Post Modern Eğitim Yaklaşımları Wittgenstein, Derrida, Foucault

Post Modernizm Modernizm, 19. yüzyılda Batı dünyasına egemen hale gelen dünya görüşünü yansıtmaktadır. Modern dönemdeki hem yaşayış tarzını hem de kültürel bir gelişmeyi ifade eder. Akılcı, ilerlemeci, olgucu bir bakış açısı taşımaktadır. Postmodern terimi, benzerlikler yerine farklılıkları vurgulamaktadır. Değerlerin, kültürlerin, yaşam tarzlarının farklılıkları üzerine kuruludur. Her türlü bütünleştirici ve genelleyici yaklaşımları reddetmektedir.

Post Modernizm Post modernizmde nesnel gerçekliğin bulunmadığı, hiçbir önermenin evrensel bir iddia taşımayacağı kabul edilir. Doğa ve toplumsal yaşamın temelleri ve gereklerinin birbirinden farklılığı vurgulanır. Post modernizm sadece felsefî bir hareket değil, mimaride, resim ve grafik sanatlarda, dansta, müzikte, edebiyatta da kendini gösteren bir düşünce biçimidir.

Post Modernizm Temsilcileri: Hegel, Heidegger, Dewey, Wittgenstein, G.Deleuze, Jean- Francois Lyotard, Jacques Derrida, Michel Foucault, Richard Rotry. M. Foucault (1926-1984)’a göre devlet insanları daha iyi yönetebilmek için eğitiyor, cezalandırıyor, disipline ediyor. İtaatkar ve üretken bir beden için insanı yeniden şekillendiriyor. Foucault bu yönetim biçimine «biyo-iktidar» diyor. Okul Panapticon (siyah kule) kulesi gibidir. İnsanları normalleştiriyor. Sınavlar normalleşmeyi ölçüyor. Derslerin programları, konuların günlere ve saatlere yerleştirilmesi yani zamanın parçalara bölünmesi, ayrıntılı planlanması gözlemin kendisidir. İnsan bilginin kurucu öznesi değil, bilgi yerleştirilen bir nesnesidir.

Post Modernizm Jacques Derrida (1930-2004): İnsanı kurmaktan çok kurulan bir varlık olarak görür. Derrida da Freiere gibi öğretmenlerin öğrencilerin kafasına bilgi yığılmasından şikayetçidir. İnsan, toplumsal pratiklerin toplamı ve ürünüdür ki onlar da dile ve tarihe bağımlıdır. Demokrasi ve kapitalizm, eğitime çelişik emirler veriyor. Eğitim, bilime ve psikolojik farklılıklara karşı evrenselleşiyor ve tek tip oluyor. Derrida gelecekteki eğitimcileri; farklılıklara açık olmaya, yabancıları hoş karşılamaya, inanç farklılıklarına saygı duymaya çağırıyor.

KAYNAKÇA Murat Yıldırım, «Modernizm, postmodernizm ve kamu yönetici», Uluslararası, Postmodernizm ve Kamu Yönetimi» C: 7, S:1, Yıl: 2010, 703-719. Mustafa Ergün, Eğitim Felsefesi, Pegem A. Yay., Ankara, 2011