BÖLÜM-5.2 ISI POMPALARI VE UYGULAMALARI
ISI POMPASI NEDİR? Isı pompaları, ısıyı bir ortamdan başka bir ortama taşırlar. Soğutma makinelerinden farkı, ısıtma amacı ile kullanılmasıdır. Hem soğutma hem ısıtma yapabilen ısı pompalarında dört yollu vanadır kullanılır. Bu tip ısı pompaları, kışın dışarıdan çektiği ısıyı, ısıtılacak mekana taşıyarak ısıtmayı temin ederken, bu işlem yazın tersine işler ve aynı mekandaki ısı dışarıya taşıyarak soğutma sağlarlar. .
AKIŞKAN YÖN DEĞİŞİMİ
ISI POMPALARIN UYGULAMA ALANLARI 1. Paket ve pencere tipi klima cihazları 2. Split (ayrık) klima cihazları 3. Klima santrallerinde enerji geri kazanımı 4. Paket klima santrallerinde direkt genleşmeli ısıtma ve soğutma
ISI POMPALARIN TEMEL TİPLERİ Isı pompaları enerji kaynağına göre sınıflandırılır: 1. Havadan havaya - Akışkan yön değişimi - Hava yön değişimi 2. Havadan suya / Sudan havaya (akışkan yön değişimi) 3. Sudan suya (su yön değişimi) 4. Havadan toprağa /Topraktan havaya (akışkan yön değişimi)
HAVADAN HAVAYA ISI POMPASI
SUDAN SUYA ISI POMPASI
HAVA-SU KAYNAKLI ISI POMPASI
TOPRAK-HAVA KAYNAKLI ISI POMPASI
ISITMA TESİR KATSAYISI (ITK) kW ısıtma kW toplam enerji harcaması Örnek: ITK=3 demek, 3 kW ısıtma elde etmek için 1 kW enerji harcanıyor demektir.
ISI POMPALARINDA VERİMİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. Seçilen kompresörün ve motorun verimi (Büyük motorlarda verim artmaktadır.) 2. Evaporatör ve kondenser tasarımı 3. Defrost sisteminin verimliliği (Defrost için ne kadar az enerji ve süre harcanırsa verim o kadar artar.)
ISI POMPASI ENERJİ MALİYETİ dış sıcaklık ITK kapasite enerji harcaması verim (BTU/h) (TL/kWh) TL/1000 Kcal/h 16 C 3.19 25400 70.993 11.180 12 C 3.09 24700 71.629 11.541 8 C 3.01 24000 71.091 11.849 4 C 2.90 22850 70.250 13.975 0 C 2.73 21650 70.706 14.845 -4 C 2.50 20550 73.289 18.770 -8 C 2.27 18400 72.271 24.548 -12 C 2.03 16200 71.151 27.450 -16 C 1.78 14750 73.881 31.306 NOT: Nisan 1999 elektrik kWh fiyatı 30.429 TL/kWh alınmıştır.
ISI POMPASI İLE DİĞER SİSTEMLERİN BİRLEŞMESİ Isı pompaları kışın aşırı soğuk olan bölgelerde diğer sistemlerle ortaklaşa çalışabilir. Kanada ve kuzey Amerika’da basit kontrol paneli ile dış havanın verimli olduğu noktaya kadar ısı pompası kullanılıp, daha kötü koşullarda farklı ısıtıcılar devreye sokulur: Bunlar; LPG Doğal gaz Elektrik dirençli ısıtma