GENEL KİMYA Çözeltiler

ÇÖZELTİ NEDİR? Çözeltiler homojen karışımlardır. İki ya da daha fazla maddenin herhangi bir oranda bir araya gelerek oluşturdukları homojen karışımlardır. Çözelti: Bir maddenin başka bir madde içinde gözle görülemeyecek kadar küçük tanecikler halinde dağılarak, homojen karışım oluşturması olayına çözünme, elde edilen karışıma da çözelti denir. Bir çözeltiyi oluşturan maddelerden genellikle çok olanına çözücü, az olanına da çözünen denir. Bilinen en iyi çözücü sudur. Birçok katı, sıvı ve gaz maddeler suda çözünürler.

Çözelti çeşitleri 1- Katı – Katı Çözeltileri : Alaşımlar katı – katı karışımından oluşan homojen karışımlardır (çözeltilerdir). 2- Sıvı – Sıvı Çözeltileri : Çözücü ve çözünen sıvıdır. • Su + Alkol → Kolonya 3- Gaz – Gaz Çözeltileri : Çözücü ve çözünen gazdır. • N + O + CO2 + H2O Buharı → Hava

4- Sıvı – Katı Çözeltileri : Çözücü sıvı, çözünen katıdır. • Tuz + Su → Burun Damlası (Tuzlu Su) 5- Katı – Sıvı Çözeltileri : Çözücü katı, çözünen sıvıdır. • Gümüş + Cıva → Amalgam 6- Sıvı – Gaz Çözeltileri : Çözücü sıvı, çözünen gazdır. • Oksijen + Su → Deniz Suyu

Çözeltilerin seyreltilmesi Seyreltme işlemini derişimi bilinen çözeltiye çözücü ( genelde su ) ekleyerek sağlayabiliriz. Bir çözelti, çözücü katılarak seyreltildiği zaman, hacmi artar. Böyle olunca konsantrasyonu ( derişimi ) azalır. Çözünen madde miktarı değişmediği için hacim ve konsantrasyon çarpımı değişmez.

Çözeltiler ikiye ayrılır: A)Derişik Çözelti Belli bir miktar çözücüde,fazla miktarda çözünen içeren çözeltilere derişik çözelti denir. B)Seyreltik Çözelti Belli bir miktar çözücüde,az miktarda çözünen içeren çözeltilere seyreltik çözeltiler denir.

çözünürlük Çözünürlük, belli bir miktar çözünenin, belirli şartlar altında, spesifik bir çözücü içinde çözünmesini tanımlar. Çözücü akışkan (ki genellikle aşırı miktarda bulunur) solvent olarak adlandırılır ve birlikte çözeltiyi oluştururlar. Çözümlendirme işlemi solvasyon (çözücü su ise hidrasyon) olarak adlandırılır. Örneğin: 25 C’de KNO3 ün çözünürlüğü.

Çözünürlüğe etki eden faktörler Çözücünün ve çözünenin cinsine göre: Çözücü ve çözünen arasındaki molekül yapısı benzerliği ne kadar fazla ise çözünürlük o kadar fazladır. Her madde her maddede çözünmez. Organik bileşikler organik çözücüde inorganik bileşikler inorganik çözücüde çözünürler. Polar bileşikler polar çözücülerde, apolar bileşikler apolar çözücülerde çözünürler. Örneğin naftalin suda çözünmez fakat benzende çözünür. Benzer benzeri çözer. Basınç: Katı ve sıvıların çözünürlüğüne basıncın pek etkisi yoktur. Gazların çözünürlüğü ise basınçla doğru orantılıdır. Sıcaklık: Katıların ve sıvıların çözünürlüğü sıcaklıkla çoğunlukla artarken, gazların çözünürlüğü sıcaklık artışıyla azalır. Ortak iyon etkisi: Ortak iyon çözünürlüğü azaltır.

Derişim(konsantrasyon) Bir çözeltinin birim hacmine çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır. Çözünenin kütlesi Derişim Çözeltinin hacmi Kütlece % Derişim Bir çözeltinin 100 gramında çözünen maddenin gram cinsinden miktarıdır.

Yüzde Konsantrasyon 100 Gram çözeltideki(çözücü + çözünen)çözünmüş olan madde miktarına yüzde konsantrasyon denir. Örneğin:80 gram su içerisinde 20 gram şeker çözülerek hazırlanan çözelti %20 lik çözeltidir.

Molarite Molarite, bir litre çözeltide çözünmüş halde bulunan maddenin mol sayısı. Birimi molardır. M simgesiyle gösterilir. Kısaca Formülü mol/hacim=n/V dir bir litre çözeltide çözünmüş olarak bulunan maddenin mol sayısıdır. N = çözünen maddenin mol sayısı (mol) sayısıdır. N = çözünen maddenin mol sayısı (mol) V= hazırlanan çözeltinin hacmi (L) M= ( % x d x 1000 )/Molekül Ağırlığı Örnek: 0,5 M 500 ml NaOH çözeltisinin hazırlanması

Normalite Bir litre çözeltide çözünmüş halde bulunan maddenin eşdeğer gram sayısı. Birimi normaldir. N simgesiyle gösterilir. Kısaca Formülü Molarite x Tesir Değerliği'dir

ÇÖZELTİLERİN Özellikleri 1. Homojen karışımlardır 2. Saydam ve berrak görünürler. 3. Asit baz ve Tuz gibi iyonik maddelerle hazırlanmış sulu çözeltiler elektrik akımını iletir. 4. Çözeltilerin ayırt edici özellikleri sabit değildir.

5. Çözüneni uçucu olmayan sıvı çözeltilerde: a) Çözeltinin kaynama noktası saf çözücünün kaynama noktasından yüksektir. b) Çözeltinin donma noktası, saf çözücünün donma noktasından düşüktür. c) Çözeltinin buhar basıncı, saf çözcünün buhar basıncından düşüktür.

6. Çözüneni uçucu olmayan seyreltik çözeltilerde çözelti sabit basınç altında; a) Isıtıldıkça kaynama noktası yükselir. b) Soğutuldukça donma noktası düşer. c) Buhar basıncındaki artış hızı azalır.

Zaman Ayırıp İzlediğiniz İçin Teşekkür Ederim. Nermin ARICI