TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ TANISI ALAN ÇOCUK HASTALARDA S100A12 DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ ACUN SİMGE1, GÜZEL SAVAŞ2, ÇELİK GÜZEL EDA3, PAKETÇİ CEM4, FİDAN ÇİĞDEM5 1,2,5Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya ABD 3Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği ABD 4Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ABD MATERYAL VE METOD GİRİŞ Toplum kökenli pnömoni (TKP), inflamatuvar, otoimmün bir hastalıktır (1). Genellikle belirtileri ani gelişen yüksek ateş, takipne ve balgamlı öksürüktür (2). Doğru teşhis ve tedavi TKP hastalar için hayati önem taşıdığından, hem geleneksel kulanımları hem de yenilikçi biyolojik belirteçler olmalarından dolayı prokalsitonin (PCT) ve CRP’ye ilgi artmaktadır (3). Çalışmamızda son yıllarda inflamatuvar hastalıklarda yaygın olarak kullanılan S100A12 düzeyleri incelenmiştir (4-6). Araştırmalara göre S100A12 nin ana fonksiyonu bir şekilde parazitler ve mikroorganizmalara karşı yani savunma fonksiyonu eozinofil ve nötrofil ile ilişkilidir (7) Amacımız TKP tanısı alan çocuklarda S100A12 düzeylerinin değerlendirilmesi ve rutin inflamasyon belirteçleri ile ilişkisinin araştırılmasıdır. Çalışmaya polikliniğimize başvuran ve pnömoni tanısı alan 3 ay ile 18 ay arasında 60 hasta alındı. Kontrol grubunda 28 sağlıklı çocuk çalışmaya dahil edildi. Hasta ve kontrol grubunda periferik venden kan örnekleri alındı. Tam kan örneği 3000 rpm’de 5 dakika santrifüj edilerek serum örnekleri ayrıldı. Çalışma için serumlar -86°C’lik dondurucuda saklandı ve bu örneklerden S100 A12 düzeyleri ELISA yöntemi ile çalışıldı. Hastalarda ve kontrol grubunda S100 A12 düzeyi ölçüldü. İstatistikler SPSS 16.0 programı kullanılarak yapıldı. Sonuçlar ortalama ± SD olarak verildi. İstatistiksel olarak anlamlılık p<0.05 alındı. BULGULAR Yapılan analizler sonucunda 60 hastalık çalışma grubundan 31 hafif ve 29 hasta ise ağır pnömonili grup olarak ayrıldı (Tablo 2). Tablo 2: Pnömonili hastaların hastalık aktivitelerine göre karşılaştırılması Hasta ve kontrol grubunun demografik ve laboratuvar verileri Tablo 1’de sunulmaktadır. Tablo 1: Pnömonili hastaların demografik ve laboratuvar sonuçları ANA GRUP HASTA HAFİF(n=31) AĞIR(n=29) P DEĞERİ Yaş (Ay) 69,19 ±48,08 64,79± 47,62 0,723 Doğum Haftası (Hafta) 37,61± 4,23 39,35± 1,35 0,235 Doğum Kilosu (kg) 2989,8±797,17 3379,6±775,08 0,086 Anne Yaşı (Yıl) 30,47±5,48 31,96±5,71 0,318 Anne Sütü Alımı (Ay) 16,24±11,73 11,98±8,22 0,118 Evdeki Kişi Sayısı 4,35±1,28 4,45±1,55 0,801 Belirtilerin Süresi 10,63±16,74 14,72±18,57 0,378 CRP (mg/dL) 9,06±12,2 34,39±60,91 0,008** HGB (g/dL) 13,01±1,45 12,62±1,28 0,275 HCT (%) 38,34± 3,88 37,63± 3,59 0,663 BKS (mm3) 8539,4± 5024,52 10742± 4867,08 0,090 NEU (mm3) 4914,8± 4387,47 5716,2± 3629,26 0,176 LYM (mm3) 3051,3± 1488,23 3769,3± 3165,43 0,270 NEU/LYM 1,91± 1,69 2,81± 3,94 0,947 PLT(mm3) 358260± 79448,5 350380± 101529 0,740 S100A12 (ng/mL) 1248± 335,22 1566,2± 462,23 0,014* p<0.05, **p<0.01, ***p<0.001 HGB: Hemoglobin, HCT: Hematokrit; CRP: C-Reaktif Protein; BKS:Beyaz küre sayısı, NEU:Nötrofil, LYM:Lenfosit, PLT:Trombosit. ANA GRUP HASTA PNÖMONİLİ(n=60) KONTROL(n=28) P DEĞERi Yaş (Ay) 87,07±47,5 101,39± 49,47 0,128 Doğum Haftası (Hafta) 38,42± 3,3 39,18± 1,36 0,927 Anne Yaşı (Yıl) 31,18± 5,59 36,29± 5,84 0,000*** CRP (mg/dL) 21,29± 44,71 2,25± 2,47 HGB (g/dL) 12,82± 1,37 12,46± 0,89 0,144 HCT (%) 37,99± 3,73 37,42± 2,53 0,397 BKS (mm3) 9604± 5031 6892,9± 2094,95 0,008** NEU (mm3) 5302,2± 4025,2 3223,2± 1309,97 0,025* LYM (mm3) 3398,3± 2452 2948,6± 1075,3 0,661 NEU/LYM 2,34± 3,01 1,17± 0,51 0,220 PLT (mm3) 354450± 90095,89 324250± 55846,76 0,058 S100A12 ( ng/mL ) 1419,3± 435,27 