D İ VAN-I H İ KMET EDEBıYAT PROJE ÖDEVI

DIVAN- ı HIKMET NEDIR ? K ı SACA TAN ı YAL ı M -> Ahmed Yesevi’nin söyledigi “hikmet” adlı siirleri bir araya getiren Türk tasavvuf edebiyatının bilinen en eski örneklerini içeren kitaptır.

NELERDEN BAHSEDILMEKTEDIR ? Genel olarak dervislik hakkında övgülerden bu dünyadan sikayetten cennet ve cehennem tasvirlerinden, peygamberin hayatından ve mucizelerinden bahsedilir. Dini ve ahlaki ögütler veren siirlere de yer vermistir. Hece ölçüsü olarak 4+3 ve kullanılmı ş tır. Bu yapıtın ortaya çıkmasından bir süre sonra; Islamiyet göçebe Türk toplulukları arasında yayılmaya baslamıstır. Ahmet Yesevi’nin görüsleri Anadolu gizemciliginin (tasavvuf) temelini olusturur. Tasavvuf kültürünün temeli bu yapıttadır. Yunus Emre’nin, Hacı Bektas Veli, Hacı Bayram Veli gibi mutasavvıfların düsüncelerinin kaynagı bu yapıttır.

ÖZELLIKLERINDEN BAHSEDECEK OLURSAK… Kitapta Allah a ş kı Peygamber sevgisi i ş lenmi ş tir. Hikmet: Ho ş, hayırlı anlamlarına gelir Sade ve yalın bir dil kullanılmı ş tır. Aruz ve hece ölçüsü kullanılmı ş tır. Dörtlük ve beyitle yazılmı ş tır. 144 hikmet ve 1 münacaattan olusur.

Istifham (soru sorma) ve Tecahul-i Arif (bilmezlikten gelme) sanatları kullanılmıstır. Ahmet Yesevinin hikmetlerinin birlesmesiyle olusmustur. Ahmet Yesevi hikmetleri Karahanlı Türkçesiyle söylemistir. Hikmetler dini tasavvufi ş iirlerdir. Allaha yakın olma istegi vardır. Siirlerde ulusal ögeler (ölçü, nazım biçimi, yarım uyak) ile İ slamlıktan gelme yabancı ögeler (din ve tasavvuf konuları, yabancı sözcükler) bir arada kullanılmıstır.

Eserin uyaklanısı abcd,dddb,eeeb seklindedir.Dördüncü dizelerin birbiriyle uyaklı olusu hatta zaman zaman aynen tekrarlanısı bu siirlerin musiki ile okunmak için söylendigini gösterir. Eser 12.yya aittir. Divan-ı Hikmeti Ahmet Yesevi yazmamıstır. Ahmet Yesevi’nin kurdugu tarikattaki Saban Durmus Ahmet Yesevinin görüslerini ve düsüncelerini kitap haline getirmislerdir. Didaktiktir ve manzum bir eserdir.

Bu Siirde 4+3 hece ölçüsü yani 7’li hece ölçüsü kullanılmıstır. Uyak Düzeni ‘‘aaab’’ seklindedir. Siirin Konusu Ask İ le İ lgilidir. ÖRNEK VERECEK OLURSAK…

B İ Z İ D İ NLED İĞİ N İ Z İ Ç İ N TE Ş EKKÜR EDER İ Z… SELÇUK,ZEHRA,HASAN 10-A