VERİ ve BELLEK & DEĞİŞKENLERİN SAKLANMASI Asst.Prof.Dr.Misket YEKTAY Gizem AYIK

Bilgisayar Belleği Bilgisayar belleği bilgisayar sisteminin önemli ve esaslı parçasıdır.Birincil bellek (primary memory) ve İkincil bellek(secondary memory).

Birincil bellek genellikle RAM (rastgele erişimli bellek)’dır.Birincil bellek genellikle hızlı ve kalıcı değildir. İkincil bellek flash bellek,sabit disk ve diğer ortamlardır.Bunların üstünlüğü güç kesildiğinde bilginin kaybolmasıdır.İkincil bellekler birincil belleklerden daha yavaştır fakat bilgiler uzun süre kalır.

Diğer bellek tipide ROM(sadece okunabilir bellek)dur.ROM,hem birincil hemde ikincil belleğe örnektir.

Bit: Birincil veya ikincil bellekte ikili sayı sistemi kullanılır.Her bitin alabilceği iki durum vardır;açık veya kapalı.Bu durum sırasıyla 0 ve 1 olarak bilinir.

Bayt: Bir bayt 8 bitten oluşmaktadır.Her biti bellekte saklamak zor olduğundan bilgisayar baytların bulunduğu adresleri bellekte saklar.

Verilerin Gösterilmesi Değişkenler ve Sabitler Bilgisayar kullandığımızda verilerle işlem yaparız.Veri gerçek dünyadaki bazı bilgilerin,bilgisayar ortamında sembollerle ifadesidir.Bilgisayar programlarında iki tür veri kullanılır: sabitler ve değişkenler.

Değişkenler programın işletilmesi anında değişebilen verilerdir.Sabitler ise programın işletilmesi anında değişmezler.Değişkenlerin daima bir ismi vardır.Sabitlerin ise ismi olabilir de olmayabilir de.

Veri Türleri Tür değerler grubu ve bu değerlerin yerine getirildiği işlemler topluluğudur.

sayılar Kayan noktalı sayılar (floating point numbers) Long (uzun kayan noktalı sayı) Double(çift duyarlı kayan noktalı sayı) Tam sayılar (integers) Char (karakter) İnt (normal tamsayı) Short (kısa tamsayı) Long (uzun tamsayı) İşaretsiz (unsigned) Unsigned int (işaretsiz tamsayı) Unsigned short (işaretsiz kısa tamsayı) Unsigned long (işaretsiz uzun tamsayı)

Tamsayı Türü(Integer Type) Tamsayı veri türü,tamsayı ve karakterleri saklamakta kullanılır. Sayısal veri işlemlerinde mümkün olduğu kadar tamsayı türü tercih edilmelidir.Bu durumda işlem kayan noktalı sayı veri türüne göre daha çabuk ve daha hızlı yapılır.

Dört temel tamsayı türü vardır: tamsayı(int),kısa tamsayı(short), uzun tamsayı(long) ve karakter(char). Diğer bir anahtar sözcük ise işaretsiz (unsigned)dır, bu sözcüğü kullanarak herhangi bir anahtar sözcüğün artı sınırını genişletebiliriz.

SHORT TÜRÜ short kısa,short integer ise kısa tamsayı anlamındadır.short anahtar sözcüğü ile arasındaki tamsayıları göstermek üzere değişkenlerin bildiriminde kullanılır.

TAMSAYI(int) TÜRÜ Standart C dilinde,int anahtar kelimesi,tamsayı türünde sınırlanmış bir sayısal alanı gösterir.Tamsayı(int) değişkeninin sayısal alanı,kısa tamsayı(short) değişkeni ile aynıdır.

İŞARETSİZ TAMSAYI(unsigned int) Eksi değeri olmayan değişkenlerin, artı yönde sınırını genişletmek için int short veya long ile unsigned anahtar sözcüğünü kullanabiliriz.

İŞARETLİ ve İŞARETSİZ TAMSAYILAR (signed and unsigned int) İşaretli ve işaretsiz tamsayılar arasındaki fark bir tamsayının en yüksek değerlikli bitinin farklı yorumlanmasıdır.İşaret biti 0 ise sayı artı,1 ise eksi olarak işlem görür.

CHAR(karakter) VERİ TÜRÜ Tek bir karakter saklamak istediğinizde, değişken türünü char olarak bildirebiliriz.char veri türü bellekte 1 bayt yer işgal eder.

TEK DUYARLI KAYAN NOKTALI SAYILAR(floating point numbers) float anahtar sözcüğü,genellikle kayan noktalı sayılar bildirildiğinde kullanılır.float tek duyarlı anlamındadır floating point numbers ise tek duyarlı kayan noktalı sayı demektir.Tek duyarlı kayan noktalı sayılar C de 32 bitlik yer kaplar,buda long integerın kapladığı alana eşittir.

