Enfeksiyon Hastalıkları Hastalıklar Bilgisi Ders-7

Enfeksiyon Nedir? Enfeksiyon; bir mikroorganizmanın her hangi bir yolla insan veya hayvan vücuduna girerek çoğalmasına denir. İlgili mikroorganizmaların vücuda girmesi sonucu sıtma, Hepatit hastalıkları, AIDS, deride görülen döküntülü hastalıklar, ishal, besin zehirlenmesi gibi çeşitli hastalıklar söz konusu olabilmektedir.

Mikroorganizmalar Mantarlar Bakteriler Virüsler Parazitler

Enfeksiyon Zinciri Hiçbir hastalık belirtisi göstermeksizin enfeksiyonu taşıyan insanlara Portör denir. Gizli kaynak olarak da adlandırılırlar. Mikroorganizmalar Hayvanların oluşturduğu hastalıklara zoonoz denir. İnsan, hayvan, bitki, ve diğer cansız varlıklar (su,toprak) Balgam, idrar, dışkı, meni, vajen salgısı, gözyaşı Ağız, burun, göz, elden vücuda giriş yapar Isırma, cinsel temas, plasenta, kan transferi, deri teması.

Enfeksiyon Hastalıkların Oluşmasında Rol Oynayan Faktörler Mikroorganizmal Faktörler Kulukça Süresi İnsana Ait Faktörler

Mikroorganizmal Faktörler Patojenite: Mikroorganizmaların hastalık yapabilme yeteneğidir. Bu yeteneğe sahip olmayanlara non-patojen veya saprotif mikroorganizma denir. Virülans: Patojen mikroorganizmaların hastalık yapma şiddetini ifade eder. Hastalık oluşturma yeteneğinin azaltılmasına ise; attenüasyon denir. İnvazyon: Mikroorganizmanın yerleştiği dokudan vücudun başka dokularına yayılma yeteneğini ifade eder.

Mikroorganizmal Faktörler İnfeksiyözite: Mikroorganizmaların girdikleri organizmanın savunma mekanizmalarını (antikor, fagositoz vb.) yenerek yerleşebilme yeteneğini ifade eder. İntoksikasyon: Mikroorganizmaların girdikleri organizmaları zehirlemesini ifade eder. Ekzotoksinler: Suda eriyen zehirdir. Kana karışımı kolay olduğu için zehrin vücuttaki tesiri hızlıdır. Endotoksinler: Mikroorganizmaların hücre çeperinde bulunur ve ancak hücre parçalandığında açığa çıkar.

Mikroorganizmanın Kuluçka Süresi ve İnsana Ait Faktörler Bir mikroorganizmanın yeni konakçıya girmesi ile hastalık belirtilerinin ortaya çıkması arasındaki süreye o hastalığın kuluçka (enkübasyon) süresi denir. Enkübasyon süresi hastalıktan hastalığa değişir. Bireyin vücut direnci, mikroorganizmanın virülansı ve sayısı, bulaşma yolu kuluçka süresini etkiler. Erken teşhis ve tedavi şansı açısından önem taşır. Enfeksiyon hastalıklarının oluşmasında, hastalıkların görülme sıklığı ve ölüm oranları ile yaş, cins, aile, ırk, beslenme, zaman, yer ve meslek arasında ilişki vardır.

Enfeksiyon Hastalıklarının Genel Belirtileri Prodrom (Başlangıç) Belirtiler Hafif kırgınlık, halsizlik Spesifik Belirtiler Deride döküntü vs. Genel Belirtiler: Yüksek ateş, mide bulantısı Enfeksiyon hastalıkları; halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, deri döküntüleri, ağrı ve ateş şeklinde görülmektedir. Vücudun aşırı ısınmasına hipertermi denir. Hipertermi durumu vücudun mikroorganizmayla mücadelesi antikor hücrelerinin savunmaya geçmesi sonucu ortaya çıkar. Ateşin bol terleme ile 37 ºC'nin altına düşmesine kriz, 5-10 gün içerisinde normal 36-37º gelmesine liziz denir.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Eritem: Deri kılcal damarlarının genişlemesi sonucu oluşan ve üzerine basıldığında solan kızarıklıklardır.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Purpura: Eritrositlerin damar dışına çıkması ile oluşan, basmakla kaybolmayan topluiğne başı kadar kırmızı lekelerdir.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Makül: Deriden kabarık olmayan yuvarlak küçük kırmızı lekelerdir. Papül: Makül büyüklüğünde pembe-kırmızı lekelerdir.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Vezikül: Papül büyüklüğünde, içi berrak sıvı ile dolu keseciklerdir. Bül: Vezikülden daha büyük, içi berrak sıvı ile dolu keseciklerdir.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Püstül: Vezikül büyüklüğünde olan ancak içi iltihaplı sıvı ile dolu oluşumlardır.

