FIFA OYUNCU STATÜSÜ VE UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM DAİRESİ

SPORUN ULUSLARARASI YAPILANMASI Piramit Yapılanma Uluslararası Olimpiyat Komitesi Uluslararası Federasyonlar Ulusal Olimpiyat Komiteleri Konfederasyonlar Ulusal Federasyonlar

PİRAMİT YAPILANMA Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) Uluslararası Federasyonlar (ITF, FIFA) Ulusal Olimpiyat Komiteleri (TMOK) Konfederasyonlar (UEFA) Ulusal Federasyonlar (TFF)

Uluslararası Olimpiyat Komitesi - (IOC): 1894 yılında Pierre de Coubertin tarafından kurulmuştur. Eski Yunan’da yapıldığı bilinen Olimpiyat Oyunları’nı canlandırmak amacıyla kurulmuş bir örgüttür. Merkezi İsviçre’nin Lozan kentindedir. Olimpik Hareket olarak bilinen sportif hareketin en üst organı olup sportif piramidin de en tepesinde bulunmaktadır. Olimpiyat oyunları IOC tarafından organize edilmektedir. “Sporun Anayasası” olarak kabul edilen Olimpik Şart IOC tarafından yapılarak değiştirilmektedir. IOC, İsviçre hukuku uyarınca bir dernektir.

Uluslararası Federasyonlar – (IFs) - (FIFA): Uluslararası federasyonlar IOC’ye bağlı olarak kendi spor dalları ile ilgili uluslararası düzenlemeleri yapmakla yükümlüdürler. FIFA, futbolun uluslararası en üst düzey federasyonudur. İsviçre’de tescilli bir dernek olan FIFA’nın genel merkezi de İsviçre’nin Zürih kentindedir. Dünya futbolunun en üst kuruluşu niteliğine sahip FIFA’nın üyeleri; ulusal federasyonlar ve ulusal federasyonların bulundukları bölgelere oluşturulmuş olan futbol konfederasyonlarıdır. FIFA’ya üye altı konfederasyon; UEFA (Avrupa), CONMEBOL (Güney Amerika), AFC (Asya), CAF (Afrika), CONCACAF (Kuzey ve Orta Amerika ve Karayipler), OFC (Okyanusya).

Ulusal Olimpiyat Komiteleri (NOCs) - (TMOK): Olimpik Şart uyarınca kendi ülkelerinde Olimpik Hareketin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla faaliyet göstermek üzere kurulmuş örgütlerdir. IOC’ye üye toplam 203 ulusal olimpiyat komitesi bulunmaktadır. Bir Ulusal Olimpiyat Komitesi’nin bünyesinde en az beş adet ulusal federasyon bulunmalıdır. TMOK 1908 yılında kurulmuş ve 1911 yılında IOC’ye üye olmuştur.

Konfederasyonlar – (CONs) - (UEFA): Uluslararası federasyonlara bağlı olan konfederasyonlar kendi coğrafi bölgelerinde faaliyet göstermekte ve düzenlemeler yapmaktadırlar. FIFA’ya üye 6 konfederasyon bulunmaktadır. TFF olarak bağlı bulunduğumuz konfederasyon olan UEFA bir dernek olup merkezi İsviçre’nin Nyon kentindedir ve kendisine üye 53 tane ulusal federasyon bulunmaktadır.

Ulusal Federasyonlar (NAs) – (TFF): Sportif faaliyetleri belli bir ülke sınırları dahilinde yürütmekle ulusal federasyonlar görevlidir. Ulusal federasyonlar sportif piramidin en alt basamağında yer alırlar. Kendi spor dalları ile ilgili olarak uluslararası federasyonlarına ve varsa bölgesel konfederasyonlarına üye olarak faaliyet gösterirler ve bu kurumların müsabakalarında yer alırlar. Ulusal düzeyde Olimpik Şart’ın öngördüğü ölçüde özerkliğe sahip olmaları beklenmektedir. Türkiye’de futbolun ulusal federasyonu Türkiye Futbol Federasyonu’dur.

