KAMU YÖNETİMİNDE ETİK

Bu hafta neler var... Etik Sorunsalı Etiğe İlişkin Temel Kavramlar Etiğin Unsurları Kamu Yönetiminde Etiğin Önemi Etik İkilemler Yönetsel Etiğin Felsefi Boyutu Kamu Yönetiminde Etiksel Davranışın Oluşturulması

Yolsuzlukla ilgili bir çok denetim mekanizması bulunmaktadır! Buna rağmen yolsuzluk olgusu ortadan kalkmamaktadır! Bütün denetim mekanizmaları yolsuzluk ortaya çıktıktan sonra onu tespit etmeye yönelik. Yolsuzluğu ortaya çıkmadan önlemeye yönelik bir araç gerekli: ETİK

ETİK SORUNSALI Günümüzde, yalnız kamu yönetiminde değil, toplumun her alanında genel anlamda etik problemlerle karşı karşıya bulunuyoruz. Siyasal ve yönetsel alanda ortaya çıkan yozlaşmanın temelinde, toplumsal etiğin erozyona uğraması yatmaktadır.

ETİK SORUNSALI Sorun sadece kamu görevlilerinde değil! Hizmetten yararlananlar da kamu yönetimi etiği konusunda bilgi sahibi değil ve kamu görevlilerini etik dışı davranışlara teşvik ediyorlar. Hizmetten yararlananların çoğu, mevzuata ve etiğe uygun olmayan konularda, bilerek veya bilmeyerek kendi çıkarlarına olan kararların alınmasını ve uygulamaların yapılmasını kamu görevlilerinden talep etmektedirler.

Temel Kavramlar: Değer Değer, bir şeyin arzu edilebilir veya edilemez olduğu hakkındaki inançtır. Her davranışımızda ya hakikati araştırırız, ya bir şeyin varoluşunu tespit ederiz veya bir şeyi değerlendiririz. Örneğin hırsızlık kötüdür, çalışkanlık iyi bir özelliktir, yalan söyleme kötü bir huydur gibi. Araç (vasıta) değerler: Araç değerler denildiğinde, fayda, ilgi, çıkar ve her türlü maddi değerler, tutkular, güç ve iktidar etkenleri, ün ve şan hırsı vb. gibi değer yargıları kastedilmektedir. Yüksek değerler: İdealler, inançlar, dürüstlük, dostluk, sadakat, saygı ve sevgi gibi değer yargıları ise yüksek değerleri oluşturmaktadır.

Temel Kavramlar: Ahlak - Etik Ahlak,, insanın toplum hayatı içinde riayet ettiği ve etme gereği duyduğu kurallar bütünü olarak tanımlanabilir. Etik, insanların kurduğu bireysel ve toplumsal ilişkilerin temelini oluşturan değerleri, normları, kuralları, doğru-yanlış ya da iyi-kötü gibi ahlaksal açıdan araştıran bir felsefe disiplinidir. Günlük anlamda kullanılan anlamıyla etik, kişinin davranışlarına temel olan ahlak ilkelerinin tümüdür.

Etiğin Unsurları Ödev ve Yükümlülük Vicdan İyiniyet Erdem Onur

Kamu Yönetiminde Etik Neden Önemlidir? Çünkü KAMU HİZMETİ EMANETTİR Salih MEMECAN

Takdir Yetkisinin Kullanımı Kamu görevlilerinin karşılaşabilecekleri her bir özel olay için, spesifik bir kural belirleme imkanı bulunmamaktadır. Kamu görevlilerinin uyması gereken kurallar ne kadar ayrıntılı yazılırsa yazılsın, belirli bir noktada kamu görevlileri karar verme durumunda kalmaktadırlar. Bu nedenle, kamu görevlilerinin, kamusal görevlerini yerine getirirken, takdir yetkisi kullanmaları kaçınılmazdır.

Ahlak – Hukuk İlişkisi Yasa ile ahlakın birbiriyle örtüşmesi gerekmektedir; ancak bazen bu gerçekleşmemektedir. Ahlaki olan bir şey her zaman yasal değildir, yasal olan bir şey de her zaman ahlaki olmayabilir. Yasalarda kesin hüküm bulunmayan “gri alan”lar bulunmaktadır. Etik ikilem içeren durumlarda, kamu görevlileri, vicdanının sesini dinlemeli, problemlere tarafsız ve adil yaklaşmalı, dikkatli ve tarafsız düşünmelidir.

Hizmetlerde Etkinlik ve Verimliliğin Sağlanması Yolsuzluk = Hizmet Maliyeti Etkin bir kamu yönetimi için 3 E 4 E Economy (Ekonomi) Efficiency (Verimlilik) Effectiveness (Etkinlik) Ethics (Etik)

YÖNETSEL ETİK’İN FELSEFİ BOYUTU Teleolojik Yaklaşım: Teleolojik yaklaşım, ahlaki olarak neyin doğru neyin yanlış olduğunun standardını veya nihai bir kriteri benimseyen bir yaklaşımdır. Teleolojik yaklaşımda nihai referans kararın sonuçlarının iyi veya kötülüğüdür. Deontolojik Yaklaşım: Deontolojik etik, ödevin veya ilkenin etiğidir. Deontolojik etik, sonuçlara önem veren teleolojik yaklaşımın aksine, yükümlülüğü sonuçların bir fonksiyonu yapmamaktadır. Deontolojik etik, formel etik olarak da adlandırılabilir.

KAMU YÖNETİMİNDE ETİKSEL DAVRANIŞIN OLUŞTURULMASI Etik İlke ve Standartlar (Codes of Ethics) Etik Yasaları İhbarcılar (Muhbirler) ve Korunmaları Etik Standartları Oluşturacak ve Uygulanmasını Denetleyecek Kurul ve Kurumlar Etiğe Dayalı Yönetim Kültürü Etiksel Karar Verme Karakter ve Erdem Etiği

Ahlaki Açıdan Kamu Görevlilerinin Sınıflandırılması Yoldan Çıkarıcı (Ahlaksız) Kamu Görevlileri Değer Yargısı Olmayan ya da Göreliliği Temel Alan “Görevci” Kamu Görevlileri Değerleri Temel Alan Ahlakçı Kamu Görevlileri