Maddenin ayırt edici özellikleri
MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ A.Kaynama sıcaklığı B.Erime ve Donma Sıcaklıkları C.Yoğunluk
Kaynama Sıcaklığı
Saf maddelerin kaynama sıcaklığı sabittir. Örneğin saf su normal şartlar altında 100˚C de kaynar. Kaynama sıcaklığı maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Farklı maddeler farklı sıcaklıklarda kaynar. Kaynama sıcaklığına bakılarak maddeler tanınabilir.
B.Erime ve Donma Sıcaklıkları Erime:Katıların ısı alarak sıvı hale geçmesi olayına erime denir. Örneğin: Buzun eriyerek su hale gelmesi. Donma: Sıvı bir maddenin katı hale geçmesi olayı donma olarak adlandırılır. Örneğin: suyun buz hale geçmesi.
Donma sırasında sıvılar çevrelerine ısı verirler. Saf maddelerin erime ve donma sıcaklıkları sabittir. Örneğin: Saf bir madde olan su 0˚C den daha düşük sıcaklıklarda donar.
Her maddenin erime ve donma sıcaklığı kendine özgüdür. Erime ve donma sıcaklıkları maddeleri ayırt etmek için kullanılabilir. Yani erime ve donma sıcaklıklarına bakılarak maddeler tanınabilir. Ör: kaynama sıcaklığı donma sıcaklığı madde 100 ˚C 0˚C ?
C. Yoğunluk Deney: Her cisim suda yüzer mi? Araç ve gereçler: Metal, plastik, ahşap, cam, taş gibi malzemelerden yapılmış farklı cisimler, su kabı, su. Yapılışı: Su kabına su doldurunuz. Farklı malzemelerden yapılmış cisimleri suya atarak suda yüzme- batma özelliklerini inceleyiniz.
Hangileri suda yüzdü, hangileri suda battı? Cisimlerin suda yüzmesinin veya batmasının sebepleri ne olabilir?
Soru:Eşit hacimli iki maddeden biri suda yüzüyor,diğeri batıyorsa hangisinin kütlesi daha büyüktür? Cevap:Eşit hacimli, biri suda yüzen diğeri suda batan iki maddeden suda batan cismin kütlesi daha büyüktür.
Kütleleri eşit, biri suda yüzen diğeri suda batan iki maddeden suda batanın hacmi daha küçüktür. Bir maddenin suda batması o maddenin yoğunluğu ile ilgilidir. Suda batan maddeler yüzen maddelere göre daha yoğundur.
Yoğunluk: Bir maddenin birim hacminin kütlesine o maddenin yoğunluğu denir. Her saf maddenin yoğunluğu belirli koşullarda sabittir. Her maddenin kendine özgü bir yoğunluğu vardır.
Yoğunluk maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Suyun katı ve sıvı hallerinin yoğunluk farkı suda yaşayan canlılar için çok önemlidir. Örneğin göl yüzeylerinin kış aylarında buzla kaplaması. Çeşitli araç ve gereçlerin yapımında maddelerin yoğunluklarından yararlanılır.
Değerlendirme Soruları 1).......sıcaklıklarına bakılarak sıvılar tanınabilir. a) buharlaşma b) kaynama c) genleşme 2)Donma sırasında sıvılarda nasıl bir değişim olur? a)ısı verirler b)ısı alırlar c)ısıları değişmez 3)Maddenin birim hacminin kütlesine....... denir. 4)Her maddenin erime ve donma sıcaklığı kendine özgüdür. Doğru( ) Yanlış( )
5) Suda yüzme batma olayı tek başına kütle ile açıklanır. Doğru( ) Yanlış( ) 6)Yoğunluk maddeler için ayırt edici bir özellik midir? Evet( ) Hayır( ) 7) Suyun katı ve sıvı hallerinin yoğunluklar aynı mıdır?