FIFA (Fédération Internationale de Football Association)

HUKUKİ STATÜSÜ İsviçre Medeni Kanunu uyarınca kurulmuş bir dernektir. Merkezi İsviçre-Zürih’tedir. Hukuki statüsü her ne kadar bir “dernek” olsa da kararlarının sınır ötesi uygulanabilirliği bakımından çok güçlü bir otoritesi vardır.

FIFA’nın Organları FIFA’nın Zorunlu Organları Genel Kurul : En üst organı ve yasama faaliyeti icra eden mercii Yönetim Kurulu: Yürütme organı Genel Sekreterlik: İdare organı Yan ve Geçici Kurullar: Yönetim Kurulu’na danışmanlık yapmak Yargı Kurulları

FIFA Yargı Organları Disiplin Yargılaması Yapmaya Yetkili Organlar; FIFA Disiplin Kurulu FIFA Temyiz Kurulu FIFA Etik Kurulu Sözleşmesel İhtilaflarla İlgili Yargılama Yapan Organlar; Oyuncu Statüleri Komitesi (Player Status Committee) Uyuşmazlık Çözüm Dairesi (Dispute Resolution Chamber)

FIFA’nın Yargı Yetkisi FIFA Transfer Talimatı uyarınca Kulüp ile futbolcular arasında çıkan International Transfer Certificate(ITC)’ye bağlı ihtilaflarda, Uluslararası boyutu bulunan ve ulusal bağımsız – tarafsız bir tahkim mahkemesinin bulunmadığı durumlarda kulüp ile futbolcular arasında çıkan sözleşmesel ihtilaflarda, Uluslararası boyutu bulunan ve ulusal bağımsız - tarafsız bir tahkim mahkemesinin bulunmadığı durumlarda kulüp veya federasyon ile teknik direktörler arasında çıkan sözleşmesel ihtilaflarda, Farklı federasyonlara bağlı kulüpler arasında yetiştirme tazminatı ve dayanışma payına ilişkin çıkan ihtilaflarda, Farklı federasyonlara bağlı kulüpler arasında çıkan ve yukarıda sayılmayan ihtilaflarda,

FIFA Oyuncu Statüleri Komitesi Yargı Yetkisi; Uluslararası boyutu bulunan Teknik Direktör ihtilafları, Farklı federasyonlara bağlı kulüplerin diğer ihtilafları, Ulusal bağımsız tahkim heyeti bulunmaması durumunda; kulüpler veya birlikler ile uluslararası boyutlu teknik direktörler arasındaki iş hukuku ile ilgili uyuşmazlıklar; Farklı birliklere ait kulüpler arasındaki uyuşmazlıklar [kulüpler ve oyuncular arasında sözleşmenin devamına ilişkin uyuşmazlıklar,(ahde vefa, haklı sebeple fesih vs.) farklı birliklere ait kulüpler arasındaki Yetiştirme Tazminatı ve Dayanışma Payına ilişkin uyuşmazlıklar, aynı birliğe ait kulüpler arasındaki Dayanışma Payına ilişkin uyuşmazlıklar hariç olmak üzere]; ve Oyuncu Statüsü ve Transferi Düzenlemeleri’nin uygulanmasında ortaya çıkabilecek her türlü diğer uyuşmazlıklar (DRC’nin yetkileri saklı kalmak kaydıyla).

FIFA Oyuncu Statüleri Komitesi Eğer bir uyuşmazlıkta Oyuncu Statüsü Komitesi mi yoksa Uyuşmazlık Çözüm Dairesi mi yetkili olacak diye bir belirsizlik olur ise; Oyuncu Statüsü Komitesi başkanı yetkili organı belirleyecektir. En az 3 üyenin (Başkan veya Başkan vekili dahil) katılımıyla toplanarak çoğunlukla karar alır . Acil durumlarda ve olayın mahiyeti gereği Kurul ile karar alınmasına gerek olmayan durumlarda ve ITC’ye bağlı geçici tescil taleplerinde tek hakemli olarak karar alınabilmektedir. Yargılama sırasında her bir taraf birer kere dinlenir. Kurul veya tek hakem gerekli görürse kararın sadece hüküm fıkrasını tebliğ edebilmektedir. Bu tebliği takip eden 10 gün içinde yazılı olarak talep edilmesi halinde gerekçeli karar da gönderilmektedir. Yargılamalar, kural olarak, dosya üzerinden yapılmaktadır. Kararlara karşı CAS’a 21 gün içinde başvuru hakkı mevcuttur.

