Prof. Dr. Arif YAVUZ İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi 2015 ARALIK AYI POLİTİK EKONOMİK RAPOR RUSYA UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİ VE POLİTİK – EKONOMİK ETKİLERİ 26 ARALIK 2015 Prof. Dr. Arif YAVUZ İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi
BUGÜN 26 ARALIK 2015 Dolar: 2,917 TL Parite: 1,0952 Euro / Dolar Brent Petrol: 37,68 Dolar Altın: 1,076 Dolar / Ons Borsa: 74,190
2015 KASIM AYI RAPORU Senaryo 1, Alternatif 1 (Öngörümüz Doğru Çıkmıştır) Son aylarda yazdığımız raporlarda 6 senaryo olduğunu belirtmiştik. Senaryo 1’in de 2 alternatifi bulunduğunu söylemiştik. Senaryo 1’in 1. alternatifinin olacağını tahmin ettiğimizi belirtmiş olup, bu alternatif gerçekleşmiştir.
2015 KASIM AYI RAPORU FED KARARI (Öngörümüz Doğru Çıkmıştır.) Biz ABD Merkez Bankası FED’in büyük ihtimal ile 2015 Aralık ayında faizleri arttıracağını söylemiştik. Tahminimiz doğru çıktı, FED faizleri 25 baz puan artırdı, % 0,25’den % 0,50’ye çıkardı.
2015 KASIM AYI RAPORU T.C. MERKEZ BANKASI KARARI (Öngörümüz Doğru Çıkmıştır.) Biz T.C. Merkez Bankasının, FED’in faiz arttırmasından sonrada faizleri arttırmayacağını ve sabit tutacağını söylemiştik. Tahminimiz doğru çıktı, T.C. Merkez Bankası faizleri değiştirmedi, politika faizini % 7,5’da tuttu.
2015 KASIM AYI RAPORU EURO / DOLAR PARİTESİ (Öngörümüz Doğru Çıkmıştır) Biz bir önceki raporda, paritenin 1,05 ile 1,15 arasında hareket edeceğini belirtmiştik. Tahminimiz doğru çıkmıştır. Parite en düşük 1,0518 en yüksek ise 1,1060 olmuştur.
2015 KASIM AYI RAPORU DÖVİZ (USD DOLAR) EKONOMİ VE PİYASA GAYRİ MENKUL FİYATLAR İSTANBUL BORSASI FAİZLER 24 Kasım 2015 tarihinde Rusya savaş uçağının düşürülmesinden dolayı öngörümüzde önemli bir değişiklik olmuştur.
KISA VE ORTA VADEDE TÜRKİYE EKONOMİSİNİ ETKİLEYECEK FAKTÖRLER VE SON AYIN ÖNEMLİ OLAYLARI Tasarruf mevduat formu, Adabank’ı 60 milyon dolar bedelle tekrar satışa çıkardı. (Kaynak: 23 Kasım 2015 www.reuters.com ) Batılı liderler Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların 6 ay daha uzatılması konusunda anlaştılar. Antalya Belek’te G20 zirvesinde biraraya gelen liderler yaptırımların 2016 Temmuz ayına kadar uzatılacağı hususunda anlaşmaya vardılar. (Kaynak: 23 Kasım 2015 www.reuters.com ) Ülkemizde konut satışları bir önceki aya göre 2015 Ekim ayında % 8,8 arttı ve 104,098 oldu. (Kaynak: 23 Kasım 2015 www.tuik.gov.tr )
Standard and poor’s, Çin’in kredi notunu teyit etti, notu “AA-” de, görünümünü “durağan” da korudu. (Kaynak: 23 Kasım 2015 www.reuters.com ) JP Morgan, Türk hisse senetleri için tavsiyesini “nötr” den “ağırlığını azalt” a indirdi. (Kaynak: 23 Kasım 2015 www.jpmorgan.com ) Balıkesir’de değeri 2 milyar doları bulan altın rezervi bulundu. (Kaynak: 23 Kasım 2015 Anadolu Ajansı ) UBS, 2016 yılı için Hindistan ve Türkiye’nin 10 yıllık tahvilleri için long dedi, almayı tavsiye etti. (Kaynak: 24 Kasım 2015 www.bloomberght.com ) Almanya 2015 yılı 3. çeyrekte % 0,3 büyüdü, beklentiyi karşıladı. (Kaynak: 24 Kasım 2015 www.bigpara.com )
