1-HARİTA -ÖLÇEK –EKVATOR-MERİDYEN 2-İKLİMLER –ETKİLEYEN FAKTÖRLER SOSYAL BiLGiLER 6.SINIF ÖĞRENİLECEK KONULAR 1-HARİTA -ÖLÇEK –EKVATOR-MERİDYEN 2-İKLİMLER –ETKİLEYEN FAKTÖRLER 3-KITALAR –OKYANUSLAR

KONU 1 HARİTA NEDİR ? : Harita Dünya’nın tamamının veya bir bölümünün belli bir oranda küçültülerek bir düzlem üzerine çizilmiş şeklidir Bir çizimin harita özelliği taşıması için ; Kuşbakışı görünümüne göre çizilmesi Arazi üzerindeki uzunlukların belli bir oranda küçültülmesi gerekir Kuşbakışı görünüm temel alınarak yapılan çizimlerin harita özelliği taşıyabilmesi için küçültme oranının (ölçek)bulunması gerekir

TÜRKİYE HARİTASI

ÖLÇEK NEDİR ? Haritası çizilecek alanın boyutu oldukları gibi düzleme aktarılamayacakları için belirli oranda küçültülmeleri gerekmektedir. İşte haritalardaki küçültme oranına ölçek denir. HAYDİ GELİN ÖLÇEKLERİ TANIYALIM 

Haritalarda ölçek iki türlü gösterilir. a. Kesir ölçek: Ölçeğin yani küçültme oranının kesirli sayılarla ifade edildiği ölçektir. 1 ∕ 5.000, 1 ∕100.000----1 ∕ 500.000 gibi.      Kesir ölçeklerde pay her zaman 1 dir. Payda da yer alan sayı alanın kaç defa küçültüldüğünü gösterir. Yani 1 ∕ 100.000 lik ölçekli bir haritadaki alan 100.000 defa küçültülmüştür.           

:::NOT:::  Not: Kesir ölçeklerde ölçekle payda arasında ters orantı vardır. Yani payda büyüdükçe ölçek küçülür, payda küçüldükçe ölçek büyür. 

ÇİZİK ÖLÇEK b. Çizik ölçek: Harita üzerinde uzunluğun, gerçek uzunluğa oranının (küçültme oranı), eşit dilimlere ayrılmış bir çizgi üzerinde gösterildiği ölçeklerdir. Çizik ölçekli haritalarda her çizgi arası 1 cm. dir. Böylece sıfırın hemen kenarındaki rakama bakılarak haritadaki 1 cm. lik uzunluğun gerçekte kaç km. olduğunu öğreniriz. Yukarıdaki ölçekten gerçekte 50 km. olan bir uzunluğun haritada 1 cm. olarak gösterildiğini anlıyoruz.

KONU 1: EKVATOR Ekvator, kuzey ve güney yarımküreleri  birbirinden ayıran hayalî dairesel hattır. Kuzey ve Güney kutup noktalarına eşit uzaklıkta olan noktaların birleştirilmesiyle elde edilen çizgidir. Ekvator'un enlemi tanım gereği 0° dir. Yerküre'nin ekvatorunun uzunluğu 40.076,4 km'dir. Ekvator’a paralel olarak geçtiği düşünülen çemberlere paralel denir Ülkemiz 36 42 kuzey paralelleri arasındadır Her paralel arası 111 km’dir

Ekvator ve Kutuplar

Meridyen Bir kutuptan başlayıp diğer kutupta sona eren yaylara meridyen denir Meridyenler paralelleri dik keser Meridyenlerin uzunlukları birbirine eşittir

Konu 2 iklimler Dünyada görülen iklim tipleri Sıcak iklimler : Ekvatoral iklim Tropikal iklim Ilıman iklim : Akdeniz iklimi Ilıman iklimin karasal tipi Ilıman iklimin okyanusal tipi Soğuk iklim : Kutup altı iklimi Kutup iklimi

Türkiye’de İklim Karadeniz İklimi: Yazlar ılık ve yağışlı, kışlar serin ve yağışlı geçer.(Her mevsim yağışlı) Bitki örtüsü Orman. Karadeniz ikliminde bitki örtüsü genellikle ormandır. Bu nedenle özellikle kırsal kesimdeki evlerin yapı malzemesi ahşaptır. Çay üretimi için ılıman iklim ve bol yağışa ihtiyaç vardır. Ülkemizde bu bitki sadece Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda yetişir. Akdeniz İklimi: Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yazın, deniz turizmi gelişmiştir. Bitki örtüsü Maki. Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde daha çok taş evler görülür. Kışın havalar çok soğuk olmadığından ısınma önemli bir problem değildir. Yazın ise taş evlerin içi serin olur. Akdeniz ikliminin görüldüğü yerler turunçgillerin üretimi için elverişlidir. Turunçgiller kış aylarında sıcaklığın çok düştüğü yerlerde yetişemez. Karasal İklim: Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk, uzun ve yağışlı geçer. Kışın çok kar yağar. Bitki örtüsü bozkır. Bu iklimin görüldüğü yerlerde evler genellikle kerpiçten yapılır. Bu malzemeler hava sıcakken evin serin, soğukken sıcak olmasını sağlar. Buğday, daha çok karasal iklimin görüldüğü yerlerde yetiştirilir. Yetişme döneminde yağmura, başaklarının olgunlaşma döneminde ise sıcağa ihtiyaç duyar.

Karadeniz İklimi Karasal İklim Akdeniz İklimi

Türkiye’de iklimi etkileyen faktörler 1-)DENİZELLİK : Türkiye’de denize kıyısı olan yerler nemli olduğundan yaz ile kış gece ile gündüz arasında çok sıcaklık farkı yoktur denizden uzaklaşıp iç kısımlara doğru gittikçe nem azalır ısı farkı artar 2-)YÜKSELTİ : Türkiye’de batıdan doğuya doğru gittikçe yükselti arttığı için ısı düşer

Tam 7 tane KITALAR ASYA AVRUPA AFRİKA ANTARTİKA GÜNEY AMERİKA KUZEY AMERİKA OKYANUSYA (Avustralya)

OKYANUSLAR BÜYÜK OKYANUS (PASİFİK) ATLAS OKYANUSU (ATLANTİK) HİNT OKYANUSU