FIFA Uyuşmazlık Çözüm Dairesi FIFA Oyuncu Statüleri Komitesi’nin yargı yetkisi kapsamı dışında kalan sözleşmesel ihtilafları inceleyerek karara bağlar. Oluşumu; Uyuşmazlık Çözüm Dairesi Başkan, Başkan Vekili ve üyeleri İcra Kurulu tarafından belirlenir. Daire eşit sayıda futbolcu ve kulüp temsilcilerinin yer aldığı 24 üyeden oluşur. Üyeler oyuncu birliklerinin, kulüplerin veya liglerin önerisi üzerine atanır. Eşit temsil ilkesi uyarınca en az 3 kişilik heyetler halinde karar verir. Yargılama usulü Oyuncu Statüleri Komitesi ile aynıdır.

FIFA Uyuşmazlık Çözüm Dairesi Yargı Yetkisi: Dava meblağı 100,000 CHF’ye kadar her türlü uyuşmazlık; Fiilen veya hukuken komplike olmayan veya Daire’nin yerleşmiş ve açık içtihatı bulunan Yetiştirme Tazminatı ile ilgili uyuşmazlıklar; Fiilen veya hukuken komplike olmayan veya Daire’nin yerleşmiş ve açık içtihatı bulunan Dayanışma Payı ile ilgili uyuşmazlıklar; 50.000 CHF’ye kadar olan Yetiştirme Tazminatı veya Dayanışma Payı taleplerine ilişkin başvurularda ve Kulüp ile Futbolcu arasındaki ihtilaflarda herhangi bir yargılama harcı alınmamaktadır. Bu kararlar aleyhine de 21 gün içinde CAS’a başvuru mümkündür.

CAS YETKİSİ (FIFA) FIFA, CAS’ın yetkisini tanımıştır FIFA’nın; Adli Organları (“Legal Bodies”) veya; Konfederasyonlar, Üyeler veya Ligler Tarafından verilmiş nihai kararlara karşı, kararın tebliğinden itibaren 21 gün içinde başvuru yapılabilir.

CAS CAS nezdinde başvuru için bütün iç başvuru yollarının tüketilmesi gerekmektedir İSTİSNALAR: Oyun kuralları ihlali Doping kararları hariç dört maça kadar veya üç aya kadar men cezaları Federasyon veya Konfederasyon kuralları nezdinde kurulmuş bağımsız bir tahkim makamı önünde temyiz imkanı tanınmış ise

CAS CAS’a başvuru icrai işlemi durdurur nitelikte değildir Aynı zamanda FIFA’nın ve WADA’nın da doping ile ilgili ihtilaflarda Konfederasyonlar, Federasyon veya Ligler tarafından verilmiş kararlar aleyhine başvuru yapma hakları vardır Bu kurumlar için başvuru süresi kararın kendilerine gönderilmesi ile başlar

CAS Konfederasyonlar, Üyeler, Ligler CAS’ın yetkisini tanımak zorundadırlar. Genel Mahkemelere başvuru yasaklanmıştır. Bu hususta ilgili federasyonların düzenleyici hükümlere yer vermeleri gerekmektedir.

Av. Arb. Tarkan ERDAL(LL.M.) PH.D. Candidate tarkanerdal@hotmail.com TEŞEKKÜRLER Av. Arb. Tarkan ERDAL(LL.M.) PH.D. Candidate tarkanerdal@hotmail.com