GRT 283 KİTLE İLETİŞİM KURAMLARI Hafta 1
Duygu Beykal İz dbeykal@hotmail.com
İLETİŞİM NEDİR? Bir başkasıyla konuşma Duymak Dokunmak Televizyon Gazete Bir eleştiri yazısı İnternet Mağara duvarındaki resimler Sinema filmindeki «Forest Gump» Saç biçiminiz Giyim tarzınız
İLETİŞİM NEDİR? Fransızca kökenli communication haberleşme İLETİŞİM Latince communicatio Kökü: communis Birçok kişiye ya da nesneye ait olan ve ortaklaşa yapılan. İletişim sözcüğü özünde ileti alışverişinden çok toplumsal nitelikli bir etkileşimi içerir. “Çağımız iletişim çağıdır.” “Kitle iletişim araçları dünyayı küçük bir köye dönüştürdü.”
İLETİŞİM NEDİR? İletişim: (TDK) 1. Duygu, düşünce ya da bilgilerin usa gelebilecek her türlü yolla başkalarına aktarılması, bildirişim, haberleşme. 2. Telefon, telgraf, televizyon, radyo gibi aygıtlardan yararlanarak yürütülen bilgi alışveriş, bildirişim, haberleşme. Canlılar içinde tek iletişim kuran insan değildir ancak yalnızca insan simge (sembol) yaratma özelliğine sahiptir.
İLETİŞİM BOMBARDIMANI televizyon Yoldan geçen insanların tavrı sohbetler arabaların kornaları reklam panosu komşular Çalan telefon İletişime gereksinim dutduğumuz gibi, iletişim çevremizde sürekli hazır olarak vardır. İstemeden de iletişimin bir parçası haline geliriz.
İLETİŞİMİN TEMEL AMACI Bilgilenmek, ikna etmek, bilgilendirmek, yönetmek, eğlenmek…vb. Bazılarının karşılığını hemen alırız Bazıları uzun vadeli beklentilere dayanır. Ör: Öğretmenin dersi anlatması (doğrudan ödüllü) Öğrencinin iyi not alıp, mezun olup, iyi bir iş bulup, gelir kazanma beklentisi (uzun vadede ödüllü) Kişi açısından iletişimin özel amacı ne olursa olsun temeldeki amaç çevre üzerinde etkin olmak, başkalarında davranış tutum geliştirmek ve değiştirmektir.
İletişim insanın kendisini yönlendirmek ve değişen gereksinimlerini karşılamak için, çevreden gelen uyarıları eleyerek, düzenleyerek etkin bir anlamlandırma ve bunu paylaşma çabasıdır. Almanca kulağa nasıl geliyor? https://www.youtube.com/watch?v=zLvL7a8Y0pI
İLETİŞİM KATMANLIDIR Kişinin içinden kendi kendine (Hay Allah yine kırmızı ışığa yakalandım.) Başkalarıyla sözcüklerle / simgelerle (arkadaşa mesaj: trafiğe takıldım geç kalacam) Iletişim sürecinin oluşturduğu sonuçlar (duygusal, psikolojik tepikler)
Salonda sigara içilmemesini rica ederim. Lütfen salonda sigara içmeyiniz. Salonda sigara içilmesi yasaktır. Içerik aynı ama tanımladıkları ilişkiler farklı Jest, mimik, ses tonlaması, kılık kıyafet, duruş üst-iletişim (metacommunication)
İLETİŞİM SINIFLANDIRMALARI
İLETİŞİM SINIFLANDIRMALARI
İLETİŞİM SÜRECİ VE TEMEL ÖĞELERİ Aristotoles (M.Ö. 384-322): Konuşmacı Konuşma Dinleyiciler Iletişimin olmazsa olmazları Süreç: Bir olayın düzenli olarak ve birbirini izleyen değişmelerle gelişmesi, başka bir olaya dönüşmesi. Heraklit (M.Ö. 5. yy): “İnsan aynı ırmakta iki kez yıkanamaz. Doğal süreç: organizmanın büyüyüp gelişmesi Kültürel süreç: kültürün değişmesi
İLETİŞİM SÜRECİ VE TEMEL ÖĞELERİ Tasarım süreci nasıl bir süreç? İletişim süreci: İnsanın ve bireyin kültürel çerçevesi (hem doğal, hem toplumsal çerçevesi) ile ilişkilerine göre değişip gelişen ve buna karşılık insanı değiştiren bir süreçtir. Insanın gereksinimleri sonsuz Yararlanabileceği kaynaklar sınırlı Ekonomi bilimi İletişim gereksinimleri de değişken ve sınırsızdır. Kültürel ve toplumsal gelişim ve değişim süreçlerine bağlı
İLETİŞİM SÜRECİ VE TEMEL ÖĞELERİ BİREY İÇİN İLETİŞİM SÜRECİ: Bireyin bilgi edinmesini ve buna göre tutum ve davranışlarıyla tepki geliştirmesini sağlayan bir süreçtir. Müzik Dinlemek Film Seyretmek Konuşmak Bu akşam yemekte ne var? Yarın bana telefon et. Benimle evlenir misin? Farklı eylemler aynı eylem, farklı içerik
İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ Kaynak ve hedef ileti (mesaj) kanal araç
İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ KAYNAK VE HEDEF: iletiyi oluşturan (kaynak) iletiyi alan (hedef) (alıcı) Bazen hedeflenmemiş alıcılar da olabilir. Ör: çocuğuyla birlikte TV’deki çizgi filmleri izleyip beğenen ebeveynler
İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ KAYNAK: algılama, seçme, düşünme, yorumlama süreçlerinde ürettiği anlamlı iletileri simgeler aracılığıyla gönderen kişi ya da kişilerdir. HEDEF / ALICI: Kaynaktan gelen iletileri belli biyolojik ve psiko-sosyal süreçlerden alıp yorumlayan ve bunlara sözlü, sözsüz tepkide bulunan kişi ya da gruplardır. Biyolojik, psikolojik, sosyal-psikolojik ve kültürel etkenler iletişimde kaynak, hedef ve ileti arasındaki ilişkileri belirler.
İLETİŞİM SÜRECİNİN TEMEL ÖĞELERİ İLETİ: Bir şeyi aktarmayı, iletmeyi isteyen kaynağın ürettiği sözel / görsel / görsel-işitsel fizik bir üründür. ANLAM: İletişimin anahtarı, iletişim sürecinin odak noktasıdır. Anladınız mı? Anlatabildim mi? (kibarca ) kaygı: anlamın üretim ve tüketimiyle ilgili ileti = içerik + yapı (anlamla ilgili) (simgeler ve kodlarla ilgili)
Kişiler arasındaki sorunun kaynağı: Biz anlatmak istediğimizi biliriz, karşı taraf anlamak istediğini duyar. İsterseniz size yardım edebilirim. Sen bana beceriksiz mi demek istiyorsun? “Anlam” sözcüğünün anlamı nedir? Anlayan ya da anlatanın anladığı ya da anlattığı nesne ile ilgili duyusu.
Anlam her şeyle ilgili olabilir ama kendi başına varlığı yoktur. Sonuçta anlam: insanlar tarafından yaratılan, öğrenilen, unutulan, değişen bir şey. 1905