1 Ekim 2016 Sigorta ve Bireysel Emeklilik Sektörü
2 1. BÖLÜM Güncel Bilgiler
3 Sektörümüzde; 38 ’si Hayat Dışı 2 ’si Reasürans 4 ’ü Hayat 19 ’u Hayat ve Emeklilik branşlarında 63 şirket bulunmaktadır.
4 Yabancı Sermaye İlgisi Sektörümüzde uluslar arası ortaklı şirket oranı %72 Sektörde yabancı oyuncuların varlığı; Sektöre olan güveni göstermesi, Global tecrübelerin ve birikimlerin ülkemiz sigorta piyasasına taşınması, Sigortalıların bu gelişmelerden ve yeniliklerden maksimum ölçüde yararlanması açılarından oldukça önemlidir. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Faaliyet Raporu, 2015
yıl sonu itibarıyla Şirketlerde Çalışan Kişi Sayısı İstihdam Yaratan Sektör 19 bin eksper ile acente ve 119 broker ve yanlarında çalışanlar dikkate alındığında, sektör fazla kişiyle doğrudan hizmet vermektedir. Ayrıca sektörümüz binlerce işletmeye iş imkanı yaratmakta; bu işletmelerin kurumsallaşmalarına, dünya standartlarında hizmet üretmelerine ve kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye katkı sağlamaktadır. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı, TSB 75 binden
6 Bireysel Emeklilik Sistemi’nde Devlet Katkısı uygulaması 2013’te başladı. Bireysel Emeklilik Sistemi Katılımcı sayısı 6,5 milyonu aştı. Toplam fon tutarı 57,2 milyar TL ’ye ulaştı. Kaynak: EGM, 2016 Eylül 57,2 milyar TL büyüklüğündeki toplam fon tutarının 6,8 milyar TL’si devlet katkısı fonlarından oluşmaktadır
7 Büyüyen Aktifler
8 Verilen Teminatlar (2015) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 2015 Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Faaliyet Raporu, TÜİK 2015 yılında verilen teminatlar GSYH’nin 44 katına ulaşmıştır.(2015 GSYH=1,95 trilyon TL)
9 Sektör Prim Üretimi- Yıllar İtibarıyla (milyon TL) Prim üretimi, 2011 yılına göre yaklaşık % 80 artış göstermiştir. Yıllık ortalama artış oranı % 16’dır.
10 Dağıtım Kanalı Bazında Prim Üretimi (2015)
11 Poliçe Sayısı ( ) Kaynak: TSB /6 Hayat2,83,03,12,7 Hayat dışı(trafik hariç)37,738,938,219,3 Trafik14,315,815,48,2 Toplam54,857,756,730,2
12 Hayatdışı Sigortalarda Üstlenilen Tazminat
Hayat Sigortalarında Üstlenilen Tazminat 13 Hayat Sigortalarında Üstlenilen Tazminat
14 2. BÖLÜM Sigorta Gelişiminin Önemi/Potansiyel ve Fırsatlar
15 Kişi Başına Düşen Prim Üretimleri (ABD Doları) Kaynak: Sigma No3/2016
16 Sigorta Primlerinin Milli Gelire Oranı (Penetrasyon) Düşük Seviyede Türkiye’de sigorta penetrasyonu, Dünya ve Avrupa ülkelerindeki sigorta penetrasyonunun oldukça gerisindedir. Kaynak: Sigma No3/2016, Sigma no4/2015, Sigma no3/2014, Sigma no3/2013, Sigma no3/2012, Sigma no3/2011
17 Sigortacılık ve Bireysel Emeklilik Fonlarının Milli Gelir İçindeki Payı: AB-Türkiye Karşılaştırması Kaynak: Insurance Europe, Insurance Data
OECD Ülkelerinde Özel Emeklilik Fonlarının GSMH’ye Oranı. % (2014) 18 Kaynak: OECD, Pension Markets in Focus, 2015 Özel Emeklilik Fonlarının Milli Gelir İçindeki Payı
19 Ekonomiye sağlanan fonlar 90 milyar TL’ye ulaştı Sigorta ve emeklilik sektörünün toplam fon tutarı yaklaşık 90 milyar TL’dir. Kaynak: TSB, EGM, SPK 2016/2. çeyrek Milyar TL Kamu Borçlanma araçlarına 41 Sermaye Piyasası araçlarına 15 Özel Sektör Borçlanma araçlarına 6 Diğer 28 Toplam 90
20 Fırsat Sunan Demografik Yapı / İletişime Açık Genç Nüfus Nüfus 79 milyon Kentsel Nüfus % 92 0 – 14 Yaş Grubu % – 64 Yaş Grubu % 67, Yaş Grubu % 8,2 Ortanca Yaş 31 Aktif İnternet Kullanımı % 58 Aktif Sosyal Medya Kullanımı % 53 Cep Telefonu Kullanımı %90 Fırsat Sunan Demografik Yapı / İletişime Açık Genç Nüfus Kaynak: TÜİK
