BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ Paradigma Prof. Dr. Mustafa Ergün AKÜ - Eğitim Fakültesi Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

PaRaDiGMa Ar.Gör.Nuray Kurtdede Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

PARADİGMA Paradigmayı, belli bir bilim topluluğuna araştırmalarında yol gösteren ve onların hayata bakışlarını belirleyen bir pencere olarak tanılayabiliriz. Paradigma bir felsefe, bir bakış açısı bir değerlendirme biçimidir. Bir paradigma içinde , hem temel soruların hem de cevapların çerçevesi bellidir. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Thomas Kuhn paradigma kavramını kullanmıştır. Ona göre paradigma, bilim topluluğunun çalışmalarında örnek aldığı model, yine bilim topluluğunun paylaştığı bütün değerler ve alışkanlıklardır. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Thomas Kuhn’a göre bilimsel teoriler aslında paradigmalardır. Farklı dünya görüşleri ve yerleşik düşünce kalıpları olan paradigmalar birer karşılaştırma modelleridir. Bu modelleri olaylarla karşılaştırmak için kullanırız. Bu nedenle onların doğru ve yanlışlıklarından söz edilemez. Newton’un mekaniği, Copernicus’un güneş merkezli sistemi ya da herhangi bir kuram paradigma olabilir. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Paradigma, olaylarla karşılaştırılan kuramsal-kavramsal sistemlerdir. Örneğin, Newtoncu paradigma, iki yüzyıl sonra yerini başka kavramsal sisteme, görelilik kuramına, terk etmiştir.Yani Newton mekaniği yanlış olduğu ya da yanlışlandığı için değil; olayları açıklamada yetersiz kaldığı için terk edilmiş bir paradigmadır. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Kuhn’a göre, paradigmalar kıyaslanamaz. Çünkü farklı kuramları birbirleriyle kıyaslamak için kullanılabilecek ve kendileri herhangi bir ölçüte bağlı olmayan nesnel ölçütlere ihtiyaç vardır. Kuhn’a göre nesnel ve evrensel ölçütler yoktur. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Paradigma değişimleriyle bilim topluluğunun yaşadığı dünya da değişir. Bilim adamlarının içerisinde yaşadığı kavramsal sistem ye kültür onlara neyi öğretmişse bilim adamları onu görmektedir.Bu yüzden iki paradigma farklı boyutlarda yaşar. Paradigma değişimleriyle bilim topluluğunun yaşadığı dünya da değişir. Bir konuda yapılan çalışmada aynı olguyu en iyi ve en tutarlı olarak açıklayan kuram ön plana çıkar ve paradigma oluşur. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Bir kuramın paradigma olarak kabul edilmesi için rakiplerinden güçlü olması şarttır. Örneğin, 18. yy.lın ikinci yarısında elektrik konusunda çalışan bir çok bilim adamı ve kuram vardı. Elektrikle ilgili etkileri en iyi açıklayan kuram Franklin’in araştırmaları olmuştur. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Yeni paradigma, ortaya çıktıktan sonra, önceki paradigmayı benimseyen bilim topluluğu tarafından tepkiyle karşılanır. Bir paradigma hiçbir zaman kendini rakiplerine ikna yoluyla kabul ettiremez. Geçerli paradigmanın yerini bir diğerinin alması “devrim”dir. Bu bilimsel gelişme sürecidir. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Kuhn’a göre bilimin işleyişi şu şekilde gerçekleşmektedir: Bilim öncesi dönem Olağan bilim Bunalımlar Bilimsel devrim Yeni olağan bilim Yeni bunalımlar Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Eğitimde de değişik paradigmalar olabilir; Eğer idealist görüşe sahipseniz ,her insanın zihninde doğuştan bilginin var olduğunu kabul edersiniz. Bu paradigmaya göre yapacağımız eğitim düzenlemeleri farklıdır. Realist görüşü benimserseniz, insan zihninin doğuştan boş olduğunu kabul edersiniz ve yapacağınız eğitim-öğretim düzenlemeleri de ona göre olur. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN

Değişik paradigmalar eğitim sistemimizi etkiler Değişik paradigmalar eğitim sistemimizi etkiler. Dini konularda ağırlıklı öğretim yöntemi ezber olur. Teknik, fen konularında uygulama ağırlıktadır. Bakış açımız ona göre değişir. Prof. Dr. Mustafa ERGÜN