplanır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

7. Temiz Su Haznesi: - Filtre ünitesinden çıkan arıtılmış sular son klorlamaya tabi tutulduktan sonra temiz su haznesine alınır. - Klor, suda bulunan mikroorganizmaların zararlarını önlemek için kullanılır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

MUSLUK SUYUNUN KİRLİ OLMASININ TEMEL NEDENLERİ www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

DAMACANA SULARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Suyun etiketi sağlam ve okunaklı şekilde ürünün üzerinde olmalı. DAMACANA SULARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Kapak orijinal haliyle kapalı olmalı ve önceden açılmamış olmalı. - Serin (ortalama 18 °C derece), - Kuru (%40 nemden az), - Karanlık (güneş ışığından uzak), - Temiz ve kokusuz bir yerde kapakları kapalı şekilde muhafaza edilmeli. Açıldıktan sonra en geç 1 hafta içinde tüketilmelidir. NOT: Kaynak suların konulduğu damacanaların 65 kullanım sonrası atılması gerekir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

İçme Suyu Arıtma Tesislerinin işletme maliyeti ortalama olarak aylık 3 Milyon Türk Lirası’dır. İkitelli İçme Suyu Arıtma Tesisinin Yatırım Maliyeti yaklaşık; 80 Milyon Türk Lirası’dır. Bu maliyetleri göz önünde bulundurarak suyumuzu BİLİNÇLİ kullanmalıyız. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

ATIK SU ARITMA TESİSLERİ cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

KİRLİ SULAR ARITILMAZSA NE OLUR? www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

Ev ve işyerlerinde kullandığımız suların lavabolarımızdan nereye gittiğini hiç düşündük mü? Kullanılan atık sular, arıtma tesislerinde çeşitli işlemlerden geçmekte ve bu çıkış sularının bir kısmı son dezenfeksiyon işleminin ardından yeşil alanların sulanması, sanayi suyu gibi amaçlarla tekrar kullanılabilmektedir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

ATIK SU TOPLAMA VE ARITMA SİSTEMİ cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

ATIK SU TESİSLERİNİN GENEL YAPISI Izgaralar Kum ve Yağ Tutucu Ön Çöktürme Havuzu Deniz Deşarjı Son Çöktürme Havuzu Havalandırma Havuzu www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

1. Izgaralar: - Atık su içindeki katı maddelerin pompa vb. tesisata zarar vermemesi için bu maddeleri sudan ayırmak, böylece diğer arıtma ünitelerine gelecek yükü hafifletmek amacı ile kullanılır. - Kaba ızgara aralığı 30-40 mm, ince ızgara aralığı ise 8-10 mm arsında yapılır. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

2. Kum ve Yağ Tutucu: - Atık suda bulunan kum, çakıl gibi kolayca çökebilen maddeler ve su yüzeyinde oluşan yağ tabakası pompaların aşınmasına, kanallar, borular ve çökeltme havuzlarında tıkanmalara neden olacağından, tesis girişinde kum ve yağ tutucular vasıtasıyla sudan uzaklaştırılırlar. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

3. Ön Çöktürme Havuzu: - Ön çöktürme, durgun şartlarda özel olarak tasarlanmış çöktürme tanklarında, yüzebilen ve kendiliğinden çökebilen katı maddelerin ayrılmasını sağlar. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

4. Havalandırma Havuzu: - Mikroorganizma faaliyetleri sonucunda suyun aerobik ve anaerobik olarak arıtıldığı ünitedir. - Mikroorganizmaların beslenmesi, yetiştirilmesi ve ölümü bu ünitede gerçekleşir. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

5. Son Çöktürme Havuzu: - Havalandırma havuzundan gelen suda bulunan biyolojik flokların çöktürülmesini sağlar. www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

SU GELECEĞİMİZDİR! cekud www.cekud.org.tr | www.dikiliagacimvar.com | www.cevrevakfi.org.tr cekud

TEŞEKKÜR EDERİZ