Elisa Testi ( ANTI – HIV Testi ) Kişi HIV ile enfekte olduktan sonra bağışıklık sistemi tarafından virüse karşı antikor üretilir. Anti-HIV antikorlarının virüse karşı oluşabilmesi için belli bir süre geçmesi gereklidir. Bu süreye pencere dönemi denir. Ortalama bu süre 6 hafta ile 12 hafta arasında değişebilir. Bu süre göz önüne alındığında şüpheli bir cinsel temastan hemen sonra, elisa testi yaptırmak anlamsızdır. Örneğin HIV ile enfekte olan bir kişide anti-HIV antikorları 6 haftada tespit edilebilir seviyeye ulaşabileceği gibi bu süre bir başka kişide aynı tespit konsantrasyonuna gelmesi 12 haftayı bulabilir. Bu süreler öncesinde yapılan elisa Anti-HIV testlerinde alınan negatif sonuçların bir kesinliği yoktur.

p24 Antijen Testi HIV tespitinde p24 antijen testi yapılması HIV karşı üretilmiş antikor gelişmesini beklemeden erken dönemde tespit sağlayabilmektedir. Ancak antikor gelişimi kişiden kişiye farklılık göstereceği için kanda erken dönemde yüksek oranda antikor gelişmesi p24 antijeninin tespitini önleyebilmektedir. Bu durum p24 antijen testinde yalancı negatifliklere zemin oluşturabilir. p24 antijen testi, antijen-antikor birleşmesini esas alan bir test yöntemidir. P24 antijeni, HIV’e özgü bir proteindir ve bu protein tahmini bulaş anından 2 hafta sonra kanda testlerin hassasiyetine göre tespit edilebilmektedir. P24 antijeninin tespiti HIV’in kişide varlığına güçlü bir kanıttır.

4.nesil Antijen ve Antikor Testleri 4. nesil p24 antijen ve Anti-HIV testleri antijen-antikor birleşmesini esas alan en gelişmiş tarama testleridir Kanda HIV-1 ve HIV-2’ye karşı bağışıklık sisteminin geliştirdiği antikorları ve p24 antijenini tarar. Gerek çalışma hassasiyeti gerekse iki parametreyi aynı anda taramasıyla en etkili HIV tarama testi yöntemidir; tahmini bulaş anından 2 hafta sonra uygulanabilir.

Bu yöntemle çalışan testlerin hassasiyet farklarından kaynaklı olarak 2 haftadan itibaren virüse ait p24 antijeni veya antikorları tespit edilebilmektedir. 4. Jenerasyon kitler ticari firma üreticilerine göre HIV Combo, HIV Combi, HIV Duo Ultra gibi isimlerle anılmaktadır. Ticari kitlerin hassasiyet oranına göre erken dönemde saptama sağlar; antijen ve antikor konsantrasyonlarına ayrı ayrı bakması ile de maskelenme sonucu doğabilecek yalancı negatiflikleri engeller.

4.nesil test olarak Bıomerieux France firmasına ait tam otomatik Vidas HIV Duo Ultra Testi çalışılmaktadır. VIDAS HIV DUO ULTRA Testinin geliştirilmiş %99.88 özgüllüğüyle p24 antijeni saptama hassasiyeti 3pg/mL’ dir.

HIV PCR Testi HIV PCR testi virüsün genetik materyalinin çoğaltılarak ölçülecek ve tanımlanabilecek duruma gelmesini sağlar. HIV virüsü gözle görülemeyecek kadar küçük bir organizmadır. Günümüzde enfeksiyon testlerinde PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) tekniği kullanılmaya başlanmıştır. Bu nedenle PCR testi erken evrede HIV virüsünün kanda tespitinde kullanılmaktadır. Enfekte olmuş bir kişinin kanında virüs bulunmasına rağmen erken dönemde virüse karşı antikor oluşmamaktadır. Şüpheli temastan 9-11 gün sonra HIV PCR testi ile virüs varlığı saptanabilmektedir. 28. günden itibaren PCR testinin virüsü saptama duyarlılığı ~% 98-100 olarak bildirilmiştir.

HIV Western Blot Testi ( HIV Doğrulama Testi ) HIV Western Blot testi pozitif sonuç alınan tarama testlerinden sonra HIV Doğrulama Testi olarak uygulanır. HIV Western Blot testi ilgili örnekte HIV’ e özgü proteinlerin olup olmadığını gösteren bir moleküler biyoloji çalışmasıdır. Hassasiyeti düşük, özgüllüğü yüksektir. Bulaştan kısa süre sonra hassasiyeti yüksek 4. Jenerasyon p24 antijen ve Anti HIV veya HIV RNA PCR gibi testlerin saptadığı pozitif sonucu doğrulaması için biraz zamana ihtiyacı olabilir. Dolayısıyla yüksek hassasiyete sahip 4. Jenerasyon p24 antijen ve Anti-HIV ve HIV RNA PCR testlerinde alınan pozitiflikler HIV Western Blot testinde derhal uygulandığında doğrulanmayabilir. Bu gibi durumlarda HIV Western Blot testi 2-4 hafta sonra tekrar edilmelidir.

HIV Western Blot Testinde virüse ait gp160, gp120, p68, p55, p53, gp41, p40, p30, p24, p18 gibi proteinlerden bir kısmının tespit edilmesiyle HIV Pozitifliği doğrulanmış olur. HIV Western Blot yöntemi dünya genelinde HIV doğrulama bakımından “altın standart” bir testtir. Hassasiyeti düşük olduğu için HIV tarama testi olarak kullanılmaz.