(HİDROLİZ)
Bir bileşiğin su vasıtası ile bölündüğü kimyasal bozunma reaksiyonu. Bu reaksiyonda su da bölünmeye uğrar. Hidroliz reaksiyonunun genel ifadesi: RX+HOH › RH+XOH şeklindedir. Metalik, metalik olmayan ve organik bileşikler hidrolize uğrayabilirler. Hidroliz olayı, su yerine başka sıvı ile olursa bu olaya solvaliz denir.
Yağlar hidrolize edilirse sabun elde edilir. Bu reaksiyona da sabunlaşma reaksiyonu denir. çay şekeri (sakkaroz) hidrolize edilirse glikoz ve fruktoz elde edilir. Odun artıklarındaki selülozun hidrolizi ile şeker ve alkol elde edilebilir.Bitki ve hayvan hücrelerindeki hidroliz reaksiyonları enzimler tarafından katalize edilir ve böylece nişasta, maltoz ve dekstrine hidrolize olur. Metal tuzlarının hidrolizi ile baz ve asid meydana gelir. Mesela potasyum siyanürün (KCN) hidrolizinden potasyum hidroksit (KOH) ve siyanür asidi (HCN) elde edilir. Potasyum hidroksit kuvvetli baz olduğundan reaksiyonun yapıldığı ortam bazik olur. Yine benzer şekilde amonyum klorür (NH 4 Cl) suda çözülürse hidrolize uğrar ve amonyum hidroksit ile hidrojen klorür asidi elde edilir. Hidrojen klorür asidi kuvvetli olduğundan ortam asidik olur. Organik bileşiklerin hidrolizine tipik misal olarak etil klorürün (C 2 H 5 Cl) hidrolizi verilebilir: c 2 H 5 Cl + HOH › C 2 H 5 OH + HCl
Ametal halojenürler su ile hidroliz olarak iki ayrı aside bölünür. Sözlükte "hidroliz" ne demek? 1. Bir molekülün su etkisiyle ikiye ayrılmasını sağlayan tepkime. Hidroliz kelimesinin ingilizcesi n. hydrolysis
HAZIRLAYANLAR: UĞUR DEMİRCİ