FATİH ÇAM N DERS: KAY 722 İLERİ ARAŞTIRMA TEKNİKLERİ Prof. Dr. Ali ÇAĞLAR Ö dev Konusu: İKİNCİL KAYNAKLAR
Teknolojideki gelişmeler ile birlikte, * Elektronik tabanlı kaynakların, kayıtların, veri tabanlarının ve bilgi sistemlerinin sayısında önemli ölçüde artış olmuştur. * İkincil verilere dayanan çalışmaların sayısı artmıştır. * Ancak bu gerçek, bir araştırmacı için kitapların, eleştirel çalışmaların, süreli yayınların ya da örneğin bilimsel dergilerde yayımlanan makalelerin göz ardı edileceği anlamına gelmez.
Araştırmalarda ikincil kaynaklara verilen örnekler, farklı kaynaklarda farklı kategorilerde sınıflandırılsa da tanımlara bakıldığında ortak bir sonuca ulaşmak mümkündür. İkincil kaynaklar, orijinal bir bilginin genelleştirilmesi, analizi, yorumlanması veya değerlendirilmesini içerir. Bu bakımdan ham halde bulunmayan (işlenmiş) her türlü bilgi, istatistikî sonuç, herhangi bir alanda çalışma yürüten araştırmacının kullanıma elverişlidir.
methodsof data collection
Veri Toplama ile İlgili Temel Yaklaşımlar Birincil Veri Bir topluluğun sağlık hizmetlerine yönelik tutumlarını belirleyebilirsiniz bir toplumun sağlık ihtiyaçlarını tespit edebilirsiniz Bir sosyal programı değerlendirebilirsiniz, Bir organizasyonun çalışanlarının iş tatmini belirleyebilir veya verilen hizmet kalitesinin araştırmasını yapabilirsiniz. İkincil Veri Bir nüfusun, yaş-cinsiyet yapısı hakkında bilgi edinmek için sayım verilerinin kullanılması, Bir toplumun doğum ve ölüm oranlarını bulmak için hastane kayıtlarının kullanılması, Bir organizasyonun yapısını ve amaçlarını tespit etmek için kayıtların ve faaliyetlerinin kullanılması
Özetle, Birincil kaynaklar birinci elden bilgi sağlarken ikincil kaynaklar ikinci el veriyi sağlar. Veri toplama yöntemlerinin hiçbiri 100 yüzde doğru ve güvenilir bilgi sağlamayabilir. Toplanan verilerin kalitesi, her yöntemin içinde barındırdığı, başkaca faktörlere bağlıdır. Bir araştırmacı olarak sizin başarınız, verilerin kalitesini etkileyebilecek faktörlere özen gösterme becerinizle ilgilidir.
İkincil Kaynakları Kullanarak Veri Toplama Nitel ve Nicel tanımlamalar Niteliksel araştırmalarda genellikle tanımlayıcı (örn. tarihsel veya güncel konular) ve anlatı bilgilerini çıkarırsınız. Nicel araştırmalarda elde edilen bilgiler ise kategorik veya sayısaldır.
İkincil Kaynakları Kullanarak Veri Toplama Resmi veya yarı resmi yayınlar Daha önce yapılan araştırmalar Kitle iletişim araçları
İkincil Kaynaklarda Veri Kullanımındaki Başlıca Sorunlar Geçerlilik ve Güvenilirlik Kişisel Önyargı Verilerin kullanılabilirliği
Önemli Başlıklar İkincil kaynaklar sosyal bilimciler için çok değerlidir Araştırmacılar, ilgili alanlarının sınırlarını kavrayabilmek için bunları okurlar. Genellikle pratik sebeplerden dolayı ikincil kaynakları kullanılmaktadır Böylelikle zamandan ve paradan tasarruf edebilirler ve birincil araştırma yoluyla üretilemeyen tarihsel verilere erişebilirler, çünkü ilgili olaylar mevcut toplum üyeleri doğmadan çok daha önce gerçekleşmiştir.
Önemli Başlıklar Devletler tarafından çok geniş kapsamlı istatistikler üretilmektedir. TÜİK (1926) Sonuçların farklı alanlarda kullanılabilmesi Örneğin sosyologlar, nüfus sayımı ve diğer kamusal yoklamalardan gelen istatistikî verileri kullanarak doğum ve ölüm oranları, evlilik ve doğurganlık kalıpları ve boşanma konularını incelemişlerdir.
John Scott Araştırmacılara ikincil kaynakları kullanmanın sistematik yollarını sunmaktadır. 1) Özgünlük 2) Güvenilirlik 3) Temsil gücü 4) Anlam
İkincil kaynakların avantajları Erişim kolaylığı; diğer veri toplama biçimlerine nazaran bazen daha düşük maliyetle sahip olunabilme; araştırma sorusunun açıklanmasında öncülük edebilme ve aynı şekilde araştırma sorusuna cevap verebilmek için yol gösterebilme
İkincil kaynakların dezavantajları Araştırma kalitesi düşük olabilir; araştırmacının ihtiyaçlarına özgü olmayabilir; eksik bilgiler her zaman olabilir ve güncel olması tercih edilmelidir.
Neden İkincil Kaynaklar Kullanılmalı? Hayati önem taşıyan bilgiler sağlar Konunuz hakkında yazılmış olanları tanıdıkça, araştırmanızı daha etkili bir biçimde sürdürebilirsiniz. Başkalarının yazdıklarını bilmek, orada bulunan fikirlerin tekrar edilmesini önleyebilmek açısından önemli iken diğer taraftan fikirlerinizi desteklemek veya alternatif bir görünüm göstermek için ise değerlidir Bunlarla tüm bakış açılarını gösteren bir bağımsız değişken oluşturabilirsiniz.
İkincil Kaynakların Değerlendirilmesi Yazar kim? Sahada bir bilim adamı mı? Kitap / eser bilimsel bir yayıncı tarafından yayınlandı mı? Erişilen Metinin yazılmasının amacı nedir? Yazarın açık bir önyargısı var mı? Kitap / makale kapsamlı bir bibliyografyaya sahip mi? Yazarın bahsettiği birincil kaynaklar nelerdir? Yazar tarafından hangi ikincil kaynaklar kullanılmıştır? Metin, yazarın kaynaklarını kontrol etmenizi sağlayan atıflar içeriyor mu?