21 KOBİ’lerin Sigortalanması Ülkemizde işletmelerin yüzde 99,77’sini oluşturan KOBİ’ler, toplam istihdamın yüzde 78’ini, toplam katma değerin yüzde 55’ini, toplam satışların yüzde 65,5’ini, toplam yatırımların yüzde 50’sini, toplam ihracatın yüzde 60,1’ini, toplam kredilerin yüzde 24’ünü gerçekleştirmektedir. Ülkemiz ekonomisinin en önemli unsurlarından olan KOBİ’lerin yaklaşık % 50’si sigortasız olarak faaliyet göstermektedir. KOBİ’lerin sigorta penetrasyonunun artırılması sigorta sektörü için önemli bir fırsattır. Kaynak: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verileri KOBİ’lerin Sigortalanması
22 Pazarlamaya Yönelik Fırsatlar Özellikle sigorta ile tanışmamış kitleye ve genç nüfusa ulaşmaya yönelik; Elektronik pazarlama araçlarını kullanma Talebe yönelik ürünler oluşturup kişiye özgü sigorta ürünleri sunma Tüm süreçlerde müşteri memnuniyetini göz önünde bulundurma gibi faaliyetler değişen pazar dinamiklerinde sigorta ve emeklilik şirketlerini pazarlama konusunda bir üst seviyeye taşıyacaktır. Pazarlamaya Yönelik Fırsatlar
23 Yeni Ürünlere Yönelik Fırsatlar Türk Sigorta sektörü yeni ürünlerle gelişimini sürdürmektedir. Yıllık gelir sigortalarına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Tamamlayıcı sağlık sigortasını geliştirmek için çalışmalar yapılmaktadır yılında çalışanlara yönelik hukuksal koruma sigortası düzenlenmesine yönelik çalışmalar hükümet programına girmiştir. Kefalet sigortası potansiyeline rağmen henüz hiç değerlendirilmemiş bir branştır. Kentleşme, çekirdek aile yapısının önem kazanması gibi toplumsal, kültürel ve demografik değişimler bakım sigortası gibi ürünlere olan ilgiyi arttıracaktır. Yeni Ürünlere Yönelik Fırsatlar
24 SONUÇ Ülkemiz ekonomisi içerdiği dinamikler ile tüm yerli veya yabancı sigorta şirketleri için büyük potansiyel ve fırsatlar sunmakta ve Sigortacılık Kanunu, Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu, sonrasındaki alt mevzuat düzenlemeleri ve Solvency II’ ye geçiş projesi ile Türk Sigorta ve Bireysel Emeklilik Sektörü Avrupa Birliği normlarını hedef alan temel düzenlemeleri gerçekleştirmeyi hedeflemektedir. Ancak; Mevzuatın sık sık değişmesi ve değişikliklere uyum için sektöre yeterli zaman tanınmaması ise ciddi bir regülasyon riski oluşturmaktadır. SONUÇ
25 3. BÖLÜM: Güncel Konular Trafik Sigortası
26 Trafik Sigortası Veriler 2015 yılında kesin olmayan verilere göre bin adet kaza meydana gelmiş, bu kazalarda; kişi hayatını kaybetmiş(Hastanede ilk 1 ay içinde kazaya bağlı vefat edenler dahil), kişi sakat kalmış, kişi bakıma ihtiyaç duyar hale gelmiştir. Kaza tespit tutanağı adedi 2008’de iken 2015 yılı sonunda ’e çıkmıştır.
27 Toplam zarar: 7,9 milyar TL Zorunlu Trafik Sigortalarında zarar Trafik Sigortası Sonuçları Son on yıllık süreçte trafik sigortasında şirketler her dönem zarar açıklamıştır.
28 Trafik Sigortası Primleri Neden Yükseldi? Neden Bu Dönemdeki Prim Artışları Daha Yüksek? HAYAT DIŞI SİGORTA ŞİRKETLERİNİN ÖZSERMAYELERİ VE BİLANÇO KARI Hayat Dışı Sigorta Şirketleri Sonuçları
29 Zararın Sebepleri Trafik Poliçesinin Kapsadığı Teminatlar Trafik sigortası kapsamında; Maddi Tedavi Sürekli sakatlık ve destekten yoksun kalma Teminatları sunulmaktadır. Tedavi giderleri 2918 Sayılı Trafik Kanunu’nda yapılan değişiklikle SGK tarafından ödenmektedir. Sigorta Şirketleri bu kapsamda topladıkları primlerin %10’ unu SGK’ya devretmektedirler. Ancak Son dönemdeki prim artışları nedeniyle SGK’ya devredilen tutarlarda da ciddi artış yaşanmıştır. SGK verilerinin şeffaf olması, yapılan harcamaların bilinmesi trafik primlerinin doğu belirlenmesine katkı sağlayacaktır.
