  →Sentrozom ve ribozom organellerinde zar bulunmaz.  →Endoplazmik retikulum, golgi, lizozom, peroksizom ve koful organelleri tek bir zar ile sarılıdır.  →Mitokondri ve plastidler ise çift zar ile sarılıdır. TEK KATLI

  →Protein ve rRNA’dan yapılmıştır.  →Olgun memeli alyuvarları hariç, bütün canlı hücrelerde bulunur.  →Çekirdekçikte üretilir.  →Ribozom; büyük ve küçük alt birim olmak üzere iki parçadan oluşur.  Görevi:  →Protein sentezler. (enzim, hormon, antikor, hemoglobin, fibrinojen, kas...)  n (Amino asit) > Protein + (n-1) H2O Ribozom

  →Protein, DNA ve RNA' dan yapılmıştır.  →Hayvan hücresinde, çiçeksiz bitkilerde, mantarlarda ve bazı protista üyelerinde bulunur.  →Çiçekli bitkilerde, yumurta hücresinde ve olgun memeli alyuvarlarında bulunmaz.  →Her hücrede sadece bir tane sentrozom bulunur.  →Hücre bölünmesinden önce sentrozom kendini eşler ve iki tane sentrozom oluşur.  →Hücre bölünmesi sırasında iğ ipliklerini oluşturarak, kromozomların zıt kutuplara çekilmesini sağlar.  →Hücre zarı ile birlikte sil ve kamçı oluşumunda görev alır. Sentrozom

  →Hücre zarından çekirdeğe kadar uzanan, zarlardan oluşmuş kanallar sistemidir. GÖREVLERİ:  →Hücre içinde madde taşınmasını sağlar.  →Hücreye desteklik sağlar.  →Hücre içinde gerçekleşen asidik ve bazik tepkimeler arasında, yalıtımın gerçekleşmesini sağlar.  Endoplazmik retikulum; granüllü ve granülsüz endoplazmik retikulum olmak üzere ikiye ayrılır. Endoplazmik retikulum

  →Dış yüzeyinde ribozomlar bulunur. GÖREVLER:  →Lizozom oluşumunda görev alır.  →Üzerindeki ribozomlar, hücre zarında bulunan ve hücre dışına gönderilecek olan proteinleri sentezler.  →Hücre zarının sentezinde ve onarılmasında görev alır. Granüllü endozplazmik retikulum

  →Üzerinde ribozom bulunmaz.  Görevi:  →Yağ ve steroid hormon sentezler.  →Kas hücrelerinde kalsiyum depolanması ve salgılanmasından sorumludur.  →Zehirli maddelerin ve ilaçların zehir etkisini azaltır. (detoksifikasyon) f Granüllü endozplazmik retikulum

  →Birbirine paralel olarak uzanmış yassı zarlardan oluşur.  →Olgun memeli alyuvarı ve sperm hücresi hariç tüm ökaryot hücrelerde bulunur.  Görevi:  →Salgı maddelerinin paketlenmesini ve salgılanmasını sağlar.  →Selüloz, yağ ve steroid hormon sentezler.  →Bitkilerin hücre çeperini sentezler.  →Bitkilerde hücre bölünmesi sırasında ara lamel oluşumunu sağlar.   →Protein ve yağlara diğer bileşiklerin bağlanmasını sağlar. (glikoprotein, glikolipid, fosfolipid, lipoprotein…)  →Hücre zarının sentezinde ve onarılmasında görev alır.  →Spermin akrozomunun olgunlaşmasını sağlar.  →Sindirim enzimlerini paketleyerek lizozomları oluşturur.  →Besin depolar. Golgi aygıtı (aparatı)

  →İçinde hücre içi sindirim enzimleri bulunur.  →Gelişmiş yapılı bitkilerde ve olgun memeli alyuvarında bulunmaz.  Görevi:  →Hücre içi sindirim yapar.  →Mikropları yok eder.  →Yaşlı hücre ve organelleri parçalar.   →Kertenkelenin tehlike anında kuyruğunu bırakmasını sağlar.  →Başkalaşımda görev alır.  →Embriyonik gelişim sırasında organların şekillenmesinde görev alır. (organogenez)  →Dişi üreme döngüsünün gerçekleşmesinde görev alır. (menstruasyon döngüsü)  Not:  →Lizozom zarı patlarsa hücre kendi kendini sindirir. (otoliz olayı) Lizozom

  →Ökaryot hücrelerde bulunur.  →Tek zarlı bir organeldir.  →İçinde katalaz enzimi ve çeşitli enzimler bulunur.  Görevi:  →Katalaz enzimi ile hidrojen peroksiti (H2O2) parçalar. Peroksizom →Amino asitlerden amino grubunu uzaklaştırır. (deaminasyon olayı) →Yağ asitlerinin parçalanmasında görev alır. →Bitki tohumlarında bulunan yağ asitlerinin glikoza dönüşmesini sağlar. →Karaciğerde alkolün parçalanmasını sağlar.

  →Tek zarlı bir organeldir.  →İçinde hücre özsuyu bulunur.  →Bitki hücrelerinde büyük ve az sayıda, hayvan hücrelerinde küçük ve çok sayıda bulunur.  →Genç hücrelerde küçük, yaşlı hücrelerde büyüktür. Koful (vakuol) Görevi: →Hücredeki fazla suyu ve atık maddeleri depolar. →Hücrenin osmotik basıncını ayarlar. →Bazı bitkilerde renk pigment maddesi bulundurur. Örnek: →Ortanca bitkisinde antosiyanin (antokyan) maddesi kofullarda depolanır. →Bitki bu madde sayesinde; asidik topraklarda mavi-mor, bazik topraklarda pembe-beyaz renkli çiçek açar. →Bazı hücrelerde özelleşmiş görevleri getirmek için özel kofullar bulunur.

  KAYNAKÇA  organeller-hangileridir.html TARIK TALHA BİLİCİ 9/C 257