Ülkemizin Suriye sınırında , Türk jetlerimiz hangi ülkeye ait olduğu bilinmeyen bir uçağı düşürdü. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı) Rusya Savunma Bakanlığı, Suriye’de düşürülen Rus uçağının Türk hava sahasını ihlal etmediğini söyledi. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı) Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, düşürülen uçağın Rus uçağı olduğu tahmin ediliyor, dendi. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı) Kremlin sözcüsü Peskov, Suriye sınırında düşürülen Rus uçağı ile ilgili “çok ciddi bir olay” dedi. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı) TC Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Kasım ayı toplantısında faizleri değiştirmediğini söyledi. Politika faizi % 7,5 , Borçlanma faizi ise 10,75’ dir. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı)
Rusya Devlet Başkanı Putin, “Türkiye terör ile mücadelemizde bizi sırtımızdan vurmuştur” dedi. Ayrıca, Putin, “Uçağın düşürülmesi Türk-Rus ilişkilerinde çok ciddi sonuçlar doğuracaktır” dedi. (Kaynak: 24 Kasım 2015 Anadolu Ajansı) Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, “Uçağımızın düşürülmesinin ardından Türkiye ile olan ilişkilerimizi ciddi bir şekilde gözden geçireceğiz” ve “Türkiye’ye savaş açmayacağız” dedi. (Kaynak: 25 Kasım 2015 www.reuters.com ) Rus uçağının düşürülmesinden dolayı en fazla zarar görecek şirketlerin aşağıda belirtilen firmalar olduğu tahmin ediliyor. (Kaynak: 25 Kasım 2015 www.bloomberght.com ) 1- Gazprom 6- Sberbank 2- Rosneft 7- Yandex 3- Lukoil 8- Anadolu Efes 4-Magnitogorsk Iran and steel 9- Enka İnşaat 5- Türk Hava Yolları
Rusya Devlet Başkanı Putin, “Türkiye Rusya’yı sırtından vurmuştur” dedi. Rus vatandaşlarına Türkiye’ye seyahat etmeyin uyarısında bulundu. (Kaynak: 25 Kasım 2015 AFP Ajansı) Ülkemizde yeni kurulan hükümetin açıklanan hükümet programında, Merkez Bankası’nın bağımsızlığını ifade eden kavram yer almamıştır. 2003 yılından bu yana her hükümet programında Merkez Bankası’nın bağımsızlığına vurgu yapılıyordu. (Kaynak: 26 Kasım 2015 www.bigpara.com ) Türk-iş araştırmasına göre, 2015 Kasım ayında açlık sınırı 1.390 TL., yoksulluk sınırı ise 4.530 TL. oldu. (Kaynak: 26 Kasım 2015 www.turkis.org.tr ) TCMB’nın brüt rezervi 20 Kasım 2015 tarihinde 99,53 milyar dolara geriledi. TCMB’nin altın rezervi ise 18,77 milyar dolar olup, toplam rezerv ise 118,3 milyar dolardır. (Kaynak: 26 Kasım 2015 www.reuters.com )
Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ve Ankara Temsilcisi Erdem Gül, Mit tırları ile ilgili yayınladıkları haberler nedeni ile tutuklandılar. (Kaynak: 27 Kasım 2015 Doğan Haber Ajansı) Türkiye’ye en çok turist Almanya’dan sonra Rusya’dan gelmektedir. Rusya’nın Türkiye’ye turizm yasağı getirmesi Türkiye ekonomisine zarar verecektir. 2015 yılınınilk 9 ayında Rusya’dan Türkiye’ye 3,3 milyon turist gelmiştir. Bu Türkiye’ye gelen turist sayısının % 10’unu oluşturuyor. Türkiye’nin 2015 yılı ilk 9 aylık turizm geliri 21 milyar dolardır. Laleliden Ruslara yapılan bavul ticaretinin ise yaklaşık 6 milyar olduğu tahmin edilmektedir. (Kaynak: 27 Kasım 2015 www.bloomberght.com ) Rusya Enerji Bakanı Novak, Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı konusunda henüz ortak bir karar alamadık, dedi. (Kaynak: 27 Kasım 2015 www.bigpara.com )
