SOSYAL BİLİMLERDE ARAŞTIRMA YÖNTEMİ Doç.Dr. Ahmet MUTLU ahmet.mutlu@omu.edu.tr

Bilgi ve Bilgi Türleri Nedir? Bir iş, konu, olay ya da olgu üstüne bilinen şeylerdir. Bilgi türleri: Gündelik Bilgi Teknik Bilgi Sanatsal Bilgi Dinsel Bilgi Felsefî Bilgi

“Daha iyi yaşayabilmek için daha iyi anlamak gerekir.” Bilim nedir? “Daha iyi yaşayabilmek için daha iyi anlamak gerekir.”

Bilim/Pozitif Bilim «Bilim» kavramının ilk kullanımı: 19.yy. Olgular arası ilişkileri açıklama-bunların soyut modellerle ifadesi-teori-kanunlar

Bilim Yöntemi/Bilimsel Yöntem Bilimsel düşünce yöntemi Akıl yürütme ve akılcı davranış biçimi Bilimsel araştırma yöntemi Sorun belirleme/gözlem/hipotez kurma-test etme/teori/kanunlara ulaşma Aydın kişi-bilimsel yöntem ilişkisi???

* Bilim neden ve nasıl ortaya çıkmıştır?

*Bilimin amacı nedir?

*(Pozitif) Bilimin özellikleri nelerdir? Olgusallık ? Mantıksallık/İç-dış Tutarlılık ? Eleştirellik ? Genellik ? Öngörülebilirlik ? Birikimsellik ? Tekrarlanabilirlik ? Nesnellik ? Evrensellik ?

*Bilimin nitelikleri nelerdir? Çeşitlilik ? Süreklilik ? Yenilik ? Ayıklanma ?

* Bilimlerin sınıflandırılması Sosyal Bilimler Doğa Bilimleri

Sosyal Bilimler NEDEN? Doğa bilimlerde gelişme: 1600’ler Sosyal bilimlerde gelişme: 1750’ler NEDEN?

BİLİM TARİHİ Bilim ne zaman doğmuş olabilir? Çin Hindistan Mısır Mezopotamya/Sümer Antik Yunan Anadolu Avrupa Aydınlanma

Bilimsel Devrim/Aydınlanma Dönemi Antik Yunan Düşüncesi-Rönesans-Reform-Aydınlanma 18. yy. ??????: İngiltere-Fransa-Almanya Aklın özgürlüğü «Kendi aklını kullanma cesaretine sahip ol !»

Bilimsel Devrim/Aydınlanma Dönemi Aklın Özgürlüğü: İnsanın düşünme ve değerlemede din ve geleneklere bağlı kalmaktan kurtulup, kendi aklı, kendi görgüleri ile hayatını aydınlatmaya girişmesi. Aydınlanma felsefesinin temelleri: Akıl (Anlamak-eylem-politika için) Özgürlük (Kişisel-toplumsal-politik eylem olarak) İlerleme (Daha iyi ve yeni olana doğru) Eleştiri (Bütün kurumlara-fikirlere-kiliseye karşı)

Bilimsel Devrim/Aydınlanma Dönemi Aydınlanma’nın İlkeleri Rasyonalizm (Akılcılık) Amprizm (Deneycilik) Mutluluk (Hazcılık-Yararcılık) Bilim ve doğa Devlet görüşü (Toplumsal Sözleşme) Dinsel görüş (Sekülerizm) Eğitim görüşü (Tabula rasa)

Bilimsel Devrim/Aydınlanma Dönemi - Georges Berkeley «İnsan Bilgisinin İlkeleri Üzerine Bir İnceleme» – David Hume «İnsan Doğası Üzerine Bir İnceleme» Ve «Din Üstüne» – Descartes «Aklın Yönetimi Üzerine Kurallar» ve «Ahlak Üzerine Mektuplar» – Denis Diderot «Kaderci Jacques Ve Efendisi» – Immanuel Kant «Saf Aklın Eleştirisi» – Jean Jacques Rousseau «Toplum Sözleşmesi» ve «İnsanlar Arasındaki e Eşitsizliğin Kaynağı» – John Locke «İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme» – Montesquieu «Kanunların Ruhu Üzerine» – Spinoza «Ethica»