Charter Party’lerde Yetkili Mahkeme ve Uygulanacak Hukuk Seçimi Klozları ve Örneklemeler Ayşegül DOMANİÇ KASAP Insurance & Claim Handling Manager Genel Denizcilik Nakliyatı A.Ş.
Giriş Charter Party’ler tahtında doğacak uyuşmazlıkların çözümü için tarafların tercih edeceği yargılama yönteminin ve uygulanacak olan hukukun seçiminde başlıca dikkate alınan konular: Yargılama Yöntemi Devlet Mahkemeleri Tahkim Tahkim, kanunun tahkim yolu ile çözümlenmesine izin verdiği konular kapsamında olmak koşuluyla, taraflar arasında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlıkların devlet yargısında çözümlenmesi yerine, HAKEM adı verilen kimseler aracılığı ile çözülmesi konusunda tarafların anlaşmaları olarak tanımlanabilir.1 1 Akıncı, Z.: Milletlerarası Tahkim, Ankara 2007 Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri
Tahkimin Avantajları Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Kıyasla Avantajları Devlet Yargısına Kıyasla Avantajları Uzlaştırma ( mediation ), müzakere gibi alternatif uyuşmazlık çözüm yolları, aksi kararlaştırılmadıkça tarafları bağlamayacaktır. Hakem kararları ise, mahkeme kararları gibi taraflar üzerinde bağlayıcıdır. ( 1958 tarihli New York Sözleşmesi’ne taraf olan ülkelerde 2 ) 2 http://www.newyorkconvention.org/coun tries Milletlerarası bir uyuşmazlıkta, taraflardan hiçbiri diğer tarafın milli mahkemelerinde yargılanmayı tercih etmeyecektir. ( Tarafsızlık Kaygısı ) Uyuşmazlığın hakem olarak atanan uzman kişilerce çözülmesi mümkündür. Usul kuralları, yargılama dili, yargılamanın yapılacağı yer, hakemlerin seçilebilmesi mümkündür. Gizlilik özelliği: Tahkim kararları -kural olarak- yayınlanmaz. Tahkim çoğu zaman daha hızlı ve ekonomik bir çözüm yoludur.
Yargılama Yöntemi ve Hukuk Seçimi ( Law & Jurisdiction ) Clauses Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk ( Örn: English Law ) Yargılama yöntemi Örnek 1: Devlet Mahkemeleri Örnek 2: Tahkim Örnek 3: Alternatif Uyuşmazlık Çözme Yöntemleri
Örnek 1: This contract is to be governed by and construed in accordance with English Law and any dispute hereunder shall be subject to the exclusive jurisdiction of the High Court of Justice in London. Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk: İngiliz Hukuku ( English Law ) Yargılama yöntemi: İngiliz Yüksek Mahkemeleri ( High Court of Justice in London )
Örnek 2: All disputes arising out of this contract shall be governed by English Law and shall be arbitrated at London. Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk: İngiliz Hukuku ( English Law ) Yargılama yöntemi: Londra’da tahkim (arbitrated at London)
Tahkim, son yıllarda Charter Party’lerden doğan uyuşmazlıkların çözümü için sıklıkla tercih edilmektedir. Ancak taraflar tahkim yolu ile uyuşmazlık çözümü yönündeki iradelerini Charter Party’lerde yeterince açık ve net olarak ortaya koyabilmekteler mi?
Tahkim anlaşması veya klozu düzenlenirken dikkate alınması gereken unsurlar; Tahkim Yeri The place of arbitration, i.e. The geographical location Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar The seat of the arbitration, i.e. The choice of country to provide the procedural law Tahkim Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk The law governing the arbitration agreement Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk The law governing the contract
Örnek 3: All disputes arising out of this contract shall be governed by English Law and shall be arbitrated at London Yargılama yöntemi: Tahkim Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk: İngiliz Hukuku ( English Law ) Tahkim Yeri Londra Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar SEÇİLMEMİŞ ????? Tahkim Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk SEÇİLMEMİŞ ????? En sıkı irtibatlı old. yer hukuku?
Örnek 4: General Average / London Arbitration Yargılama yöntemi: Net değil? Sadece Müşterek Avarya hakkındaki uyuşmazlıklar mı, sözkonusu C/P’den doğan tüm uyuşmazlıkların mı Londra’da tahkim yolu ile çözülmesi istenmiştir? Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk: ? Tahkim Yeri : Londra, ama ? Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar SEÇİLMEMİŞ ????? Tahkim Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk SEÇİLMEMİŞ ?????
Örnek 5: Arbitration in London, English Law to apply Yargılama yöntemi: C/P’den doğan tüm uyuşmazlıkların mı Londra’da tahkim yolu ile çözülmesi istenmiştir? Esas Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk: Ingiliz Hukuku Tahkim Yeri : Londra Tahkim Usulüne Uygulanacak Kurallar SEÇİLMEMİŞ ????? Tahkim Sözleşmesine Uygulanacak Hukuk SEÇİLMEMİŞ ?????
Örnek 6: SHELLTIME 4 Issued December 1984 amended December 2003, Version 1.1 Apr 06 Charter Party, Law and Litigation Cls. 46 46. (a) This charter shall be construed and the relations between the parties determined in accordance with the laws of England. (b) All disputes arising out of this charter shall be referred to Arbitration in London in accordance with the Arbitration Act 1996 ( or any re-enactment or modification thereof for the time being in force ) subject to the following appointment procedure; (i) The parties shall jointly appoint a sole arbitrator not later than 28 days after service of a request in writing by either party to do so. (ii) continues...
Örnek 7: BIMCO Dispute Resolution Clauses BIMCO Standard Dispute Resolution Clause 2016 BIMCO Standard Dispute Resolution Clause 2016 - English Law, London Arbitration BIMCO Standard Dispute Resolution Clause 2016 - US Law, New York Arbitration BIMCO Standard Dispute Resolution Clause 2016 - Singapore/English Law, Singapore Arbitration BIMCO Standard Dispute Resolution Clause 2016 - Law and Place of Arbitration as Mutually Agreed