Ülkemizde ekonomik güven endeksi 2015 Kasım ayında bir önceki aya göre % 26,7 artarak 10,105 oldu. (Kaynak: 24 Kasım 2015 www.tuik.gov.tr ) Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan 30 Kasımda Paris’te Rusya lideri ile görüşme talebinde bulundu. Rusya lideri bu talebe olumsuz cevap verdi. (Kaynak: 24 Kasım 2015 www.reuters.com ) İngiltere Ekonomisi 2015 3. çeyrekte % 0,5 büyüdü. (Kaynak: 27 kasım 2015 www.reuters.com ) Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, Rusya ile Türkiye arasındaki vizesiz seyehat anlaşmasını 1 Ocak 2016 tarihi itibariyle askıya aldıklarını söyledi. (Kaynak: 27 Kasım 2015 www.bigpara.com )
Putin, Türkiye’ye karşı ekonomik yaptırımlar içeren kararnameyi onayladı. Kararname: - Türkiye'de üretilen belirli ürünlerin Rusya'ya ihracatı geçici olarak yasaklanacak ya da sınırlandırılacak. Hangi ürünlerin bu kapsama gireceği konusundaki çalışmalar sürüyor. Rus hükümeti yasaklı ürünler listesini daha sonra açıklayacak. - Merkezi Türkiye'de bulunan firma ve kuruluşların Rusya'daki faaliyetleri sınırlandırılacak ya da tamamen yasaklanacak. - Rus firmalar 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren geçici olarak Türk vatandaşlarını işe alamayacak. Hükümet hangi Rus firmalarının bu kapsama gireceğini daha sonra açıklayacak. - Rusya ve Türkiye arasındaki vizesiz seyahat uygulaması 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren sona eriyor.
- İki ülke arasındaki sefer sayılı uçuşlar dışındaki (charter) seferler tamamen askıya alınıyor. - Türkiye'den Rusya'ya ithal edilen ürünler daha sıkı kontrol edilecek. Rusya’ya taşımacılık yapan araçlar, sıkı kontrol ve denetim altına alınacak. Ayrıca Karadeniz ve Azak denizindeki tüm limanlarda güvenlik artırılacak. - Rus seyahat acentaları Türkiye'deki tatil paketi satışlarını durduracak. (Kaynak: 28 Kasım 2015 www.bigpara.com ) Rusya Başbakan yardımcısı, Türkiye’den ithal edilen sebze, meyve ve zirai ürün ithalatını yasaklayacaklarını bildirdi. Türkiye 2014 yılında Rusya’ya 1 milyar 68 milyon dolarlık tarım ve hayvancılık ürünü ihracatında bulundu. (Kaynak: 30 Kasım 2015 www.reuters.com ) Morgan Stanley 2016 yılı Türkiye Ekonomisi raporunu yayınladı. Buna göre 2016 Türkiye ekonomisinin 2015 yılı ekonomisine benzeyeceğini belirtti. 2016 yılı büyüme oranının % 3 olacağını söyledi. (Kaynak: 30 Kasım 2015 www.morganstanley.com )
Türkiye fiyat konut endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre 2015 Eylül ayında % 18,5 arttı. (Kaynak: 30 Kasım 2015 www.reuters.com ) Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya uçağının vurulma nedeninin, Türkiye’nin ışid’den güvenli olarak petrol sevkiyatı yapması olduğunu söyledi. (Kaynak: 01 Aralık 2015 www.bigpara.com ) Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan Işid ile ilgili petrol ticareti yapıldığını ispatlar iseler, bu makamda durmam dedi. (Kaynak: 01 Aralık 2015 www.reuters.com ) Ülkemizde 2015 Kasım ayında ihracat, Ekim ayına göre % 10,5 azalışla, 11,44 milyar dolar oldu. (Kaynak: 01 Aralık 2015 Anadolu Ajansı) İsviçre merkezli Credit Suisse Bankası, 2016 yılında Dolar/TL kurunun ortalama olarak 3,060 olacağını söyledi. (Kaynak: 02 Aralık 2015 www.reuters.com )
