Bunların dışında ; eksik ya da fazla organlılık, genetik hastalıkların ve kanser çeşitlerinin tümü mutasyondur. Mutasyonlar genellikle zararlıdır. Yararlı mutasyonlara ise ;tohum büyüklüğünün ve ürün sayısının arttırılması, bitkinin dayanıklı hale getirilmesi örnek olarak verilebilir. Not: Vücut hücrelerinde görülen mutasyonlar sadece eşeysiz üreyen canlılarda dölden döle geçer. Eşeyli üreyen canlılarda ise; vücut hücresinde görülen mutasyon bireyin kendisini ilgilendirirken, üreme hücresinde meydana gelen mutasyon ise sonraki nesle aktarılır
Canlılar doğal bir ortamda yaşadığı için sıcaklık, su, besinler, nem, artık maddeler, basınç, iklim ve hormonlar gibi çevresel etkenler tarafından tüm yaşamları etkilenir. Bu şekilde bazı çevresel koşulların etkisiyle genlerin çalışma şekil ve derecelerinin değişmesine “Modifikasyon” adı verilir.
Örnekler: Bronzlaşma Tek yumurta ikizlerinin boy, kilo, zeka farklılığı, Spor yapan insanlarda kas gelişimi, Çuha çiçeğinin 25 – 35 derecede beyaz, 15 – 25 derecede ise kırmızı çiçek açması, Sirke sineğinin yüksek sıcaklıkta kıvrık kanatlı olurken düşük sıcaklıkta düz kanatlı olması, Çiçek tozuyla beslenen arının işçi arı olurken arı sütüyle beslenen arının kraliçe arı olması, Himalaya tavşanının tüy renginin hava sıcaklığına göre değişmesi. NOT: Modifikasyonlar kalıtsal değildir!
Genetik mühendisliğin çalışma alanı nükleik asitler yani DNA’dır. DNA’da hangi genlerin bulunduğu, hangi genin ne işe yaradığı, değiştirilme ve geliştirilme durumu genetik mühendisliğin çalışma alanlarındandır. İlk genetik mühendisliği çalışmaları bitkin direncini arttırmak için yapılmıştır.
Parmak izi, klonlama, gen haritalanması, gen tedavisi, kanser tedavisinin yapılmıştı. Klonlama olayıyla günümüzde bazı canlılara aktarılan genlerle insülin hormonunun üretimi sağlanmıştı.
Çekirdeksiz ürün, iri meyve, verimli tohum, mikrop ve böceklere karşı dayanıklı bitki üretilmişti. Organizmaya istenen özelliğin kazandırılması hedeflenmiştir. Sığır etinde yağ oranı azaltılmıştır. İnsandan alınan genler koyunlara aktarılarak koyun sütünde akciğer kanseri tedavisinde kullanılan maddeler üretilmiştir.
Kanatları olmayan, et verimi yüksek tavuklar üretilmiştir. Örümcek genleri aktarılan keçinin sütünden ipek üretildi. Kanser, AIDS, Akdeniz anemisi, lösemi tedavisi ile ilgili çalışmalar yapıldı. Büyüme geriliği, hasar görmüş omuriliğin ve beyin hücrelerinin onarımı ile ilgili çalışmalar yapıldı.
Biyoteknoloji = Endüstri +Tıp Biyoteknoloji canlı doku ve organları kullanarak uygun yöntem ve tekniklerle endüstri ve tıp alanında kullanılmak üzere istenilen ürünler elde edilmektedir. Genetik mühendisliği Biyoteknoloji tarafından kullanılmaktadır.
Protein üretilmesi Hormon, vitamin,antibiyotik elde edilmesinde, Yeni sebze ve meyve üretiminde, Zarar görmüş organların onarımında Günümüzde yediğimiz bir çok gıda ürünü biyoteknojiden yararlanılarak üretilmektedir. Bunun başlıca nedenleri ; Ürün kalitesini artırmak mevsimlerden bağımsız ürünler elde etmek
Canlı türlerinin belirli ortamlarda yaşama ve üreme şansını arttıran yapı ve davranış gibi özelliklerin tamamına “Adaptasyon” denir. Bunlar, uzun sürede gerçekleşen kalıtsal değişimlerle sağlanmıştır. Canlı türleri, beslenme, barınma, avlanma, üreme ve düşmanlarından korunmak için adaptasyon gösterirler. Değişim, nesilden nesle aktarılır.