ÇİFT DUYARLI KAYAN NOKTALI SAYILAR(double Türü) double,çift duyarlı kayan noktalı sayı demektir.Değişkenlerin bildiriminde double veri türü kullanıldığında,float veri türüne göre iki kat büyüklükte veri saklayabiliriz.Başka bir söyleyişle float ile 32 bit genişliğinde veri saklarken, double ile 64 bit genişliğinde veri saklayabiliriz.

SAKLAMA SINIFLARI Değişkenlerin 2 özelliği vardı. Değişkenin türü ve değişkenin değeri. Değişkenlerin türünü deyimleri bildirirken kullanırız.İşlemlerin yapılabilmesi içinde, deyimlerin bildirimi anında ya da programın içerisinde onlara değer veririz. Değişkenlerin diğer bir özelliğide saklama sınıflarıdır.

Fonksiyondan ana programa hesaplanan birden çok değeri aktarmak için değişkenlerin adreslerini işaretçi(pointer) kullanarak göndeririz.Çünkü değişkenler tanımlandıkları blok içerisinde geçerlidir ve fonksiyondan ana programa sadece bir değeri geri gönderebilir.

Ana programda ve fonksiyonda kullanılan değişkenleri ortak yapmak mümkündür.Bunun için değişkenleri genel(global) olarak tanımlamak gerekir.Genel değişkenler main() satırından önce bildirilir ve her fonksiyondan önce extern anahtar sözcüğü değişken bildiriminin bir parçası olarak kullanılır.

Extern anahtar sözcüğünü kullanarak fonksiyonlar dışsal olarak tanımlanır ve bu sözcük değişkenin saklama sınıfını değiştirir.

Açıkca belirtilsede belirtilmesede her değişkenin bir saklama sınıfı vardır.C de değişkenler için dört saklama sınıf içerir.Bunlar; Otomatik Dışsal Statik Yazmaç

Otomatik değişkenler Otomatik değişkenler için varsayılan (default) saklama sınıfıdır.Eğer anahtar sözcüklerin saklama sınıflarını belirtmezsek,saklama sınıfı otomatik olarak kabul edilir.Saklama sınıfını auto anahtar sözcüğünü kullanarak belirtiriz.

Yazmaç(register) değişkenler Bilgisayarlarda merkezi işlem birimine bağlı olarak çalışan geçici olarak veri tutmakta kullanılan birçok dahili yazmaç(register) vardır. C programlama dilinde çok sık olarak kullanılacak değişkenler yazmaç’a yüklenir.Yazmaç değişkenleri özellikle döngülerde kullanışlıdır.

Dışsal (external) değişkenler Genel değişkenler, tüm programın çalışması süresince değerini kaybetmeyen değişkenlerdir.Genel değişkenler herhangi bir modüler programın başlangıcından önce tanımlanır ve ardından gelen fonksiyon ya da modülde extern anahtar sözcüğü kullanılarak genel olarak tanımlanan değişkenlerin tekrar bildirimi yapılır.

Özel veri(data) türleri C programlama dili bir çok uygulama için özel veri türlerine sahiptir. Bunlardan biri void diğeri ise enum’dır.

TÜR KÜMESİ(ENUM) C programlama dilinde temel olarak tamsayı(int), kayan noktalı(float) ve karakter (char) veri türleri bulunur. Bu veri türlerine ek olarak özellikleri kullanıcı tarafından belirlenen yeni bir tür kümesi oluşturulabilir.Küme elemanları karakter katarı olarak tanımlanır.Program işletilirken kümenin her bir elemanına bir tamsayı değeri verilir.

Programda bir başlangıç değeri için bir tanımlama yapılmamışsa değişkenlere verilen değer sıfırdan başlar ve birer artarak devam eder.enum anahtar sözcüğü kullanılarak yeni bir tür kümesi oluşturulduğunda kümede kullanılan elemanların adları kullanıcı tarafından belirlenir ve sınırlı sayıda eleman kullanılır.

VOID Bir fonksiyonun her zaman geri dönüş değerinin olması gerekmez. Bu durumda return deyimi kullanılmayabilir. Eğer bu anahtar kelime yoksa, fonksiyon ana bloğu bitince kendiliğinden sonlanır. Böyle fonksiyonların tipi void (boş, hükümsüz) olarak belirtilmelidir. Bu tip fonksiyonlar başka bir yerde kullanılırken, herhangi bir değişkene atanması söz konusu değildir, çünkü geri dönüş değeri yoktur. Ancak, void fonksiyonlara parametre aktarımı yapmak mümkündür.