- HADİS - 1- Peygamber Efendimizin söz, fiil ve takrirlerinin sözlü ifadesidir. 2- Peygamberimize izafe edilen söz, fiil, takrir ile yaradılış veya ahlaka dair vasıflar ve sahabe ve tabiine izafe edilen sözlerdir.
SÜNNET VE BİZ MÜSLÜMANLIK KALİTEMİZ ONA BENZEMEDEKİ DERECEMİZLE DOĞRU ORANTILI OLACAKTIR.
HZ. PEYGAMBERİN YAŞADIĞI VE ÖĞRETTİĞİ MÜSLÜMANLIK SÜNNET HZ. PEYGAMBERİN YAŞADIĞI VE ÖĞRETTİĞİ MÜSLÜMANLIK
KABUL AÇISINDAN HADİSİN KISIMLARI MERDUD MAKBUL ARAŞTIRMADAN SONRA MAKBUL (AHAD) KATİ OLARAK MAKBUL (MÜTEVATİR) MANEVİ MÜTEVATİR LAFZİ ARAŞTIRMADAN SONRA MERDUD (ZAYIF) KATİ OLARAK (MEVZU) SIHHAT AÇISINDAN YAYGINLIK MEŞHUR AZİZ FERD HASEN SAHİH LİGAYRİHİ LİZATİHİ CERH SEBEBİYLE İNKITA MUNKATI MUALLAK MÜRSEL MUDAL MÜRSEL-İ HAFİ MÜDELLES METRUK MÜNKER MUALLEL MÜDREC MAKLUB ŞAZZ MUSAHHAF MUZDARİB
SENED Kişiyi son raviden hadisin metnine kadar ulaştıran raviler zincirine denir METİN Hadisin senedden sonra gelen ve bu isnad vasıtasıyla nakledilen kısmıdır ki hadisin aslını teşkil eder. Sened metnin sıhhatini belirlemek için vardır, aslolan metindir.
AHAD HADİS(HABER-İ VAHİD): MÜTEVATİR HADİS Yalan üzere birleşmeleri adeten mümkün olmayan kalabalıkların kendileri gibi yalan üzere birleşmeleri mümkün olmayan topluluklardan rivayet ettikleri hadistir. Yakînî ilim ifade eder ki mütevatir hadisi inkar eden küfre girer. AHAD HADİS(HABER-İ VAHİD): Mütevatir derecesine ulaşamamış olan hadistir. Zannedildiği gibi bir kişinin rivayet ettiği hadis değildir. Ahad hadisin sahih, hasen ve zayıf olanları vardır.
AZİZ HADİS: FERD HADİS: MEŞHUR HADİS: En az üç veya daha fazla senedi olan fakat tevatür derecesine ulaşamamış olan hadistir. AZİZ HADİS: Senedinin herhangi bir yerinde ravi sayısı ikiye düşmüş olan hadise denir. FERD HADİS: Senedin herhangi bir yerinde ravisinin tek kaldığı hadise denir.
MAKBUL: Cumhura göre amel etmenin gerekli olduğu hadistir MAKBUL: Cumhura göre amel etmenin gerekli olduğu hadistir. MERDUD: Rivayet eden ravilerinin güvenilirlikleri kabul görmeyen hadislerdir.
SAHİH HADİS: Adalet ve zabt sıfatlarını kamilen haiz raviler tarafından rivayet edilen, senedinde hiçbir kopukluk bulunmayan(senedi muttasıl olan), Şazz ve muallel(illetli) olmayan hadislere denir.
SAHİH HADİSİN ŞARTLARI Ravilerinin zabt sıfatına kamilen sahib olması. Ravilerinin adalet sıfatına kamilen sahib olması. Senedinin muttasıl olması, herhangi bir yerinde kopukluk olmaması. Hadisin şâzz olmaması Hadisin illetli olmaması.