Enfeksiyon Hastalıklarında Önemli Dermatolojik Belirtiler Ürtiker: Farklı büyüklükte, deriden kabarık pembe, beyaz renkli plaklardır. Birdenbire çıkar ve çoğu kez kaşıntılıdır.

Döküntüler

Enfeksiyon Hastalıklarından Korunmada: Bağışıklık İmmünite sözcüğü Latince "immunis=vergiden muaf" sözcüğünden türetilmiş konağın hastalıklara karşı muafiyetini, yani direncini belirtmek için kullanılmıştır. Çok genel kapsamda bağışıklık (immünite) hastalıktan korunma, özellikle de infeksiyöz hastalıklardan korunma anlamına gelir. Vücudun yabancı etkenlere karşı gösterdiği tepkilerin tümüne kollektif olarak immun yanıt (bağışıklık yanıtı) denir. Mikroorganizmalara karşı enfeksiyon oluşumunu önlemek için duyarlı konakçıyı duyarsız hâle getirme faaliyetine de bağışıklama denir.

ENFEKSİYON HASTALIKLARI

Viral Enfeksiyonlar Kızamık Kızamıkçık Suçiçeği (Varicella) Kabakulak Viral Ansefalite Nezle (Akut Rinitis) Grip (Influenza) Hepatit A, B ve C Kuduz (Rabies) Kırım Kongo Kanamalı Ateşi

Kızamık Daha çok çocukluk öneminde görülen akut viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık daha çok sonbahar ve kış aylarında görülür. Kışın epidemiler yapar. Kuluçka süresi 10-14 gündür. Hastalığın bulaşma süresi döküntü çıkmadan 4 gün öncesinden döküntü çıktıktan 4 gün sonrasına kadar devam eder. Hastalık üç dönemden oluşur. Nezle dönemi Döküntü dönemi İyileşme dönemi

Kızamığın Dönemleri Nezle Dönemi Döküntü Dönemi İyileşme Dönemi Döküntülerin sönmesi ve ateşin normale dönmesi ile hasta kendini iyi hissetmeye başlar. Döküntü yerlerinde mor lekeler görülür. Bu lekeler de 1-2 hafta içinde kaybolur Hastalığın 4. ve 5. gününde kulak arkası ve alından, makülo-papüler şeklinde döküntülerle başlar. Ateş tekrar yükselir. Döküntüler yüz, boyun, gövde, kol ve bacaklara 24-48 saat içinde hızla yayılır. Daha sonra ateş düşer ve kepeklenmeler görülür. Bu dönemde yüksek ateş, burun akıntısı, titreme gibi şikayetler gözlenir. Bu dönemin en tipik özelliği yanağın iç kısmında hastalığın 2. veya 3. gününde görülen koplik lekelerdir.

Kızamıkçık Daha çok çocukluk döneminde görülen, akut viral bir enfeksiyon hastalığıdır. Gebeliğin ilk 3 ayında geçirilirse doğacak bebekte anomalilere sebep olur. Hastalık daha çok sonbahar ve kış aylarında görülür, kışın epidemiler yapar. Kızamıkçık insandan insana doğrudan temas, damlacık ve hava yolu ile dolaylı olarak da hastanın ağız boğaz ve burun ifrazatı ile kirlenen araç gereçlerle (mendil, havlu, çatal vb.) bulaşır. Nadir olarak dışkı ve idrarla bulaşır. Plesanta aracığı ile de fetüse bulaşma olmaktadır.

Kızamıkçığın Dönemleri Prodromal Devre Döküntü Devresi Hastalığın 1. ve 2. gününde alın ve yüzde başlar. Gövde, kol ve bacaklara hızla yayılır. Döküntüler, makül ve makülo-papüler tarzındadır. Kızamık döküntülerinden daha seyrek ve küçüktür. Kızamıkçıkta nadiren kaşıntı olabilir. 2-3 gün içinde döküntüler hafifler. Deskuamasyon yoktur, hafif bir kepeklenme vardır. Hafif ateş, hâlsizlik, huzursuzluk, nezle, baş ağrısı, dalak büyümesi görülür. Belirtiler kızamıktan daha hafiftir. 1-4 günden sonra kulak arkası ve boyun lenf bezlerinde büyüme olur. Buna thedor (tedor) belirtisi denir.