BOŞALTIM: HÜCRELERDE METABOLİZMA SONUCU OLUŞAN ZARARLI VE İŞE YARAMAYAN AZOTLU MADDELERİN DIŞARI ATILMASINA BOŞALTIM DENİR. *BOŞALTIM ;VÜCUDUN İÇ DENGESİNİN (homoestasi) SAĞLANMASINDA ÖNEMLİDİR.
BİR HÜCRELİLERDE TATLI SULARDA YAŞAYAN TERLİKSİ HAYVANDA BOŞALTIM KOFULU(kontraktil koful)VARDIR. DİĞER TEK HÜCRELİLERDE OZMOZ VE DİFUZYONLA SAĞLANIR.
BİTKİLERDE ÖZELLEŞMİŞ BOŞALTIM SİSTEMİ YOKTUR. TERLEME VE DAMLAMAYLA FAZLA SUYU ATARLAR,ATIK MADDELERİ İSE YAPRAKLARINDA BİRİKTİREREK YAPRAK DÖKÜMÜYLE ATARLAR
OMURGASIZLARDA(sünger ve sölenterlerde) CO2 VE NH3 DİFUZYONLA DIŞARI ATILIR.
OMURGASIZLARDA(yassı solucanlarda) PROTONEFRİDİUM SİSTEMİYLE OLUR.(birçok kanal ve bu kanallarla bağlantılı silli alev hücreleri ile boşaltım deliğinden fazla su atılır) CO2 VE NH3 VÜCUT YÜZEYİNDEN OZMOZ VE DİFUZYONLA ATILIR.
OMURGASIZLARDA(halkalı solucanlarda) NEFRİDİUM LARLA YAPILIR.(vücudun her halkasında bir çift nefridium vardır.)nefridium;silli huni,boşaltım kanalı ve idrar torbasından oluşur.
OMURGASIZLARDA(böceklerde) MALPİGHİ TÜPLERİ İLE SAĞLANIR.(bir ucu kapalı diğer ucu açıktır kapalı ucu ile kandan artık maddeleri alır,açık ucu ile sindirim kanalına boşaltır son bağırsaktan geri emilim sonucu diğer maddeler ürik asit kristalleri halinde dışarı atılır.
OMURGALILARDA BOŞALTIM ÜÇ TİP ÖBREK GÖREV YAPAR 1-PRONEFROZ:balık ve kurbağa embriyolarında köpek balıklarının erginlerinde görülür. yapısı:kirpikli huniler,glomerulus,vardır ve kloak ile dışarı atılır.
2- MEZONEFROZ: balık ve kurbağa erginlerinde,sürüngen kuş ve memelilerin embriyolarında görülür. YAPISI: kirpikli huniler yerine boğman kapsülleri görülür.Bu kanallar ayrı ayrı boşaltım kanalına bağlanır ve bu da son bağırsağa açılır.
3-METANEFROZ: sürüngen kuş ve memelilerin erginlerinde görülür. Nefron görülür. Nefron; malpighi cismi(glomerulus+boğman kapsülü) proksimal tüp,distal tüp ve toplama kanalından oluşur.
İNSANDA BOŞALTIM SİSTEMİ ÜYELERİ BÖBREKLER İDRAR KANALI(ÜRETER) İDRAR KESESİ(MESANE) BOŞALTIM KANALI(ÜRETRA)
Böbreklerin görevi Kanın bileşimini,ph derecesini Doku sıvılarındaki su,Na,K gibi maddelerin miktarının düzenlenmesini, Zararlı ve ya işe yaramayan maddelerin atılmasını sağlar
BÖBREK HER KİŞİ DE 2 ŞER ADETTİR BEL HİZASINDA,ÇUKUR KISIMLARI BİRBİRİNE DÖNÜK OLARAK BULUNUR. BİR BÖBREKTE YAKLAŞIK 1 MİLYON SÜZME BİRİMİ(nefron)BULUN UR. KABUK(KORTEX) PİRAMİT ÖZ BÖLGESİ HAVUZCUK