GÖRME ENGELLİLER

TANIM Görme yetersizliği, görme gücünün kısmen ya da tamamen yetersizliğinden dolayı bireyin eğitim performansının ve sosyal uyumunun olumsuz yönde etkilenmesi durumunu ifade eder.

Eğitsel Tanım Görme Engelli: Görme yetersizliğinden çok ağır derecede etkilenen, mutlaka kabartma alfabeye (Braille) ya da konuşan kitapların kullanılmasına ihtiyaç duyan bireylerdir. Az Gören: Büyütücü araçlar yardımıyla ya da büyük puntolu yazılı materyali okuyabilen bireylerdir.

Görme Yetersizliğinden Etkilenmiş Olmanın İpuçları Gözlerinin önünde bulunan ilgi çekici eşyaları takip edemeyen ya da farkına varamayanlar Uzun süre aynı yere bakanlar Farklı bir şekilde gözlerini döndürenler Sık sık gözlerini ovan ve kaşıyanlar Gözlerini ışıktan kaçıran ve gözleri titreyenler

Sağa sola amaçsız uzanan ve sık sık düşenler Renkli bir resmin renklerini ayıramayanlar Gözlerinde kızarıklık ve yaşarma olanlar Göz bebeğinin ortasında bulanıklık ve ışık geldiğinde parlama olanlar

Görme Yetersizliğinin Belirlenmesinde Kullanılan Basit Yöntemler Parmak testi Snellen Kartı

Parmak Testi Çocuğu karşınıza alın. Işık çocuğun arkasından gelsin. Çocukla aranızdaki uzaklık 3 m. kadar olsun. Elinizi kaldırarak çocuğa üç parmağınızı gösterin. Çocuktan gösterdiğiniz parmak sayısı kadar parmak göstermesini isteyin. Bu uygulama sonucunda çocuk üç parmağını gösterirse sorun yok, Gösteremezse ilkin iki parmağını sonra dört parmağınızı gösterin, Çocuk yine başarılı olamazsa bu onun görme problemi olduğunu gösterir.

Snellen Kartı Snellen Kartı, görme keskinliğini ölçme amacıyla kullanılır. Sekiz sıra ve her sırada farklı büyüklüklerde E harflerinden oluşmaktadır. E harflerinin büyüklükleri 15, 20, 30, 40, 70, 100 ve 200 ayaklık uzaklıklardan ayırt edilebilecek şekilde sıralanmıştır. E harfleri karta kolları aşağıya, yukarıya, sağa ve sola bakacak şekilde yerleştirilmiştir.

Görme keskinliği ölçülürken, çocuk Kart'tan 20 ayaklık (6 Görme keskinliği ölçülürken, çocuk Kart'tan 20 ayaklık (6.1 m) uzaklığa konur ve kendisin ve E harflerinin kollarının hangi yöne baktığı sorulur. Normal görme keskinliğine sahip bir çocuk, bu uzaklıktan 20 ayaklık sırasındaki E harflerinin yönünü ayırt edebilir.

Uygulamaya, çocuğa 30 ayaklık sırasındaki E harflerinin kollarının ne yöne olduğu sorularak başlanır. Çocuk doğru yanıtlar verirse uygulamaya son verilir. Çocukta görme sorunu yoktur. Yanlış yanıtlar verirse, bu çocukta görme sorunu olduğunu gösterebilir. Bu durumda uygulamaya önce 40 sonra 50 ayaklık sıralarla devam edilir. Eğer çocuk ancak 50 ayaklık sırasındaki E harflerinin yönünü ayırt edebiliyorsa, çocuğun büyük bir olasılıkla uzağı görme keskinliği 20/50 'dir.

Yani çocuk normal bir çocuğun 50 ayak uzaklıktan görebildiğini 20 ayak uzaklıktan görebilmektedir. Bu durumda çocuğun sınıfta ön sıralara oturtulması gerekmektedir.

Görme Engelli Bireylerin Genel Özellikleri Doğuştan görme engelli olan bireyler, ayakta dururken ya da otururken ileriye ya da geriye sallanma, yüzünün önünde parmaklarını ya da ellerini sallama, parmaklarını ya da elini sallama, parmakları ile gözlerini ovuşturma gibi amaçsız hareketler gösterebilirler. Görme engelli bireyler, insanların yüzlerini ve eşyaların görünümlerini canlandıramadıkları için onlarla iletişimlerinde pasif ve anlamsız bir yüz ifadesine sahiplerdir. Gören bireylerle konuşurken çoğu zaman duyarsız, ilgisizmiş gibi görünürler.

Birçok çalışma, görme engelli bireylerin yer değiştirmelerini sağlayan yuvarlanma, yürüme gibi hareket becerilerini kazanmada gecikme gösterdiğini ortaya koymaktadır. Sonradan görme duyusunu kaybeden bireyler arasında motor gecikme görülmez, ancak daha önce görme duyusunu kaybetmiş bireylerde motor gecikme görülür. Tamamen görmeyen (total kör ) bireylerin yürüyüşü daha kısa adım şeklinde, belirgin bir ayak sürüme davranışı, yavaş yürüme, eğik yürüme gibi şekilsel davranışlar gösterirler.

Kavramsal gelişimde ya da bilişsel yeteneklerde gecikme gözlenebilir. Özellikle soyut düşünmeyi gerektiren becerilerde daha başarısız olabilirler. Alan kavramını vermek güçtür. Alana ilişkin bilgiler daha çok dokunma duyusu aracılığıyla kazanılmaktadır. Görme yetersizliğinden kaynaklanan eksiklikleri diğer duyu organlarını kullanarak telafi etmeye çalışırlar. Dikkat yoğunlaştırma, ince ayrıntıları fark etme yetenekleri gelişmiştir.

Sosyal faaliyetlere ilgilidirler. Müzikle yakından ilgilenirler. Bedensel ve zihinsel gelişimlerinde farklılık vardır. Bağımsız hareket edebilme becerileri sınırlıdır. Algısal motor ve bilişsel gelişimde gecikme görülür. İletişim kurarken yüz ifadesini değiştirmede güçlükleri olabilir.

Görme Engelliler Destek Eğitim Programı Modülleri Öğrenmeye Hazırlık Psikomotor Beceriler Özbakım Becerileri Günlük Yaşam Becerileri Bağımsız Hareket Becerileri Sosyal Beceriler Türkçe Matematik

Görme Engelliler Destek Eğitim Programının Genel Amaçları Temel yaşam becerileri kazanmaları, Bağımsız hareket edebilmeleri, Sosyal gelişimlerini sağlamaları, Bilişsel hazırlık ve akademik becerilerini geliştirmeleri, Günlük yaşam, özbakım becerileri kazanmaları, Görsel, dokunsal ve işitsel algı ile ilgili becerileri geliştirmeleri, İletişim becerilerini geliştirmeleri beklenmektedir.