Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİO) (Shangai Cooperation Organization) ve Türkiye Cihangir Dumanlı

ŞİO Bölgesi

Mackinder Doğu Avrupa’ya hakim olan Kalpgaha (heartland) hakim olur. Kalpgaha hakim olan Avrasya’ya hakim olur Avrasya’ya hakim olan dünyaya hakim olur

ŞİO Bölgesi KALPGAH

Avrasya Dünya nüfusunun %50’si, Dünya GSMH’nın%60’I Enerji kaynaklarının 2/3’ü, Kıymetli madenlerin 2/3’ü, Dünyanın en kalabalık iki ülkesi, Dünyanın 8 nükleer gücünden 5’i BMGK 5 daimi üyesinden 2’si

Avrasya Dünyanın en büyük iki binası, (Taipei, Dubai) Dünyanın en büyük sinema endüstrisi,(Bollywood) Dünyanın en büyük uçakları,(Rus,ukrayna, Antonov) Dünyanın en büyük kumarhanesi,(Macau) dünyanın en büyük dönme dolabı,(Singapur), Dünyanın en büyük AVM’si (Pekin), Dünyanın en büyük borsası(Dubai), Dünyanın en büyük Limanları(singapur, Şangay), Dünyanın en büyük rafinerisi (Abadan)

Dünyanın En Büyük Askeri Güçleri

Çin’in Önemlİ Askeri Yetenekleri uzun menzilli füze, Nükleer silah, hava savunma sistemleri uzay teknolojileri, siber savaş

Rusya’nın Önemli Askeri Yetenekleri kıtalararası füze, nükleer, Uzay teknolojileri

Milli Gelire Göre Ülkeler

Kişi Başına Milli Gelire Göre Ülkeler

ŞİO Nüfusu DÜNYA NÜFUSUNUN % 40’ı Çin 1 300 000 000 Rusya 143 000 000 Türkmenistan Çin 1 300 000 000 Rusya 143 000 000 Kazakistan 17 000 000 Kırgızistan 5 000 000 Özbekistan 29 000 000 HİNDİSTAN PAKİSTAN 200 000 000 TOPLAM 3 000 000 000 DÜNYA NÜFUSUNUN % 40’ı

ŞİO Ülkelerinin Milli Gelirleri MİLLİ GELİR (trilyon dolar) ÇİN 11,3 RUSYA 1,3 KAZAKİSTAN 0,2 KIRGIZİSTAN 0,5 ÖZBEKİSTAN 0,7 TÜRKMENİSTAN 0,4 TOPLAM 14,5 Dünyanın 1/5’i DÜNYA: 75TRİLYON DOLAR

Milli Gelir Sıralaması

Büyüme Oranları

Dünyanın en Büyük Silah Alıcıları

Trans Pasifik Ticaret, Trans Atlantik Ticareti Geçti 1980’lerde Trans Pasifik Ticaret, Trans Atlantik Ticareti Geçti - + +

Amerikan donanmasının % 60’ı Asya-Pasifik bölgesinde 2020 yılında Amerikan donanmasının % 60’ı Asya-Pasifik bölgesinde olacak

ABD Çin’i Pasifikte Kuşatıyor

+ ŞİÖ-SCO (6) BDT- CIS (9) OGAT- CSTO (6) RUSYA ÇİN KAZAKİSTAN ÜLKE ŞİÖ-SCO (6) BDT- CIS (9) OGAT- CSTO (6) RUSYA + ÇİN KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN TÜRKMENİSTAN TACİKİSTAN ÖZBEKİSTAN ERMENİSTAN AZERBAYCAN GÜRCİSTAN BEYAZ RUSYA MOLDOVA BÖLGESEL ÖRGÜTLER

Amerika için ana jeopolitik ödül Avrasyadır. “Amerika’nın küresel üstünlüğü Avrasya kıtasındaki hakimiyetini Ne kadar süre ile ve nasıl bir etki ile Sürdüreceğine bağlıdır.” Zbigniew Brzezinski

Büyük Satranç Tahtası ORTA ALAN BATI GÜNEY DOĞU

orta alan Batı’yı reddeder, Güney üzerinde kontrolü sağlar, Büyük doğulu oyuncularla ittifak yaparsa AMERİKA’NIN AVRASYA’DAKİ ÜSTÜNLÜĞÜ AZALIR. Z.Brzezinski

Büyük Satranç Tahtası ORTA ALAN BATI GÜNEY DOĞU

Şangay İşbirliği Örgütü

ŞİO Hangi İhtiyaçtan Doğdu? Soğuk savaş’tan sonra ABD’/batı’nın Avrasya’da üstünlüğü ele geçirme çabaları, (tek kutupluluk iddiası) Rusya’nın güvenlik ihtiyacı, Bağımsız olan orta Asya cumhuriyetlerinin Çin ile sınır ve güvenlik ilişkilerinin düzenlenmesi, enerji ihtiyaçları, ayrılıkçı hareketlerin çıkması, radikal islamın gelişmesi

ŞİO’nun Gelişimi 1996: ilk anlaşma (Şangay Beşlisi) 2000: Şanghay Forumu oldu, 2001: ŞİO oldu. (Özbekistan katıldı)