1101,3± 348,23 0,003** * p<0.05, **p<0.01, ***p<0.001 HGB: Hemoglobin, HCT: Hematokrit; CRP: C-Reaktif Protein; BKS:Beyaz küre sayısı, NEU:Nötrofil, LYM:Lenfosit, PLT:Trombosit. . Pnömonili hastalardaki korelasyon analizinde CRP ile BKS, NEU, NEU/LYM ve S100A12 arasında pozitif korelasyon (r=0,354 p<0,01- r=0,532 p<0,001- r=0,686 p<0,001- r=0,331 p<0,05), PLT ile arasında negatif korelasyon saptandı (r=0,274 p<0,05). BKS ile NEU, LYM, NEU/LYM ve S100A12 arasında pozitif korelasyon saptandı (r=0,776 p<0,001- r=0,374 p<0,01- r=0,453 p<0,001- r=0,294 p<0,05 sırasıyla). Anne yaşı, CRP ve S100A12 Pnömoni’de kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p=0,000, p=0,000, p=0,003 sırasıyla). Hemogram parametrelerinden; BKS ve NEU değerleri, Pnömoni’de kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek bulundu (p=0,008 p=0,025 sırasıyla). CRP ve S100A12 düzeyleri hastalık aktivitesi ağır olan grupta anlamlı derecede yüksek saptanmıştır (p=0,008 p=0,014 sırasıyla). SONUÇ TARTIŞMA TKP’nin önemli bir halk sağlığı sorunu olmasının nedenleri, çok sık görülmesi, tanı ve tedavide gecikme olması halinde ciddi morbidite ve mortalite ile seyretmesi ve ekonomik yükünün ağır olmasıdır. TKP tanısında klinik değerlendirmeyle birlikte geleneksel inflamatuar belirteçler (CRP, BKS gibi) kullanılmaktadır. Ancak bu belirteçlerin her zaman hastalığın tanısı için tatmin edici sonuçlar vermediği aşikardır. Bu nedenle, çalışmamızda son yıllarda inflamatuvar hastalıklarda yaygın olarak kullanılan S100A12 düzeyleri incelenmiştir ve TKP’li hastalarda S100A12 düzeyleri ile hastalık aktivitesi ve diğer inflamatuar parametreler arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aynı zamanda çalışmamız S100A12’nin TKP hastalığının tanı ve tedavi takibinde iyi bir belirteç olarak kullanılabileceğini göstermektedir. CRP, S100A12, nötrofil ve beyaz küre hücresi ROC eğrisi altında kalan alanlarda anlamlı bir fark bulunmuştur. Çalışmamızda TKP’li çocuklarda S100A12 düzeyleri anlamlı olarak yüksek saptandı ve hastalığın şiddeti ile S100A12 arasında anlamlı bir ilişki bulundu. Bununla birlikte, patogenezi ve prognozu çok farklı olabilen TKP hastalığında S100 A12’nin seyri ve prognostik değeri, fenotip olarak birbirine benzer geniş hasta serilerinde çalışılması gerektiği kanısındayız. KAYNAKLAR 1 Acar A., Oral Ö., 2007. Toplumdan gelişen Pnömoniler, Klimik Dergisi, 1: 3-16 2.Mcıntosh K, Harper M., 2003. Acute Uncomplicated Pneumonia. In: Long SS, Pickering LK, Prober CG (Eds). Principles and Practice of Pediatric Infectious Diseases (2nded), Philadelphia: Churchill Livingstone; 219-25. 3. Giuseppe Lippi, Tiziana Meschi, Gianfranco Cervellin,2011. Inflammatory biomarkers for the diagnosis, monitoring and follow-up of community-acquired pneumonia: Clinical evidence and perspectives. European Federation of Internal Medicine. Published by Elsevier B.V. All rights reserved. doi:10.1016/j.ejim.2011.02.023 460–465 4. Muller B, Harbarth S, Stolz D, Bingisser R, Mueller C, Leuppi J, et al. Diagnostic and prognostic accuracy of clinical and laboratory parameters in community-acquired pneumonia. BMC Infect Dis. 2007;7:10, http:// dx.doi.org/10.1186/1471-2334-7-10. 5. Marieke A.D. van Zoelen, Ahmed Achouiti, Tom van der Poll, 2011. RAGE during infectious diseases, Frontiers in Bioscience S3, 1119-1132. 6.Yang, Z.; Tao, T.; Raftery, M.J.; Youssef, P.; di Girolamo, N.; Geczy, C.L. Proinflammatory properties of the human S100 protein S100A12. J. Leukoc. Biol. 2001, 69, 986–994. 7. Moroz O., Dodson G., Wılson K., Lukanıdın E. , Bronsteın I., 2003. Multiple Structural States of S100A12: A Key to Its Functional Diversity, Mıcroscopy Research And Technıque 60:581–592.