30 Bedeni hasarların gerçekleşen toplam tazminat içerisindeki payı son yıllarda hızla artmıştır. Zararın Sebepleri Gerçekleşen Bedeni Hasarların Gerçekleşen Toplam Hasar İçindeki Payı
31 Motorlu Araç İşletenleri İçin 01/01/2016 Tarihinden İtibaren Uygulanacak Asgari Sigorta Teminatları Araç Grubu Teminatlar (TL) A-Sağlık GideriB-Sakatlanma ve ÖlümC-Maddi Kişi BaşınaKaza BaşınaKişi Başına Kaza Başına Araç Başına Kaza Başına İnsan Taşımada Kullanılan Motorlu Araçlar Eşya Taşımada Kullanılan Motorlu Araçlar,Römork ile İş Makineleri Tarım Araçları ile Özel Amaçlı Araçlar Motosiklet ve yük motosikleti
32 Örnek Hasar Dosyaları Kaza Tarihi Ödenen Hasar (Maddi+ Bedeni ) Poliçe Primi TL TL Otomobil
33 Örnek Hasar Dosyaları Kaza Tarihi Ödenen Hasar (Bedeni) Poliçe Primi TL304 TL Minibüs
34 Örnek Hasar Dosyaları Kaza Tarihi Ödenen Hasar (Maddi+ Bedeni) Poliçe Primi TL TL Otobüs
35 Araç Türü 2015 Yılı Hasar Adedi 2014 Yılı Hasar Adedi 2013 Yılı Hasar Adedi 2012 Yılı Hasar Adedi 2015 Yılı Prim Tutarı KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYONET KAMYON KAMYON KAMYON KAMYON KAMYONET KAMYON KAMYON KAMYONET KAMYON KAMYON KAMYON Örnek Yüksek Hasar Frekansları
36 Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016Insurance Europe, Haziran 2016 Türkiye- AB Trafik Sigortası Hasar Frekansları
37 Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016Insurance Europe, Haziran 2016 Türkiye- AB Trafik Sigortası Ortalama Primleri
38 Türkiye- AB Kıyaslaması Ortalama Frekans (%) Ortalama Prim (€) Hasar/Prim Oranı (%) Bileşik Oran (%) Türkiye (2015/9) AB(2014)5,9%* ,3* Türkiye (2016/2.Çeyrek) Kaynak: Insurance Europe, Haziran 2016, TSBInsurance Europe, Haziran 2016
39 Sonuç Trafik branşında zarar trendi devam etmektedir yılı 2. Çeyrek sonuçlarına göre zorunlu trafik sigortasındaki zarar miktarı 555 milyon TL’ye ulaşmıştır. Uzun süredir devam eden zarar trendi bu branşın sürdürülebilirliği açısından risk yaratmaktadır. Uzun dönemli zararın etkisiyle 2 şirket faaliyetine son vermiş, yabancı sermayeli 1 şirket Türkiye pazarından çıkmıştır. Bu bağlamda talep ettiğimiz yasal düzenlemelerin kanunlaşması olumlu ve önemli bir gelişmedir. Yasal düzenlemelerin primlere olumlu etkisi görülmeye başlanmış ve daha da fazla yansıyacaktır. Bunun realize olması için mahkeme içtihatlarının yasal düzenlemelere uygun olması gerekmektedir.
