Zeka Testleri
Zekanın tanımı Eleştiri Anlama Muhakeme Soyut düşünme Öğrenme becerisi Deneyim ile öğrenme becerisi Farklı durumlara adapte olabilme becerisi Kendini motive edebilme becerisi Bilgiyi işleme ve planlama becerisi
Neden zeka ile ilgileniyoruz? Yordamak için….. NEYİ???? Problem çözme Teknoloji geliştirme Başarı Ekonomik başarı Yükselen değişim
Zekayı kavramsallaştırmak Multi faktör sözel, sayısal, uzamsal ve mantıki düşünme Hiyerarşik Genel (g???) (akademik/pratik) Başarıdan farklı ama gelişen (gelişim teorileri) Nöral fonksiyonlar ve hafıza ile ilişkilendirilmiş (bilgiyi işleme teorisi) Bilgiyi hatırlama ve organize etme ile ilgili Kültürel farklılıklar
Bireysel ve grup zeka testleri Bireysel testler Testi alan kişilerin davranışlarını yakından gözlemleyebiliriz Grup testleri Uygulamada kolaylık
Spesifik testler- Bireysel Stanford-Binet 1916 versiyonu – maddelerin psikometrik analizleri 1937 versiyonu – 2 form, daha iyi madde analizi, ve daha standardize edilmiş örneklem 1960 versiyonu – daha kısa test zamanı, daha geniş temsili örneklem SB-IV – teorik model baz alınarak, standardize edilen örneklem hala biraz SED açısından önyargılı
Spesifik testler- Bireysel Wechsler WAIS-III, WISC-III, WPPSI-R Teorik model: Hiyerarşik model, sözel ve performans ölçümleri Engelli kişiler için testler Tek kavram– labirent soruları, eşleştirme problemleri Leiter Performans Ölçeği– bir tahtanın üzerinde verilen kartlardaki resimleri eşleştirme
Spesifik testler- Bireysel Gelişimsel testler (3 yaş öncesi IQ) Gessel Gelişimsel Test– yaş gruplarına göre psikomotor davranışları; nesnel ve iyi standardize edilmemiş Brazelton Neonatal (Yeni doğan) Ölçeği – düşük geçerlik ve güvenirlik, yaygın olarak kullanılan yeni doğan indeksi Bayley Ölçekleri– psikomotor gelişim indeksi ve davranış ölçümü, genelde 3 yaşından küçükler için kullanılır. Kaufman testleri– zeka becerileri üzerine odaklanır, 3-12 yaşlar
Kişiliğin Değerlendirilmesi
Kişilik değerlendirmesinin amacı İnsan davranışlarını yordamak Anlamak- insan davranışlarını sınıflandırmak İnsan davranışlarını değiştirmek Kişilik Davranışlar Kişilik ölçümlerinde dikkat edilmesi gereken konular Yapı geçerliği Yordayıcı geçerlik Güvenirlik
Teori ve ölçümler arası ilişki Trait teorileri Eysenck’in teorisi: Duygusal tutarlılık ve içedönüklük-dışadönüklük Listeler, anketler, projektif teknikler Psikoanalitik teori Klinik mülakatlar ve bilinçaltının ortaya çıkartılması Sosyal öğrenme teorisi Davranış örüntüleri ve bunların nedenlerini araştırma
Kişilik ölçümleri çeşitleri Gözlem Mülakat Ölçüm skalaları ve listeleri Kişilik Envanterleri Teori bazlı– kapsam geçerliği Faktör analize dayanan içerik Yaygın temalar: 5 faktör modeli Sorumluluk Dışadönüklük Açıklık Uyumluluk Duygusal denge
MMPI-2 1943’te ilk basım Ergen ve yetişkin versiyonları 6. sınıf okuma becerisi 550 orijinal, 154 (104) yeni maddeler (370 temel maddeler) Doğru-yanlış formatında N=2,500 standardizasyon örneklemi
Şirketlerde değerlendirme İşe alım Yerleştirme Eğitim Terfi Ücrette artış Ödüllendirme Başvuru formları Mülakatlar Kağıt-kalem testleri İş örnekleri Yordama Değerlendirme
Gelişimsel Değerlendirmeler
Çocuklarla Gelişimsel Değerlendirmeler Çocuğun, yapması gerekenleri anladığından emin olun Çocuğun dikkatinin test/değerlendirme üzerinde olduğuna emin olun Zaman kısıtlaması hakkında dikkatli olun Yetişkin müdahalesini minimize edin Uygulamada standardizasyon
Gelişimsel Test Örnekleri Corsi Hafıza Testi Çocuk Algısına Dayanan Problem Davranışlar Testi İşleyen Bellek ve Kısa Süreli Hafıza Testi Ayak-Baş (dürtü kontrolü) Dil Bilgisi (Tifaldi) (Hece ayırma)