İsİmler(ad) Nedİr? İsim: Arapçadan Türkçeye geçmiş bir sözcüktür. Türkçesi addır. İsimler, canlı-cansız, somut-soyut varlık veya olayların hepsini ayrı ayrı karşılayan kelimelerdir. Bir başka deyişle, bir olgu veya kavramdan farklı olan her bir olgu veya kavramın o olgu veya kavramdan ayrı olarak edilir. tanımlamaya yarayan bir ismi vardır. Ahmet, uçak, sayı, Rudolf, kırmızı, saat, akrostiş, fare sözcükleri birer isimdir.Dil bilgisi bazen isim sözcüğü fiil ve edat olmayan sözcükleri tanımlamak için de kullanılır; sıfat, zarf, zamir gibi gruplar bu sınıflamada isim soylu sözcük olarak kabul edilirler.

"silgi" sözcüğü, bu varlığa karşılık gelen bir isimdir.

TÜRKÇE ‘DE isimler genel olarak kabul edilen dört farklı şekilde sınıflandırılırlar: Varlıkların Oluşlarına Göre, Varlıklara Verilişlerine Göre, Varlıkların Yapılarına Göre, Varlıkların Sayılarına Göre.

VarlIklarIn oluŞlarIna göre İsİmler Varlıkların oluşlarına göre isimler iki ayrı ana grupta incelenirler; bunlar soyut ve somut isimdir.

Soyut İsİm: Soyut isimler veya mana isimleri klasik tanımla beş duyu organlarıyla algılanamayan, zihinsel veya somut olarak ispatı mümkün olmayan kavramları karşılayan isimlerdir. Sevgi, saygı, inanç, korku, yiğitlik, cesaret, sevinç, aşk gibi.

ÖRNEK: CESARET AŞK KORKU İNANÇ SAYGI SEVİNÇ

VarlIklarI verilİŞlerİne göre İsİmler Varlıkları verilişlerine göre isimler iki farklı grupta incelenirler; bunlar özel ve cins isimlerdir.

Özel İsİm Sadece tek bir varlığı karşılayan sözcüklere özel isim denir. ÖRNEK; Pamuk,Tekir,Deniz,Ankara,Karadeniz,Merve,Furkan,Nesil vb…

ÖRNEK; KARADENİZ PAMUK DENİZ FURKAN ANKARA MERVE

CİNS İsİm Cins isimler, aynı cinsten olan varlık,kavram veya olguların birini, bir bölümünü veya tamamını karşılayan isimlerdir. Odun, ağaç,kereste, masa, saat gibi. Cins isimler özel isimlerin aksine; çoğu kişinin aklında aynı görüntüyü (imaj) canlandırır; ÖrneĞin; Merve ismi Merve adında birini tanımayan bir kişi için anlam ifade etmezken, koyun ifadesi çoğu kişinin zihninde aynı varlığa karşılık gelir. Bu anlamda cins isimler daha genel bir anlam belirtirler.

Cins isimlerin görevleri; Canlıların genel tanımlarını karŞılar; KUŞ SÜRÜNGEN İNSAN Eşyaların tanImlarInI karŞIlar; SANDALYE MASA

Mekân ve yön tanımlarını karŞIlar; ODA SINIF KUZEY Sayıların tanımlarını karşılar; YEDİ BEŞ ON

AMCA TEYZE NİNE CESARET SAYGI Akrabalık adı olur; Mana isimlerinin hepsi bu kapsama girer; CESARET SAYGI

Yapılarına göre adlar Yapılarına göre isimler üç ayrı grupta incelenir; Basit İsim, Türemiş İsim, Birleşik İsim,

Basit ad: AĞAÇ SAAT KINA UN Yapı olarak kök hâlinde bulunan isimlere Basit İsim denir. Un, sıra, kına, ağaç, saat gibi SAAT AĞAÇ KINA UN

TüremİŞ ad: UÇAK SEÇİM ODUNCU TUZLUK Yapım eki almış isimlere Türemiş İsim denir. seçim, uçak, tuzluk, oduncu, vb. SEÇİM UÇAK ODUNCU TUZLUK

BİrleŞİk İsİm: Birden fazla ismin birleşip kalıplaşması ve yeni anlam kazanmasıyla oluşan isimlerdir. ÖRNEK; Pamuk+kale, açık+göz, kuş+burnu, kara+fatma, ana+yasa, uyur+gezer, can+kurtaran, beşi+bir+yerde, hanım+eli, beş+parmak+otu

VarlIklarIn sayIlarIna göre İsİmler Tekİl İsİm ÖRNEK; İsimlerin -ler, -lar çoğul eki almamış halidir. Yalın hal de denir: Çoğul isim İsimlerin ünlü uyumuna göre -ler, -lar çoğul eki almasıyla yapılır:

İsimlerin ünlü uyumuna göre -ler, -lar çoğul eki almasıyla yapılır: ÖRNEK; bulut+lar, keçi+ler, melek+ler, Ali+ler,çocuk+lar,insan+lar

Topluluk ismi Biçim bakımından tekil göründüğü halde çokluk ya da topluluk anlamı veren adlardır. ÖRNEK; Ordu, alay, sürü, kurultay, meclis, takım,aile,grup v.b kelimelerdiler.

HAZIRLAYAN TEKKEKÖY ALİ-EMİNE KAHVECİOĞLU TEKNİK VE ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ Mesut Şener BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI 10/B 70