UBS Analistleri, uluslar arası yatırımcıların Türkiye’ye temkinli yaklaştıklarını ve piyasa ile ilgili endişeleri olduğunu söyledi. (Kaynak: 02 Aralık 2015 www.ubs.com ) Standard and poor’s, 8 ABD Bankasının notunu düşürdü. Bu Bankalar; JP Morgan, Chose, Bank Of America, Citigroup, Wells Fargo, Goldman Sachs, Morgan Stanley, Bank Of Newyork Mellon ve State Street’dir. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.standardandpoors.com ) Ülkemizde 2015 Kasım ayında Tüketici Fiyat Endeksi % 0,67 artarak yıllık % 8,10 olmuştur. Üretici Fiyat Endeksi ise % 1,42 azalarak yıllık % 5,25 gerçekleşti. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.tuik.gov.tr ) Putin Rusya Kremlin’de Ulusa sesleniş konuşmasında “Türkiye’nin uçağımızı düşürmesini unutmayacağız. Türkiye yaptığına pişman olacak. Türkiye’nin teröristlere yardımını görmezden gelemeyiz. Rusya’nın tepkisinin ticari yaptırımlarla sınırlı kalacağını düşünen varsa son derece yanılıyor.” dedi. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.interfax.net )
Gazprom’un Başkanı Miller, Türk Akımı Doğalgaz Projesi ile ilgili Türkiye ile yapılan görüşmelerin durdurulduğunu açıkladı. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.reuters.com ) Fitch, Türkiye’ninde içinde yer aldığı gelişen piyasalarda (Brezilya, Hindistan, Endonezya, Meksika, Rusya, Güney Afrika ve Türkiye) özel sektörün borçluluğunun yüksek olduğunun ve bunun risk teşkil ettiğini söyledi. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.fitchratings.com ) AMB (Avrupa Merkez Bankası) politika faizini % 0,05’te sabit tuttu. Mevduat faizini ise - % 0,20’den - % 0,30’a düşürdü. (Kaynak: 03 Aralık 2015 www.reuters.com ) ABD’de 2015 Kasım ayı tarım dışı istihdam verisi 211 bin oldu. 2015 Ekim ayı istihdam verisi ise 271 binden 298 bine revize edildi. (Kaynak: 04 Aralık 2015 www.reuters.com ) Moody’s Türkiye’nin Baa3 olan kredi notunu teyit etti, görünümünü negatifte tuttu. (Kaynak: 05 Aralık 2015 www.moodys.com )
2015 Kasım ayında ülkemizdeki yurtdışı yatırımcılar 1,4 milyar dolarlık hisse senedi ve tahvil sattılar. 2015 ilk 11 ayda toplam satış 7,6 milyar dolar oldu. (Kaynak: 07 Aralık 2015 www.bloomberght.com ) Bank Of America Merrill Lynch, Türkiye için hisse senetlerinde ağırlığı azaltma tavsiyesine devam etti. (Kaynak: 07 Aralık 2015 www.reuters.com ) Japonya 2015 3. çeyrekte % 1 büyüyerek resesyona girmekten kurtuldu. Japonya, 2015 2. çeyrekte ise % - 0,7 olan düşüşünü, % - 0,5’e revize etti. (Kaynak: 08 Aralık 2015 www.bigpara.com ) Ülkemizde sanayi üretimi 2015 Ekim ayında, bir önceki aya göre % 0,1 arttı. (Kaynak: 08 Aralık 2015 www.tuik.gov.tr )
ABD’nin haftalık dergisi Time, yılın kişisi olarak Almanya Başbakanı Merkel’i seçti. (Kaynak: 09 Aralık 2015 www.hurriyet.com.tr ) JP Morgan Chase, Türkiye ile ilgili 2016 yılı büyüme tahmini % 2,8’den % 3,3’e yükseltti. (Kaynak: 10 Aralık 2015 www.jpmorgan.com ) Pimaş, Rusya’daki fabrikasını kapatıyor. (Kaynak: 14 Aralık 2015 Anadolu Ajansı) Ülkemizde 2015 Eylül ayında işsizlik oranı % 10,3’e yükseldi. Bu oran Ağustos ayında 10,1 idi. İşsiz sayısı ise 3 milyon 103 bin oldu. (Kaynak: 15 Aralık 2015 www.tuik.gov.tr ) Moody’s 2016 yılı ortalama brent petrol fiyatını 53 dolardan 43 dolara revize etti. (Kaynak: 15 Aralık 2015 www.moodys.com )
