Comt Val158Met Polimorfizminin Obez Erişkinlerdeki Önemi Avşar, Orçun 1,2,3 ;Kuşkucu, Aysegül 2 ; Sancak, Seda 4 ;Genç, Ece 1 1 Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul 2 Tıbbi Genetik Anabilim Dalı, Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul 3 Biyoteknoloji Anabilim Dalı, Yeditepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul 4 Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul Obezite, dünya genelinde gittikçe yaygınlaşan ve birçok hastalığın da ortaya çıkmasına sebep olan bir sağlık sorunudur. Multifaktöriyel bir hastalık olması nedeniyle tedavisi oldukça zordur. Küçük moleküllü bir nörotransmitter olan dopamin besin alımı, aşırı yemek yeme ve haz veren maddelere bağımlılık gelişimi için önemlidir ve düzenleyici etkiye sahiptir [1]. Bilinen genetik, metabolik ve çevresel faktörlerin yanı sıra, beyindeki dopamin mekanizmasındaki bozuklukların da kilo alımı ve sonrasında obeziteye sebep olduğu düşünülmektedir. COMT proteini dopaminin yıkımında görev alan bir enzimdir. 221 aminoasid içeren çözünür COMT ve 271 aminoasid içeren membrana-bağlı COMT olmak üzere iki izoformu bulunmaktadır. COMT geni 22. Kromozom üzerinde lokalize olmuştur ve en sık rastlanan polimorfizm ise Val158Met tek nukleotid değişimidir [2]. Bu çalışmada COMT Val158Met polimorfizminin dopamin nörotransmisyonu üzerinden obezite gelişimine etkisi araştırılmıştır. MATERYAL VE METHOD Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nde toplanan 13 hasta ve 21 sağlıklı birey ile yapılan bu çalışmada, COMT Val158Met değişiminin obezite gelişimi üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Kontrol grubu, vücut kütle indeksi (VKI) ve arasında olan bireyler arasından seçilirken, hasta grubu ise VKI’i >25 olan bireyler arsından seçilmiştir. Gönüllülerden toplanan periferik kandan DTAB-CTAB yöntemine göre DNA ekstraksiyonu yapılmıştır. COMT Val158Met değişimi PCR’ı takiben RFLP yöntemi ile saptanmıştır. COMT genine ait PCR ürünleri NlaIII restriksiyon enzimi ile kesildikten sonra % 5 ‘lik agaroz jel elektroforezinde analiz edilmiştir. Tablo 1. Obez erişkinlerin cinsiyet, yaş ve VKI özellikleri. Tablo 2. Sağlıklı bireylerin cinsiyet, yaş ve VKI özellikleri CONCLUSION KAYNAKLAR SONUÇLAR Kısaltmalar: COMT: Katekol-O-monoamin oksidaz; VKI: Vücut kitle indek P değeri, p0.05, anlamlı olarak kabul edilmiştir. [1] Jean-Martin Beaulieu and Raul R. Gainetdinov. The physiology, signaling, and pharmacology of dopamine receptors. Pharmacol Rev 63:182–217, [2] Niki Antypa, Antonio Drago, Alessandro Serretti. The role of COMT gene variants in depression: Bridging neuropsychological, behavioral and clinical phenotypes. Neuroscience and Biobehavioral Reviews 37 (2013) 1597–1610. DeğişkenErkekKadın Sayı (n)58 Yaş ortalaması (yıl)31 ± 5,726,5 ± 6,6 VKI ortalaması (kg/m2)28,5 ± 2,130,3 ± 5,4 DeğişkenErkekKadın Sayı (n)417 Yaş ortalaması (yıl)29,5 ± 3,327,6 ± 3,7 VKI ortalaması (kg/m2)22,3 ± 1,921,4 ± 1,8 GİRİŞ Restriksiyon kesiminden sonra COMT 158 Val alleli için 136 ve 81 bç’lik fragmentler meydana gelirken, COMT 158Met alleli için 96, 40 ve 81 bç’lik fragmentler saptanmıştır. Ki-kare testine göre p değeri 0,851 olarak hesaplanmıştır. Yapılan bu çalışmada p değeri 0,05’ten çok yüksek çıktığı için obezite ile COMT Val158Met polimorfizmi arasında anlamlı bir ilişki kurulamamıştır. Örnek sayısının sınırlı olmasından dolayı sayıyı artırarak çalışmanın devamına karar verilmiştir. Ön çalışma olarak nitelendirdiğimiz araştırmamızın toplumumuza ait verileri daha da netleştirebilmek için daha geniş serilerle detseklenmesi gerektiğini düşünmekteyiz. M M Şekil 1. PCR-RFLP jel elektroforez görüntüleri. M: Moleküler markır (50 bç); 1,3,5,7,9,11,13,15: Restriksiyon kesim ürünleri; 2,4,6,8,10,12,14,16: PCR ürünleri. Şekil 2. Obez erişkinlerde Val ve Met allellerinin kadın ve erkek bireylerdeki dağılımı. Şekil 3. Sağlıklı gönüllülerdeki Val ve Met allellerinin kadın ve erkek bireylerdeki dağılımı.