HASEN HADİS Senedi muttasıl olan, şaz ve muallel olmayan, ravilerinin tamamı adalet sıfatına kamilen sahib olan, ravilerinden bazılarının zabt sıfatında küçük bir kusur bulunan hadistir.
ADALET Kişiyi takvaya götüren, kötü ve çirkin şeylerden uzaklaştıran, insanlar içindeki saygınlığını muhafaza eden bir melekedir. ZABT Kişiyi işittiği bir hadisi işittiği haliyle rivayet etmeye ehil kılan bir sıfattır.
MUTTASIL: Seneddeki ravilerden her birinin hadisi kendinden önceki raviden işittiği (senedinde kopukluk olmayan) hadistir. ŞÂZZ: Makbul bir ravinin kendisinden daha sika(güvenilir) olan bir raviye veya kendisi gibi makbul olan diğer bütün ravilere muhalif olarak rivayet ettiği hadise denir. MUALLEL: Görünüşte sağlam gibi gözüken ancak, hadis ilmine vakıf alimlerin incelemesi neticesinde tesbit edilebilen gizli bir kusuru bulunan hadistir.
ZAYIF HADİS Sahih hadisin şartlarından herhangi birini taşımayan hadislere denir.
MEVZÛ (UYDURMA) RİVAYET Gerçekte Peygamberimize ait olmadığı halde O'nun sözüymüş gibi nakledilen ve O'na nisbet edilen yalan ve uydurma sözlerdir ki bunlara hadis tabirini kullanmak doğru değildir.
MERFÛ HADİS: Özellikle Hz MERFÛ HADİS: Özellikle Hz. Peygamber'e izafe edilen söz, fiil, takrir ve sıfatlardır. MEVKUF HADİS: Sahabe-i Kirama nispet edilen hadislerdir. Peygamberimizden değil Sahabe-i Kiramdan nakledilmektedir.(Sahabe sözleridir) MAKTÛ HADİS: Tâbiine nisbet edilen hadislerdir. Tabiin sözleridir ki hadis tabiri onlar içinde kullanılmaktadır.
MUNKATI' HADİS Senedinin herhangi bir yerinde bir veya daha fazla kopukluk bulunan bütün hadislerin ortak adıdır. MÜDELLES HADİS Bir ravinin mülaki olduğu şeyhten işitmediği bir hadisi işitmiş gibi rivayet ettiği hadistir
MUALLAK HADİS: Senedinin baş tarafında (bize yakın olan kısmı)kopukluk bulunan hadistir ki bir ravinin düşmesiyle, peş peşe birçok ravinin düşmesi arasında fark yoktur. MÜRSEL HADİS: Tabiin'in sahabeyi zikretmeden direk olarak Hz. Peygamber'den rivayet ettikleri hadistir. MU'DAL HADİS: Senedinin herhangi bir yerinden iki ve daha fazla ravinin peşpeşe düştüğü hadistir. ** Bir hadis hem muallak hem de mu'dal veya hem mürsel hem de mu'dal olabilir.
MÜNKER 1-Zayıf olan bir ravinin makbul ravilere muhalif olarak rivayet ettiği hadistir. 2- Ravisinin rivayet ettiği hadiste tek kaldığı hadistir.
METRUK Yalancılıkla itham edilen kişinin rivayet ettiği, başka sağlam bir rivayeti olmayan genel kaidelere de aykırı olan hadise denir.
MAKLÛB : Râvîlerin isimlerinin veya metindeki kelimelerin yerlerinin değiştirildiği hadislere denir. MÜDREC : Sened veya metine hadisin aslından olmayan ilavelerin yapıldığı hadislere denir. MUHARREF : Noktalama veya harekeleme hatası bulunan, harf ve yazı şeklinde hata yapılmış hadistir.
MUZDARİP : Farklı rivayetlerinin birbirine muhalif olması durumunda tercih sebeplerinden herhangi birisi kullanılarak biri diğerine tercih edilemeyen hadistir.