Dünya Merkez Bankalarındaki faiz oranları : ABD Merkez Bankası FED, 10 yıl sonra ilk defa faiz arttırımı yaptı. Faizi 0,25 baz puan arttırdı. Faiz, % 0,25 – 0,50 oldu. (Kaynak: 17 Aralık 2015 Hürriyet Gazetesi) Dünya Merkez Bankalarındaki faiz oranları : (Kaynak: 17 Aralık 2015 Hürriyet Gazetesi) Ülke Politika Faiz Oranı Türkiye % 7,5 ABD % 0,50 Japonya % 0,10 AB % 0,05 İsviçre - % 0,75
Goldman Sachs, petrol fiyatlarının 20 dolara kadar düşeceğini söyledi Goldman Sachs, petrol fiyatlarının 20 dolara kadar düşeceğini söyledi. (Kaynak: 18 Aralık 2015 www.goldmansachs.com ) Azerbaycan Merkez Bankası, dalgalı kur rejimine geçti, bunun sonucunda manat % 48 devalüe oldu. (Kaynak: 21 Aralık 2015 Anadolu Ajansı ) Ülkemizde tüketici güven endeksi 2015 Aralık ayında % 4,6 azaldı. Kasım ayında 77,15 olan endeks, Aralık ayında 73,58 oldu. (Kaynak: 21 Aralık 2015 www.tuik.gov.tr ) Moody’s Güney Kore’nin notunu Aa2’ye yükseltti. (Kaynak: 21 Aralık 2015 www.moodys.com ) Rusya düşen uçağın karakutusu ile ilgili açıklamalarda bulundu. Karakutunun deşifre edilmesinin uzun zaman alacağını söylediler. (Kaynak: 21 Aralık 2015 www.tr.sputniknews.com )
Katarlı QNB, National Bank Of Greece’in Finansbank’taki % 99,8 hissesinin 2,7 milyar euroya satın aldığını belirtti. (Kaynak: 22 Aralık 2015 Anadolu Ajansı ) İş adaamı fadıl Akgündüz, nitelikli dolandırıcılık gerekçesiyle tutuklandı. İstanbul Bayrampaşa’da inşa ettiği Caprise Gold isimli devre mülk projesinden dolayı tutuklandı. (Kaynak: 22 Aralık 2015 www.hurriyet.com.tr ) T.C. Merkez Bankası, Aralık ayı toplantısında faizleri değiştirmedi, politik faizini % 7,5’da tuttu. (Kaynak: 22 Aralık 2015 www.tcmb.gov.tr ) Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan “Putin yalan söylüyor” dedi. “Suriye’de bombalanan Bayırbucak’ta Türkmenlerin olduğu bize söylenmedi” diyen Putin’e sert yanıt verdi ve Türkmenlerin olduğunu bizzat ben söyledim, dedi. (Kaynak: 22 Aralık 2015 Bugün Gazetesi )
Ülkemizde konut satışları 2015 Kasım ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre % 2,1 arttı, 106.000 oldu. (Kaynak: 23 Aralık 2015 www.tuik.gov.tr ) Ülkemizde 2015 14-18 Aralık haftasında yabancılar, 180 milyon dolarlık hisse senedi, 368 milyon dolarlık ise DİBS (Devlet iç borçlanma senedi) sattılar. (Kaynak: 25 Aralık 2015 www.tcmb.gov.tr )
24 KASIM 2015 TARİHİNDE RUSYA UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİNDEN SONRAKİ DURUM Rusya uçağının Türk jetlerimiz tarafından düşürülmesi, Türkiye ekonomisinin ve politikasının trendini önemli ölçüde etkileyecektir. Rusya uçağının düşürülmesi hem Türkiye ekonomisine hem de Rusya ekonomisine zarar verecektir. Rusya uçağının düşürülmesi batı ile olan ilişkilerimizi ve batıdaki yerimizi güçlendirecek ve eksen kaymasını engelleyecektir. Rusya ile yaşanan kriz, Türkiye ekonomisinin daha iyi olmasını engellemektedir. 1 Kasım 2015 seçimlerinden güçlü bir hükümetin çıkması ve batı ile olan ilişkilerin iyi olması ise ekonominin daha kötü olmasını engellemektedir.
RUSYA UÇAĞININ DÜŞÜRÜLME SENARYOLARI Ulusal ve vatansever ordumuz, angajman kuralları gereği Sayın Cumhurbaşkanımız ve Başbakanımızın talimatı olmadan uçağı düşürmüştür. Senaryo 2 Ulusal ve vatansever ordumuz, Sayın Başbakanın talimatı ile uçağı düşürmüşlerdir. Senaryo 3 Ulusal ve vatansever ordumuz, Sayın Cumhurbaşkanımızın ve Başbakanımızın talimatı ile uçağı düşürmüşlerdir.