Soğuk Savaş’tan Sonra ABD’nin Bölgeye Müdahaleleri Irak 1991, Yugoslavya 1993, 1999 Afganistan 2001, Irak 2003, Suriye 2010 Renkli devrimler, BOP, NATO’nun genişlemesi

ABD’nin Müdahaleleri

Renkli devrimler

NATO’nun Genişlemesi

Mayıs 2016 NATO Zirvesi Baltık devletlerine 4 tabur yerleştirilecek, Karadeniz’deki NATO Varlığı Artırılacak Polonya ve Çek Cumhuriyeti’ne füze savunma sistemleri yerleştirilecek

AB’nin Genişlemesi

Arap Baharı

ŞİO’nun Amaçları ASIL AMAÇ: ABD’yi bölgeden uzaklaştırarak Dünya hakimiyetini önlemek AÇIKLANAN AMAÇLAR: Radikal islam, Bölücülük, Terörizme karşı işbirliği ÜÇ KÖTÜLÜK

1999 Duşanbe Zirvesi Kararı “ insani amaç adı altında bölgeye askeri müdahalelere karşıyız”. 2005 zirve kararı: “ABD askerleri Tacikistan’dan çekilsin”

“Tek kutuplu dünya kabul edilemez”

ŞİO Devletleri GÖZLEMCİLER: ÜYELER: Rusya, Afganistan, Hindistan, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan GÖZLEMCİLER: Afganistan, Hindistan, Pakistan, İran, Moğolistan

Üye Ülkeler

DİYALOG ORTAKLARI: Türkiye, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Ermenistan, Kamboçya, Sri Lanka DESTEKLEYENLER: BDT, Türkmenistan

Rusya Çin

ŞİO İşbirliği Alanları Güvenlik, Ekonomik, Kültürel.

ŞİO ‘nun Teşkilatı

ŞİO Merkezi: pekin Resmi dilleri: Çince, Rusça Karar alma: oy birliği ile

ŞİO Bütçesine Katılım % RUSYA 24 ÇİN KAZAKİSTAN 21 KIRGIZİSTAN 10 ÖZBEKİSTAN 15 TACİKİSTAN 6

ŞİO’ nun Faaliyetleri Ortak askeri tatbikatlar, İstihbarat paylaşımı, Ortak yatırımlar, Kültürel faaliyetler.

ŞİO Yan Kuruluşları Enerji Kulübü (2017’de Türkiye başkan) İş Konseyi, İnterbank, Gençlik Konseyi, Üniversiteler Ağı

Önemli Projeler İpekyolu projesi: 4 000 km demiryolu, 10 000 km otoyol, 1200 km boru hattı (Kazakistan-Sincan) 40 milyar dolar

Kapatılan ABD üsleri ÖZBEKİSTAN: Khansi- Khanabad (2005) KIRGIZİSTAN: Manas (2014)

Özbekistan K2

ŞİO ve Türkiye

+ Ortak Çıkarlar RUSYA ÇİN TÜRKİYE Radikal islamla mücadele Bölücülükle mücadele Enerji güvenliği ticaret ABD’yi uzaklaştırmak

En Fazla İthalat Yaptığımız Ülkeler Çin, Almanya, Rusya, ABD

En Fazla İhracat Yaptığımız Ülkeler Almanya, İngiltere, İtalya Fransa, İspanya

ABD ile Çelişen Çıkarlarımız Büyük Kürt devleti kurmak istiyor, Terörü destekliyor (PKK, IŞID,FETÖ), Askeri yardımı kesti, Teknoloji vermiyor, Bölgemizi ,istikrarsızlaştırıyor.

Türkiye’nin ŞİO’ya Üye Olmasının Faydaları Ortak çıkarlarımız ABD/NATO’dan daha fazla. ABD/AB’ye karşı koz , Büyük pazarlara erişim, Yükselen güçlerle işbirliği, Enerji kaynaklarımız, En önemli ticaret ortaklarımız, Bölgeyi bölme planları yok, Yeni İpek yolu’nun terminali olabiliriz , Ortak kültür,

Tarihi İpek Yolu

Yeni İpek Yolu

Türkiye’nin ŞİO’ya Üye Olmasının Sakıncaları AB, NATO, ABD’ den kopuş Standartların değişmesi, Batı’nın olası tepkileri (siyasi, ekonomik…)

Sonuç Ve Teklifler Türkiye ŞİO ile işbirliğini tedricen artırmalıdır, Bu süreçte Batı ile ilişkilerini azaltmalıdır, Batı’nın olası baskıları için tedbirler alınmalıdır, ŞİO ile ilişkilerde tam bağımsızlıktan ödün verilmemelidir.

Neler yapılabilir? Önce stratejik bir karar verilmelidir. Avrasya Strateji Belgesi oluşturulmalıdır. Geçiş planı yapılmalıdır.

Neler yapılabilir? Avrasya araştırma merkezleri, Kamuoyu oluşturma (basın), Dışişleri Bakanlığı’nda özel teşkilatlanma, Uzmanlar yetiştirme, Rusça ve Çince dil kursları, Üniversiteler arası işbirliği, ŞİO merkezine irtibat heyeti/ temsilcilik, Askeri işbirliği, İstihbarat işbirliği (terörizm, kaçakçılık…), İpek yolu projelerine katılım. BATI’NIN TEPKİSİNE KARŞI TEDBİRLER.

Sorular / yorumlar