ŞİDDET İnsan psikolojisinde evrensel olarak varlığı kabul edilen ve cinsellikle birlikte en güçlü iki dürtüden biri olan saldırganlık ve onun sonucu şiddet, toplumda pek çok boyutta gözlemlenen bir olgudur. Şiddet içgüdüsel olarak varolan ve çevre etkenlerden kaynaklanan bir davranış olarak görülür. Şiddete yol açan temel etkenler anne,baba, çocuk, aile ilişkisi, nesillerdir sürdürülen şiddet içeren davranışlardır.
şiddetin farklı sınıflamaları bulunmaktadır. Saldırgan şiddet Kadına yönelik şiddet Aileiçi şiddet Çocuğa yönelik şiddet Yaşlılara yönelik şiddet İntihar (kişinin kendine yönelik şiddeti)
Saldırgan Şiddet Bir kişinin başkasına zarar verme, yaralama veya öldürme amacına yönelik, fizik kuvvet uygulayarak yaratılan, ölümcül olabilen kişisel saldırganlıktır. Saldırgan şiddetin en uç noktası cinayettir. Cinayet, bir kişinin başkasına yönelik yaralama veya öldürme amacı ile yaptığı ve sonuçta ölümün meydana geldiği olaylardır. Öldürme olayları bazen kendini savunma ya da ihmale bağlı olarak meydana gelen olaylar şeklinde de görülmektedir. Saldırgan şiddet olguları adli tıbbın en çok karşılaştığı olgu tiplerinden birisini oluşturmaktadır.
Planlanmış saldırganlık ise üç şekilde meydana gelebilir: Bir silahla yapılan saldırılar; Silahsız yapılan ama önemli hasarlara yol açan saldırılar; Silahla yapılan planlanmış saldırılar.
Siddetin sebepleri Biyolojik faktörler Psikolojik faktörler Sosyolojik faktörler
Hayvanlar arasında yapılan şiddete yönelik araştırmalar Türler arası şiddetten söz etmek olası değildir.Gerçek saldırganlık tür içindedir. Bu tip saldırganlıkların belirli bir işlevi olduğu, fonksiyon gördükleri izlenmektedir. Tür içi saldırganlığın yok edici yanı yoktur. İçgüdünün yapay ortamlarla karşılaşması ya da bireyin başarısız olması gibi özel koşullarda tür içi saldırganlık,lethalizasyon adı verilen patolojik davranışlara da yol açabilir.
Klinik araştırmalar, saldırgan kişiliklerin oluşmasında etkin olan sarsıcı (travmatik) unsurları, huzursuzlukların rolünü, parçalanmış ailelerin ve aile bunalımlarının önemini, kişilik bölünmesi ve paranoya kişilik oluşma süreçlerinin yerini vurgulamaktadırlar. Psikanaliz, nefret, mazoşizm, sadizm, paranoyak veya içekapanık (şizoid) kişilik yapıları gibi kavramların derinlemesine incelenmesine olanak sağlanmış ve klinik açıklamaların kavramsal temellerinin yenilenebilmelerinde bu çalışmaların katkılarından yararlanmışlardır.
İstatistiksel araştırmalar ise insanın kendine karşı uyguladığı ve intihara kadar ulaşabilen saldırganlık ile başkalarına karşı uyguladığı saldırganlık arasında, sanki aynı saldırganlık, yerine göre öznenin kendisine, yerine göre de dış dünyasına karşı uygulanmıyormuşçasına bir bağ olduğunu ortaya koymuşlardır. Aşk cinayetleri ve buna benzer bazı suç türleri, narsistik tipler için intiharla özdeştir. Sadece kurban değişmekte, öznenin kendisi değil de bir başkası olmaktadır. Durkheim'in büyük araştırması başta olmak üzere, intihar hakkında yapılan sosyolojik çalışmalar, kişinin kendine ve başkasına doğru yönlendirdiği saldırganlığın dönüştüğü konusunda benzer sonuçlara ulaşmışlardır.
Saldırganların üç farklı model geliştirilmiştir: Kişiler arası şiddet modeli Aile şiddeti modeli Cinsellik politika modeli
Oldurme En eski suctur Tek kislik – grub Tek oldurme – seri cinayetler
Kraft Ebing’a gore seri cinayetlerin failin ozellikleri sunlardir: yalan soyleme, tel veya ip kulanma, cinsel uyarilma ve zevkin artmasi icin iskencenin uzatilmasi, sadist davranisin boyutlarinin artmasi, pornografi kullanma, kurbanlari asagilma ve isleyecegi cinayeti dikkatlice planlama
Emniyet Genel Mudurlugunun 81 ilde yaptigi arastirmaya gore, Turk insanlarinin cinayet islenme nedenlerinden sunlardir (Demirbas): Namus meselesi; Kin gutme; (kivnost) Alacak-verecek meselesi; Ani kizginlik; Alkol etkisi; Ailevi gecimsizlik; Gonul iliskisi; Aileler arasi husumet; Sahislar arasi husumet.
Yagma Yagma suclarinda fiilin islenmesi sirasinda gittikce artan vahsilik olaylari ve bununla baglantili rehin almalar yenidir. Yagma faili icin bilirleyici ozellikler: genc, erkek, sabikali ve davranislarinda tipik saygisizliktir.
MAL ALYEHINE ISLENEN SUCLAR Hirsizlik Kapkac Dolandiricilik Ana kaynak: Timur Demirbas, Kriminoloji, Seckin, Ankara, 2012.
HIRSIZLIK Kendine mali kar almak icin motivle diger kisiden bir sey yasal olmayan sekilde bir sey almak hirsizliktir. Magaza hirsizligi bir kitle sucudur. Yasli insanlarin sucluluga katilmasi, daima yuksek olup ve faillerin ucte biri kadindir. Daha once magaza hirsizi faillerin ve herseyden once kadinlarin dikkate deger bir kismi hastalikli bir fiil isleyip islemedikleri tartisilirdi.
KAPKAC Kisi uzerince yapilan hirsizligin bir sekli olan kapkac suretiyle hirsizlik, son yillarda giderek artan ve toplumu korkutan boyutlara uslamistir. Emniyet Genel Mudurlugu’nun yaptigi arastirma, kapkac, magdurlarinin %77,2’sinin kadin oldugunu ortaya koymustur.
DOLANDIRICILIK Dolandiricilik sucu, ticaret ve sanayinin gelismis oldugu toplumlarda siklikla islenen bir suctur. Dolandiricilik sucu sekilleri arasinda yer alan baka dolandiriciliginda son yillarda artis gorulmektedir.