RADYOCERRAHİ UYGULANAN AKROMEGALİ HASTALARININ KLİNİK VE LABORATUVAR İZLEMİ 
 MELİHA MELİN UYGUR1, DİLEK GOGAS YAVUZ1, DİLEK DERELİ YAZICI1, OĞUZHAN DEYNELİ1, TÜRKER KILIÇ2, AŞKIN ŞEKER2, MUSTAFA İBRAHİM ZİYAL2 Marmara Üniversitesi Endokrinoloji Ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı İstanbul1 Marmara Üniversitesi Beyin Ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı İstanbul2

Akromegali Hastalarında Radyocerrahi İlk tercih edilen tedavi transsfenoidal cerrahidir. Radyocerrahi cerrahi sonrası ve/veya medikal tedaviye rağmen aktif hastalığı mevcut olanlarda önerilmektedir. Yöntemler: Konvansiyonel radyoterapi ve sterotaktik radyocerrahi ( gamma knife cerrahi, cyber knife ) AACE Acromegaly Guidelines, 2011

Akromegalide Radyocerrahi Klinik Sonuçlar Surgery and Radiosurgery for Acromegaly:A Review of Indications, Operative Techniques,Outcomes, and Complications; YvetteMarquez, Alexander Tuchman, and Gabriel Zada; 2011

AMAÇ: Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma hastalıkları polikliniğinde Ocak 2000- Aralık 2013 yılları arasında izlenen Yalnızca GH sekrete eden hipofizer adenomu olan (akromegali) Farklı merkezlerde radyocerrahi (RC) uygulanmış hastaların klinik ve laboratuar bulgularını değerlendirmektir.

MATERYAL-METOD: 112 akromegali vakası Transkranial cerrahi (n=4) Transsfenoidal cerrahi (n=92) Primer radyocerrahi (n=16) Bir yıldan kısa süre takipte olan hastalar değerlendirmeye alınmamıştır. RC uygulamaları farklı merkezlerde yapılmış 3 vaka cyberknife, 109 vaka gammaknife tedavisi almıştır. Hastaların tedavi öncesi ve en son kontrolleri sırasında bakılmış olan GH, IGF-1 değerleri, hipofiz MRI bulguları değerlendirilmeye alınmıştır.

MATERYAL-METOD: Hastalık remisyon kriteri : Yaş ve cinse göre normal IGF-1 düzeyi, Nadir GH <1 ng/ml (<0.4 ng/ml) Random GH <1.0 ng/ml. Guistina et al, Criteria For Cure Of Acromegaly, J Clin Endocrinol Metab,July 2010,95(7):3141-3148

MATERYAL-METOD: Hastalar mevcut laboratuvar durumlarına göre 3 grupta değerlendirilmiştir . Kontrolsüz grup: GH ve IGF1 düzeyleri yüksek İlaçla kontrollü grup: ilaç tedavisi altında GH ve IGF 1 düzeyleri kontrol altında Remisyon grubu: ilaçsız takip edilen ; GH, IGF-1 düzeyleri normal olan

BULGULAR: Yaş ort. 48.4±5.2 yıl. K/E 60 (%53.6) / 52(%46.4) HT 50 hastada (%44.6) DM 49 hastada (%43.8) mevcuttu.

Hastaların Demografik Ve Klinik Verileri:   KONTROLSÜZ (N=37) İLAÇLA KONTROL ALTINDA (N=63) REMİSYON (N=12) P N (%) %33 %56,3 %10,7 Yaş (yıl) 46,3±5,4 50,7±12.4 0,07 Cinsiyet K/E 21/16 34/29 5/7 Hastalık süresi (yıl) 6,3± 5,2 9,1± 6,0 9,7± 6.4 0,018 Tümör Boyutu(mm) 16,7±7 14.94±6.5 14.4±10,5 0,611 Doz (Gy) 23,6±3,2 23,9±3,2 0,977 ϒ knife sonrası süre (ay) 45,2±22.6 83,5±47,7 92,6±56,7 0,0007 GH(ng/ml) 5.17± 5.7 0.75± 0.56 0.51 ±0.39 0,0005

Radyocerrahi Öncesi ve Sonrası GH Değerleri P:0,390 P:0,024 Büyüme hormonu ng/ml p:0,239 Remisyon elde edilen hastalarda başlangıç GH düzeyi diğer gruplara göre düşük saptandı. (p<0.001)

Radyocerrahi Öncesi Ve Sonrası Tümör Çapı Tümör Çapı (mm)

Radyocerrahi Sonrası Pitüiter Yetmezlik * *p <0.05 kontrolsüz ve ilaçla kontrollü gruplarıyla kıyaslandığında

Primer Radyocerrahi 16 hasta (7 E / 9 K) Hastalık süresi 6.6 ± 4.04 yıl, RC sonrası takip süresi 68 ± 47.9 ay .

Primer RC uygulanan hastaların durumu:

Primer Radyocerrahi RC öncesi ortalama GH 7.02 ± 6.1, sonrası GH 1.75±1.2’di (p:0,029). Primer RC hastaların %12.5’inde hipotiroidi, %18.7’sinde hipogonadizm mevcut olup adrenal yetmezlik görülmedi

Sonuç: RC yönlendirilen vakaların çoğu makroadenom ve invazyon kriteleri taşıyanlardır. Adenom boyutu ve sinüs invazyonu RC remisyonunu belirleyen faktörlerdir RC alan vakaların %89’ u ilaçla veya ilaçsız kontrol altındadır. Remisyona giren vakalarda sekonder yetmezlik daha sık izlenmiştir. Tüm grupta hipopitüitarizm oranları beklenenden düşük saptanmıştır.