ENDOMETRİOZİS &OOSİT KALİTESİ Doç. Dr. Abdullah Karaer İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite Bilim Dalı

PREVALANS Mismer et al. Am J Epidemiol 2004; 160:784

KLİNİK ASEMPTOMATİK İNFERTİLİTE PELVİK AĞRI Dismenore Disparoni Kronik pelvik ağrı Üriner/Barsak semptomları ADNEKSİYAL KiTLE

ENDOMETRİOZİS & FEKUNDİTE Normal  % 15-20 Endometriozis  % 2-10 Gebelik (3 yıl) Açıklanamayan infertilite  % 55 Endometriozis  % 36 Normal çiftlerde aylık fekundite %15-20 arasında değişir ve anne yaşı ilerledikçe azalır. Endometriozis aylık fekundite %2-10 Endometriozisi infertiliteye neden oluyorsa eradikasyon tedavisi fekunditeyi iyileştirir. Supresif medikal tedaviler fekundite oranlarını artırmazlar, sadece gebeliğe yönelik daha etkin tedaviye ulaşımı engeller Akande VA et al.Hum Reprod 2004;19:96-103

İNFERTİLİTE PATOGENEZİ Gamet (Oosit/Sperm) ve Embriyo üzerine etkisi Gamet (Oosit/Sperm) ve Embriyo üzerine etkisi Fallop tüp ve transportu üzerine etkisi Endometriyum üzerine etkisi Stilley et al. Cell Tissue Res 2012;349:849-62

ENDOMETRİOZİS & BİYOLOJİK MEKANİZMALAR Periton fonksiyonunda değişiklikler Değişen hormonal ve hücre aracılı immunite Endokrin-ovulatuar anormallikler Anormal folliküler büyüme Luteal faz disfonksiyonu Luteinize unrüptüre follikül sendromu Prematür /Multiple LH piki Bozulmuş implantasyon 1.Pelvik anatomi bozukluklar oosit salınımı bozabilir,oosit capture ve transportunu inhibe eder 2. Değişen peritoneal fonksiyon oosit,sperm, embriyo ve fallopian tüp fonks bozabilir 3. Endometriyal reseptivite ve implantasyon 4. Endometriyozis uzun Folliküler faz (düşük serum östradiol ) ve zayıf LH bağımlı progesteron sekresyonu

ENDOMETRİOZİS & BİYOLOJİK MEKANİZMALAR Pelvik anatomik bozukluklar Anormal utero-tubal transport Oosit/Embriyo kalitesi Azalmış avb3 integrin (hücre adezyon molekülü) Anormal histerosalpingoscintgrafi endometriosisli vakalarda % 64; buna karşın erkek faktöede %32 bulunmuş

FOLLİKÜLER ÇEVRE & FOLLİKÜLOGENEZİS Uzamış folliküler faz Folliküler büyüme hızı azalma Dominant follikül boyutları azalma NORMAL FOLLİKÜLER FAZ ve DOMİNANT FOLLİKÜL GELİŞİMİ Cahill et al. J Asist Reprod Genet 1997;14:554-7 Doody et al. Fertil Steril 1988;49:47-51 Mahmood &Templeton. Hum Reprod 1991;6: 227-31 Tummon et al. Fertil Steril 1988;50:716-20

GRANULOSA HÜCRE FONKSİYONLARI Granulosa hücre G2/M faz ↓ / S faz ↑ Granulosa hücre apopitoz ↑ Oxidatif stres ↑ DNA hasar  8-hidroxi-2-nonenal Lipid peroksidasyon  4-hidroxi -2-nonenal ROS ↑  Xanthine oxidaz Saito et al. Gynecol Obstet Invest 2002; 53:46-51 Sifer et al. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol 2002; 103:150-53 Gupta et al. Reprod Biomed Online 2006; 13:126-34 Oto et al. Fertil Steril 2001; 75:785-790 

FOLLİKÜLER SIVI İÇERİĞİ Hücresel değişiklikler Monosit/Makrofaj Natural Killer B lenfosit Sitokinler IL-6 IL-1β IL-10 TNF-α VEGF ↓ Lachapelle et al. Fertil Steril 1996; 65: 1135-40 Pellicer et al. Fertil Steril 1998; 70:425-31 Garrido et al. Hum Reprod Update 2000;6:67-74 

FOLLİKÜLER STEROİDOGENEZ ENDOTELİN -1  IL-6   aromataz inh.  E2 ↓ Progesteron seviyesi değ. Tedeschi et al. Biol Reprod 1994; 51:1058-65 Noble et al. J Clin Endocrinol Metab 1996; 81:1174-9 Pellicer et al. J Reprod Fertil Suppl 2000; 55:109-19

ENDOMETRİOMA ENDOMETRİOTİK KİST Serbest Fe++ ROS Proteolitik enzim İnflamatuar moleküller Sanchez et al. Hum Reprod Update 2014;20:217-30

SPERM DONASYON ÇALIŞMALARI ALICI VERİCİ SONUÇ ENDOMETRİOZİS PARTNER SPERMATOZOA DÜŞÜK FERTİLİZASYON/EMBRİYO KLİVAJ ENDOMETRİOZİS DONOR SPERMATOZOA DÜŞÜK FERTİLİZASYON/EMBRİYO KLİVAJ Groll et al. Fertil Steril 1984; 41: 933-35 Hull et al. Hum Reprod 1998; 13:1825-30

OOSİT DONASYON ÇALIŞMALARI ALICI VERİCİ SONUÇ NORMAL ENDOMETRİOZİS OOSİT DÜŞÜK IVF BAŞARI ORANI ENDOMETRİOZİS NORMAL OOSİT NORMAL IVF BAŞARI ORANI Garrido et al. Hum Reprod Update 2002;8:95-103 Navarro et al. Obstet Gynecol Clin North Am 2003;30:181-92

IVF KLİNİK ÇALIŞMA 25.3 vs 29.5 Gebelik oranı ↓ Evre I/II % 21.1 Evre III/IV %13.8 Klinik gebelik oranı OR: 0.56 (%95 CI: 0.44-0.70) Barnhart K et al. Fertil Steril 2002;77: 1148-1155

IVF KLİNİK ÇALIŞMA SOCİETY of ASSİSTED REPRODUCTİVE TECHNOLOGY 2009 5600 Endometriozis IVF siklus Endometriyozis  LBRT % 39.1 Kontrol  LBRT %33.2

IVF KLİNİK ÇALIŞMA Fertilizasyon oranı ↓ Evre I-II FSH kullanımı ↑ Oosit sayısı ↓ Evre III-IV Benzer PR / LB Endometrioma  Azalmış PR ve LBRT Gebelik (PR)/ Canlı doğum (LBRT)

SONUÇ Aşağıdaki sözü söyleyen bir kişi Emre’nin nesi olur? ‘Emrenin annesi benim annemin tek kızıdır.’