Senaryo 3’ün 2 Alternatifi ABD’nin ve Nato ülkesi müttefiklerimizin haberi olmadan uçak düşürülmüştür. Alternatif 2 ABD’nin ve Nato ülkesi müttefiklerimizin haberi olarak uçak düşürülmüştür.
Senaryo 3 ve Alternatif 2’nin olduğunu tahmin ediyoruz. ÖNGÖRÜMÜZ Senaryo 3 ve Alternatif 2’nin olduğunu tahmin ediyoruz. Yani, Rusya uçağı Sayın Cumhurbaşkanımız ve Başbakanımızın talimatı ile angajman kuralları gereği ve ABD’nin ve Nato ülkesi müttefiklerimizin haberi olarak düşürülmüştür.
Rusya Uçağının Düşürülmesinden Sonra Ekonominin ve Piyasanın Durumu Biz geçen 2015 Kasım ayı raporunda 1 Kasım seçimlerinde ilk partinin % 49,4 oy alması ve Türkiye’nin batı ile olan ilişkilerinin iyi olmasından dolayı artık, 2015 Mayıs ayından 1 Kasım 2015’e kadar bozulan ekonominin iyi olacağını, piyasanın açılacağının ve ekonomik trendin yukarı gideceğini söylemiştik. Ancak, Rusya uçağının düşürülmesi hem Türkiye ekonomisine hem de Rusya ekonomisine zarar vereceği için bu trendin değişeceğini tahmin etmekteyiz. Biz artık Rusya krizinin çözülmesine kadar ekonomimizin ne iyi olacağını ne de bugünden kötü olacağını düşünüyoruz. Şu anda kötü olan ekonomimiz ve piyasamızın yaklaşık aynı durumunu koruyacağını öngörüyoruz. Türkiye ekonomisinin 2016 yılındaki büyümesinin % 3 civarı olacağını tahmin ediyoruz.
RUSYA UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİNDEN SONRA DOLARIN DURUMU Biz artık, Rusya krizinin çözülmesine kadar, Dolar/TL kurunun 2,800 ile 3,000 TL. arasında hareket edeceğini tahmin etmekteyiz. FAİZİN DURUMU Rusya krizinin çözülmesine kadar, piyasa işletme faizlerinin yerinde sayacağını, %15-16 civarı olacağını öngörmekteyiz.
RUSYA UÇAĞININ DÜŞÜRÜLMESİNDEN SONRA GAYRİ MENKUL FİYATLARI Biz, Rusya krizinin çözülmesine kadar, gayri menkul fiyatlarının ne düşeceğini ne de çıkacağını beklemekteyiz, fiyatların yerinde sayacağını öngörmekteyiz. İSTANBUL BORSASI Biz, Rusya krizinin çözülmesine kadar, İstanbul borsasının 70.000 ile 80.000 arasında yatay bir seyir izleyeceğini tahmin etmekteyiz.
ÖNERİLERİMİZ Rusya krizi çözülene kadar, Dolar/TL kurunun 2,800 ile 3,000 TL. arasında hareket edeceğini düşünüyoruz. Buna göre hareket etmenizi tavsiye ediyoruz. Rusya krizi çözülene kadar, işletme piyasa faizlerinin % 15-16 civarında seyir edeceğini düşünüyoruz. Kısa ve orta vadede Euro/Dolar paritesinin 1,05 ile 1,15 arasında hareket edeceğini öngörmekteyiz. Kısa ve orta vadede, gayrimenkul fiyatlarının yerinde sayacağını tahmin etmekteyiz. Uygun fiyatlardan gayrimenkul alınmasını tavsiye ediyoruz. Şu anda Türkiye ekonomisi ve piyasası kötü durumda olduğundan ve ekonominin daha da kötüleşeceğini düşünmediğimizden, yatırım yapılması için araştırma yapılmasının ve uygun görülen yatırımların yapılmasını öngörmekteyiz. İstanbul borsasının 70.000 ile 80.000 arasında hareket edeceğini düşünerek yatırım yapılmasını tavsiye ediyoruz. Rusya olayının büyüyeceğini düşündüğümüz için, Rusya ile ticaret yapan firmaların ve bu firmalara iş yapan şirketlerin dikkatli olmalarını tavsiye ediyoruz.
TEŞEKKÜR EDERİZ.