GÖLLER VE AKARSULAR

GÖLLER

DOĞAL GÖLLER TEKTONİK GÖLLER:Dağ oluşum hareketleri kırılarak çöken çanakların sular tarafından doldurulmasıyla oluşan göllerdir. Derinlikleri diğer göllere göre fazladır. Örnek : Afrika'da doğusunda yer alan , Çad,Tanganika , Rudolf, Victoria , Edward ve Nyasa gölleri , Akabe körfezinin kuzeyinde yer alan Lût Gölü , Asya'da yer alan Baykal ve Aral Gölleri Türkiye'den ; Tuz gölü , Akşehir ,Eber Acıgöl , Burdur, Hazar , İznik , Sapanca, Ulubat ve Kuş Gölü (Manyas ).

Aral gölü

Hazar gölü

DOĞAL GÖLLER KARSTİK GÖLLER: Karstik bölgelerde karstlaşma sonucu obruk , polye gibi çanaklarda suların birikmesi ile oluşan göllerdir.

Karstik göl:

Kastik göl:

DOĞAL GÖLLER BUZUL GÖLLER:Buzul aşındırması ile oluşan çanaklarda suların birikmesi ile oluşan göllerdir. Bu göllere sirk gölleri adı da verilir. Örnek : İskandinavya yarımadası ve Kanada'daki göllerin önemli bir bölümü ile ABD ve Kanada arasındaki büyük göller bu şekilde oluşmuştur.  Türkiye'de buzul gölleri 4.jeolojik zamanın ikinci yarısında oluşmuştur.Kaçkar , Mescit , Esence , Aladağlar  , Bingöl , Buzul , Tendürek'te buzul göllerine rastlanır.

Buzul göl:

Buzul göl:

DOĞAL GÖLLER VOLKANİK GÖLLER:Volkanik faaliyetler sonucunda oluşan çukurlarda ya da sönmüş yanardağ ağızlarındaki kraterlerde suların birikmesiyle oluşan göllerdir. Bu göller oluştukları çukurlara göre krater, kaldera ya da maar gölleri adını alırlar. Mar gölleri, volkanik gazların yer altında patlamasıyla oluşan çukurların sularla dolmasıyla oluşur. Krater ve kaldera gölleri ise yanardağı ağızlarında oluşmaktadır.

Volkanik göller:

Volkanik göller:

DOĞAL GÖLLER SET GÖLLERİ:Akarsu vadilerinin doğal bir setle kapanması sonucu oluşan göllerdir. Seti oluşturan faktör göle adını verir. 5’E AYRILIR VOLKANİK SET GÖLLERİ HEYELAN SET GÖLLERİ ALÜVYAL SET GÖLLERİ KIYI SET GÖLLERİ MOREN SET GÖLLERİ

SET GÖLLERİ VOLKANİK SET GÖLLERİ:VOLKANİK FAALİYET SIRASINDA ÇIKAN LAVLARIN BİR ÇUKURLUĞUNUN ÖNÜNÜN KAPATMASI SONUCU MEYDANA GELEN GÖLLERDİR.

SET GÖLLERİ HEYELAN SET GÖLLERİ:HEYELAN SIRASINDA SÜRÜKLENEN MALZEMELERİN BİR ÇUKURLUĞU ÖNÜNÜ KAPATMASI SONUCU MEYDANA GELEN GÖLLERDİR.

SET GÖLLERİ ALÜVYAL SET GÖLLERİ:AKARSU VADİLERİNİN ALÜVYAL MALZEMEYLE KAPATILMASI SONUCUNDA MEYDANAN GELEN GÖLLERDİR.GENELLİKLE KÜÇÜK VE SIĞ GÖLLERDİR.

SET GÖLLERİ KIYI SET GÖLLERİ:ALÇAK KIYILARDA DALGA VE AKINTILARIN ETKİSİYLE MEYDANA GELEN KIYI KORDONLARININ BİR KOY VEYA KÖRFEZİN ÖNÜNÜ KAPATMASI SONUCU OLUŞAN GÖLLERDİR.

SET GÖLLERİ MOREN SET GÖLLERİ:BUZULLARDAN ÇIKAN SULARIN ÖNÜNÜN MOREN SETLERİ İLE KAPATILMASI SONUCU OLUŞAN GÖLLERDİR.

DOĞAL GÖLLER KARMA OLUŞUMLU GÖLLER:OLUŞUMUNDA BİRDEN FAZLA FAKTÖRÜN ETKİLİ OLDUĞU GÖLLERDİR.