Sonuç Primler nasıl ki birden yükselmediyse birden düşmesi beklenmemeli, sektöre biraz zaman tanınmalıdır. Serbest tarife sisteminden taviz verilmemelidir. Unutulmamalıdır ki Tarife rejimi iyi sürücü kötü sürücü ayrımını kaldırarak kötü sürücülerin maliyetlerinin milyonlarca iyi sürücüye yüklenmesine yol açacaktır. En iyi ceza mekanizmalarından birisi de ekonomik cezadır. Hasar frekansı yüksek sürücülerin yüksek fiyatlara maruz kalması işin doğası gereğidir ve gereklidir. Sigorta tekniğine uymayan düzenleme ve uygulamalarla Trafik sigortası primleri istenen ve beklenen seviyelere çekilemez. Ekonomik gerçeklikler ekonomik olmayan uygulamalarla çözülemez. Bu maliyetlerin düşürülmesi ancak hasar maliyetlerinin azaltılması ile sağlanır. Bu çerçevede sektörümüzle tüm ilgili taraflar daha yakın çalışmalı, işbirliğini artırmalı, kaza ve ölüm sayılarını azaltacak çözümler üretmelidir. 40
41 3. BÖLÜM: Güncel Konular Otomatik Katılım
’de yürürlüğe girecek mevzuat ile çalışanlar otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dahil edilecekler Kanun 45 yaş altındaki tüm çalışanları ve çalışmaya yeni başlayacakları kapsıyor Mevzuatta işveren katkısı olmamakla birlikte, işveren katkısı katılımcıların uzun vadede sistemde kalması açısından önemli bir unsur Mevzuata göre, çalışanların prime esas kazancının %3’üne denk bir katkı payı ödemesi gerekiyor Katılım otomatik, ancak çalışanlar istedikleri zaman sistemden ayrılarak birikimlerini getirileriyle alabilecek 42
Mevcut sistemde olduğu gibi katılımcılar otomatik katılımda da katkı payı üzerinden ayrıca %25 devlet katkısı alacak Cayma süresi dolduğunda sistemde kalan katılımcılara bir defaya mahsus 1000 TL devlet katkısı verilecek Devlet katkısı hak edişleri BES ile aynı şartlara bağlı olacak Emeklilikte birikimin %5’i ek devlet katkısı (birikimin en az on yıllık gelir sigortasında değerlendirilmesi halinde) 43 Otomatik Katılım – Devlet Katkısı
44 Neden Otomatik Katılım
Gündem: Otomatik Katılımın Önemi/Emeklilik Gelirlerinin Yetersizliği 45 Emeklilik gelirinin yetersizliğinden dolayı emeklilerin büyük bir kısmı çalışmaya devam ediyor Emeklilik aylığı bağlama oranı, 2008 yılı sonrasında %50’ye geriledi Emekli olmasına rağmen çalışmaya devam eden kişilerin oranı, yüzde 30’un üzerinde Mevcut çalışanların büyük bir kısmı, emeklilik dönemlerinde de çalışmak gerekeceğini düşünüyor ancak gelir yetersizliğinden dolayı tasarruf etmiyor Kişilerin geçim sıkıntısı ile birlikte en büyük kaygısı, emeklilik dönemi Kişilerin emeklilik döneminde ek gelir elde ederek yaşam standartlarını koruyabilmeleri, emekli çalışan ve genç işsiz sayısını azaltarak istihdama olumlu katkı sağlayacaktır Neden Otomatik Katılım?
46 Günde m Otomatik Katılımdan Ne Bekliyoruz? Bireysel emekliliğin tabana yayılarak tasarrufların artırılması amaçlanmaktadır Otomatik katılım kişilerin tasarrufta bulunma konusundaki ataletini dizginlemeyi hedefler Gönüllülük esasını gözeterek, tasarruf etme konusunda sorumluluğu çalışanlara bırakır Otomatik katılım, uygulandığı ülkelerde tasarruf oranını arttırıcı etki yaratmıştır. Hızla gelişen ve büyüyen bir ülke olarak daha fazla tasarrufa ihtiyaç duyuyoruz.
47 Tasarrufların GSYH’ye oranı BRÜT ULUSAL TASARRUFLARIN SEYRİ (% GSYH) Brezilya18,418,918,418,916,716,4 Şili24,122,521,920,820,920,4 Çin51,249,249,048,148,046,0 Fransa21,122,221,5 21,221,4 İtalya17,117,4 17,918,218,9 Japonya23,822,421,922,122,425,3 Kore34,734,535,235,335,135,7 Malezya33,534,130,929,429,328,0 Meksika21,621,121,719,319,619,9 İsviçre38,834,734,433,732,333,3 Türkiye13,414,014,112,914,815,6 ABD15,115,717,718,218,818,7 Gelişmiş Ülkeler20,320,821,221,421,721,9 Avrupa Birliği20,521,420,921,121,221,7 Gelişmekte Olan Ülkeler32,132,932,832,132,231,4 Kaynak: IMF, Dünya Ekonomik Görünümü, Nisan 2016
Otomatik katılım uygulamasının; Ülkemizde yaşlanan nüfusun uzun yaşam beklentisine, Sosyal güvenlik sisteminin emekli geliri sağlamada yetersiz kalmasına karşı tedbir alınmasına, Ekonominin ihtiyaç duyduğu tasarruf düzeyine ulaşmasına, Katılımın tabana yayılmasına, yardımcı pozitif etki yaratması beklenmektedir. Uygulamanın amacına ulaşması için finansal okur-yazarlığın yaygınlaştırılmasının; tanıtım faaliyetlerinin, kamuoyunu doğru ve detaylı bilgilendirmenin son derece önemli olduğunu düşünüyoruz. 48 Sonuç
49 Teşekkür ederiz...