YÖNETİM MUHASEBESİ İBRAHİM LAZOL

MALİYET-HACİM - KAR ANALİZİ (BAŞABAŞ ANALİZİ)

MALİYET-HACİM - KAR ANALİZİ VARSAYIMLARI 1. Giderler, sabit ve değişken olarak ikiye ayrılır. 2. Giderler geçerli aralıkta doğrusaldır. 3. Birim satış fiyatı geçerli aralıkta sabittir. 4. İşletmenin tek bir mamul üretip sattığı (veya sabit oranlı bir mamul karmasına sahip olduğu) kabul edilir. 5. Kar, değişken maliyet yöntemine göre hesaplanır veya üretim ve satış miktarlarının eşit olduğu kabul edilir..

BAŞABAŞ NOKTASI Başabaş Noktası, işletmenin gelir ve maliyetlerinin eşit olduğu SATIŞ noktadır. SATIŞLAR-DEĞİŞKEN MALİYETLER-SABİT MALİYETLER=0

Başabaş Noktasının Hesaplanması 1.DENKLEM YAKLAŞIMI 2.KATKI PAYI YAKLAŞIMI (Kısa Yol)

ÖRNEK:

1.DENKLEM YAKLAŞIMI Satışlar – Toplam Maliyetler = Kar Satışlar–Değişken Maliyetler–Sabit Maliyetler=Kar Birim Değişken Maliyet Satış Miktarı × Birim Satış Fiyatı Miktarı ×

1.DENKLEM YAKLAŞIMI (150 × X) (60 × X) – 180.000 = 0 (90X) = 180.000 Satışlar – Değişken Maliyetler – Sabit Maliyetler = Kar X: Miktar Karın 0 olduğu nokta?: BBN (150 × X) (60 × X) – 180.000 = 0 (90X) = 180.000 Sabit Maliyetler 180.000 90 = 2.000 Birim BBN(X)= Birim Katkı Payı

Başabaş Noktası

2.KATKI PAYI YAKLAŞIMI (BBN (Miktar): Kısa Yol Sabit Maliyetler Birim Katkı Payı BBN (Birim)=

2.KATKI PAYI YAKLAŞIMI (BBN (Miktar): Kısa Yol Sabit Maliyetler Birim Katkı Payı BBN (Birim)= 180.000 90 = 2.000 Birim BBN(X)=

Başabaş Noktası Satış Tutarının Hesaplanması Sabit Maliyetler Katkı Payı Oranı BBN(TL)= Katkı Payı Satışlar Katkı Payı Oranı =

BBN: Satış Tutarı Sabit Maliyetler Katkı Payı Oranı 180.000 0,60 BBN (TL)= Katkı Payı Oranı=0,60 (90/150) 180.000 0,60 = 300.000 L. BBN =

Grafik, ilişkileri anlamayı kolaylaştırır. M-H-K İLİŞKİ GRAFİĞİ Grafik, ilişkileri anlamayı kolaylaştırır.

Maliyet-Hacim-Kar Grafiği Satışlar Başabaş Noktası Kar Alanı Toplam Maliyet Sabit Maliyet Zarar Alanı

Hedef Kar İçin Satış Miktarı Hesabı: 45.000 L. kar için kaç birim satılmalı? Sabit Maliyetler + Hedef Kar Birim Katkı Payı Hedef Kar için Satış Miktarı = 180.000 + 45.000 90 = 2.500 Birim

Örnekler: Birim Satış Fiyatı: 20L. Birim Değişken Maliyet: 10 L. Toplam Sabit Maliyet: 40.000L. İstenenler: 1- BBN için gerekli satış miktarı ve satış tutarı? 2- 10.000L. kar için gerekli satış miktarı ve satış tutarı? 3- %20 vergiden sonra 12.000L. kar için gerekli satış miktarı ve satış tutarı?

1

2

3

4 ve 5

Örnek: Birim Satış Fiyatı: 30L. Birim Değişken Üretim Maliyeti: 8 L. Birim Değişken Satış Giderleri: 2 L. Toplam Sabit GÜG: 120.000 L. Toplam Sabit Faaliyet Gideri: 90.000 L. İstenenler: 1- BBN için gerekli satış miktarı? 2- 120.000L. Net kar için (vergi oranı %20) gerekli satış miktarı? 2- 230.000L. kar için gerekli satış miktarı?

BAŞABAŞ ANALİZİ Başabaş Noktası: X(Br) = 210.000 + 0 = 10.500 Br. 30-8-2 150.000 TL Kar Noktası: 210.000 + 120.000/(1-0,2) = 18.000 Br. 30-10 230.000 TL Kar Noktası: X(Br) = 210.000 + 230.000 = 22.000 Br. 30-10

Örnek: Birim Satış Fiyatı: 30L. Birim Değişken Maliyet: 18 L. Toplam Sabit Maliyet: 120.000L. İstenenler: 1- BBN için gerekli satış miktarı ve satış tutarı? 2- 24.000L. zarar için gerekli satış miktarı ve satış tutarı? 3- %20 vergiden sonra 40.000L. kar için gerekli satış miktarı ve satış tutarı?

1. 0 Net Kar Noktası BBN(X) = 120.000 = 10.000 Br. 12 0 Net Kar Noktası BBN(TL) = 120.000 = 300.000L. 0,40

2. 0 Net Kar Noktası BBN(X) = 120.000-24.000 = 8.000 Br. 12 0 Net Kar Noktası BBN(TL) = 120.000 - 24.000 = 240.000L. 0,40

3. %20 vergi oranında 48.000TL Net Kar Noktası BBN(X) = 120.000 + 48.000/(1-0,20) = 15.000 Br. 12 %20 vergi oranında 48.000TL Net Kar Noktası BBN(TL) = 120.000 + 48.000/(1-0,20) = 450.000 Br. 0,40