YAPAY GÖLLER Elektrik enerjisi elde, sulama ve içme suyu temin etmek yada su baskınlarını önlemek amacı ile vadi önlerinin insanlar tarafından çeşitli setlerle kapanması sonucu oluşan suni göllerdir. Örnek : Atatürk , Keban , Karakaya , Hirfanlı , Hasan Polatkan ... 

Yapay göller

AKARSULAR AKARSULAR: Akarsu, yeryüzünde, yer altında belirli bir yatak içinde, eğim boyunca sürekli veya zaman zaman akan su.[1] Çoğunlukla tatlı sudan oluşan akarsular, tatlı su gölleriyle birlikte insanlığın temel su ihtiyacını karşılamak için kullanılırlar

AKARSULAR REJİMİNE GÖRE AKARSULAR:Akarsuların debilerinin yıl içerisinde gösterdikleri değişiklikler rejim olarak adlandırılır. Akarsuların rejimini etkileyen faktörleri iklim, kar erimeleri, bitki örtüsü, akarsunun uzunluğu ve beşeri faktörler olarak sıralayabiliriz. Rejimi etkileyen en önemli faktör ise iklimdir (yağış rejimi).Akarsular rejimlerine göre 4 dörde ayrılırlar.

REJİMİNE GÖRE AKARSULAR DÜZENLİ REJİMLİ AKARSULAR:Yıl içerisinde debisi fazla değişmeyen akarsular düzenli rejimli olarak ifade edilirler. Düzenli rejimli akarsular genellikle Ekvatoral iklimin ve Okyanusa l iklimin hüküm sürdüğü bölgelerde görülür.

REJİMİNE GÖRE AKARSULAR DÜZENSİZ REJİMLİ AKARSULAR:Yıl içerisinde debisinde belirgin değişiklik olan akarsular düzensiz rejimli olarak ifade edilir. Akdeniz, Karasal, Savan, Muson iklimi gibi düzensiz yağış rejimlerine sahip olan iklimlerin hüküm sürdüğü yerlerdeki genellikle düzensiz rejimlidir Hindistan'daki Ganj ve İndus nehirleri düzensiz rejime sahip olan akarsulara örnek verilebilir.

Düzensiz Rejimli Akarsular                                Düzensiz rejim

REJİMİNE GÖRE AKARSULAR KARMA REJİMLİ AKARSULAR:Yıl içerisinde debisinde birden fazla azalma ve artma görülen akarsular karma rejimli olarak ifade edilir. Bu akarsular genellikle birden fazla iklim bölgesinden geçen uzun boylu akarsulardır. Karma Rejimli Akarsular                                Karma rejim

REJİMİNE GÖRE AKARSULAR SEL REJİMLİ AKARSULAR:Karasal iklim bölgelerinde vadileri derin olmayan ilkbahar yağışları ile taşkınlara neden akarsular sel rejimli olarak ifade edilir. Sel rejim

BESLENME REJİMLİ AKARSULAR Yağmur Sularıyla Beslenen Akarsular:  Türkiye'de akarsuların önemli bir kısmı yağmur sularıyla beslenir. Bunun doğal sonucu olarak, o yöredeki yağış rejimi, doğrudan akarsu rejimine yansımaktadır

BESLENME REJİMLİ AKARSULAR Kar Ve Buz Sularıyla Beslenen Akarsular:  Türkiye'de bu şekilde beslenen akarsular, yüksek dağlardan beslenen akarsulardır. Yüksek dağlar üzerinde bulunan kar ve buz kütleleri, sıcaklığın artmasıyla eriyerek suya dönüşür ve akarsuları besler.

BESLENME REJİMLİ AKARSULAR Yağmur ve Kaynak Sularıyla Beslenen Akarsular:  Türkiye'de kaynak sularıyla beslenen akarsular, küçük akarsulardır. Bu akarsuların çoğu Toroslar'da bulunur. Karstik kaynaklarla beslenen bu akarsular, kalker yapılı arazilerden doğmaktadır. Manavgat çayı bunlardan biridir.

BESLENME REJİMLİ AKARSULAR  Göl Sularıyla Beslenen Akarsular  Türkiye'de bazı akarsular, göl sularıyla beslenir. Bu akarsular, gölden kaynaklanıp, gölün sularını başka yerlere taşır. Onun için bunlara, göl ayağı ya da gideğen denir. Gideğenler, küçük akarsulardır.

DÖKÜLDÜĞÜ YERE GÖRE AKARSULAR Akarsuların bir kısmı suyunu denize bir kısmı da göllere boşaltmaktadır.suların toplandığı alana o akarsuyun havzası denir.Sularını denize ulaştırabilen alanlara açık havza ulaştıramayanlara ise kapalı havza denir.