Memeli ve kuşlarda deri altı yağ tabakasının kalın olması Penguenlerin perdeli ayaklara sahip olmaları
Nemli bölgedeki ağaçların geniş yapraklı olmaları, kurak bölgedeki ağaçların ise dar yapraklı olmaları Su kaplumbağasının ayaklarının kulaç şeklinde, kara kaplumbağasının ise ayaklarının sert olması Kutuptaki ayıların beyaz, ekvatordakilerin ise siyah kıllı olmaları
Devekuşlarında uzun ve güçlü bacakların bulunması Ağaçların yaprak dökmeleri Kaktüslerin dikenli olması
Develerin hörgüçlerinde yağ depolamaları, kirpiklerinin uzun ve kulaklarının kıllı olması (sese duyarlı olması için) Çöldeki tilki, fare, tavşanın uzun kulaklı olması, soğuk bölgelerde yaşayan tilki, fare, tavşanın ise dar kulaklı olması
Ayı,sincap, köstebek ve yılanın kış uykusuna yatması Bukalemunun renk değiştirmesi Gözbebeğimizin ışığa göre büyüyüp küçülmesi Leyleklerin göç etmeleri Nilüfer bitkisinin kök ve gövdesinin suyun içinde olması, yapraklarındaki hava boşlukları sayesinde ise yaprakların su yüzeyinde durması, yapraklarının geniş olması(terlemeyi arttırmak için) NOT: Canlıların yaşadıkları ortamlardaki adaptasyonları, biyolojik çeşitliliğe katkıda bulunur.
Tür: Canlıların sınıflandırılmasında kullanılan temel birimdir. Tür içindeki çeşitliliğe “varyasyon” denir. Nedeni eşeyli üreme ve mutasyonlar olabilir
Evrim görüşüne göre, bugün yaşayan canlı çeşitleri daha önceleri (milyonlarca yıl) yaşamış olan atalarının yararlı mutasyon ve doğal seleksiyon geçirmeleri neticesinde değişerek oluşmuştur.
Omurgasız hayvan türlerine ait fosilleri inceleyerek benzer ve farklı özellikleri belirlemiştir. Lamarck’a göre: Fazla kullanılan organlar gelişirken, kullanılmayan organlar zamanla körelerek yok olurlar. (bademcik, apandis, 20yaş dişlerivs.) Çevresel etkiler sonucu sonradan kazanılmış tüm değişmeler, nesilden nesle aktarılır. (kas yapmış bir adamın çocuğu da kaslı olur, zürafanın boyu bu şekilde uzamıştır, ördeklerdeki parmaklar perde şeklindedir) Canlılık denizdeki ilkel yaşam formlarının değişmesi ve gelişmesiyle başlar. Gelişen organizmalar karaya çıkmış ve gelişim bugünkü türler oluşuncaya kadar devam etmiştir.
Darwin’e göre; türleşmenin ve canlılardaki değişimin oluşmasında yararlı mutasyonlar ile bölgeler arasındaki coğrafik ayrımlar neden olmuştur. Darwin ‘ in 2 görüşü vardır: 1- Varyasyon 2- Doğal seleksiyon (doğal seçilim)
Doğal Seçilim: Güçlü olan canlılar hayatta kalır, zayıf ve hastalıklı olanlar ise elenir. Yani hızlı tavşan hayatta kalırken yavaş tavşan elenir. Örnek: 1800 ortalarına kadar İngiltere’de açık renkli güve kelebekleri vardı. Sanayi devriminden sonra kuşlar açık renkli olanları avladı yani bunlar elendi. Koyu renkli güve kelebeklerinin ise sayısı arttı. Kuraklığın arttığı yerde az su kullanan bitki sayısı artar. YapaySeçilim: Kültür bitkileri.