İLK YARDIM

Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla, ilaçsız olarak yapılan uygulamalara ilkyardım denir.

İlk yardım uygulamasında kesinlikle ilaç kullanılmaz.

Acil tedavi ve ilk yardım arsındaki fark Acil tedavi ; sağlık personeli tarafından acil tedavi ünitelerinde yapılan müdahale olmasına karşın, İlk yardım ise; bu konuda eğitim almış herkesin, olay yerinde bulabildiği malzemeleri kullanarak yaptığı hayat kurtarıcı müdahalelerdir.

İLK YARDIMDA AMAÇ NEDİR? İlk yardımın amacı Hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak Durumunun kötüleşmesini önlemek İyileşmeyi kolaylaştırmak

İlk yardımın amacı Yaşam fonksiyonlarının sürdürülmesini sağlamak, Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini önlemek, İyileşmeyi kolaylaştırmak.

İlk yardım sıralaması 1. KORUMA Kaza sonuçlarının ağırlaşmasını ya da başka kazaların oluşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesi Olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır

2. BİLDİRME Olay / kaza mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile ücretsiz telefon hattına sahip olan 112 ye bildirilmelidir.

İlkyardımcının temel görevleri Korumak, Bildirmek, Kurtarmak. 3. KURTARMA (MÜDAHALE) Olay yerinde hasta / yaralılara müdahale hızlı ancak sakin ve kendinden emin bir şekilde yapılmalıdır.

İLKYARDIMCININ SORUMLULUKLARI NEDİR? İlk yardımda yapılacaklar Olay yeri ve özellikle kendi güvenliğini sağlamak Hasta / yaralıların durumunu seri bir şekilde değerlendirmek (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekleri belirlemek Hasta/yaralının korku ve endişelerini gidermek

İlk yardımda yapılacaklar Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olabilecek etraftaki insanları doğru bir şekilde yönlendirip organize etmek Bilgisini kullanarak hasta/yaralıya gerekli müdahalelerde bulunmak Kırık kemik varlığında yerinde müdahale etmek Hasta/yaralıyı mümkün olduğunca hareket ettirmeden müdahale yapmak

İLKYARDIMCININ SORUMLULUKLARI NEDİR? İlk yardımda yapılacaklar Hasta/yaralıyı sıcak tutmak Hasta/yaralının yarasını görmesine izin vermemek Ağır hasta/yaralı bir kişi hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden hareket ettirilmemelidir. Hasta/yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkini sağlamak

İLKYARDIMCININ ÖZELLİKLERİ İlk yardımcı ne yapmalı Önce kendi can güvenliğini korumalı, İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı, Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve onlardan yararlanabilmeli, İyi bir iletişim becerisine sahip olmalı

İlk yardımcı ne yapmalı Sakin, kendine güvenli ve pratik olmalı, Eldeki olanakları değerlendirebilmeli, Olayı anında ve doğru olarak haber vermeli (112’yi ve gerekiyorsa itfaye yi aramak) İlkyardımcı sağlık personeli gibi davranmamalı ve kendisini sağlık personeli olarak tanıtmamalı

112 ararken dikkat edilmesi gerekenler Kesin yer ve adres Kim, hangi numaradan arıyor? Olayın tanımı Hasta/yaralı sayısı Hasta/yaralıların durumu Nasıl bir yardım aldıkları? AÇIKLANMALIDIR

Kanamada Hasta yaralının durumu değerlendirilir(AB) Yardım çağrılır (112) Kanama değerlendirilir. Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırılır. Kanama durmazsa ikinci bir bez konarak basınç arttırılır, Gerekiyorsa yara üzerindeki bezler kaldırılmadan bandaj ile sarılarak basınç uygulanır.

Uzuv kopması Kopan uzuv ; su geçirmeyen temiz plastik bir torba içine konulur. Daha sonra bu torba, içinde buz (veya soğuk su) olan ikinci bir torba içine konulur. Torba temiz bir bez ile sarılır. Asla kopan uzuv (organ) ile buz aynı torbaya konulmaz. Torbanın üzerine yaralının adı - soyadı ve uzvun bulunduğu saat yazılır. Uzuv ile yaralı aynı araçla hastaneye gönderilir.

Burun kanaması Hasta/yaralı sakinleştirilir,endişeleri giderilir. Oturtulur. Başı hafifçe öne eğilir. Burun kanatları 5 dakika süreyle sıkılır. Doktora gitmesi sağlanır.

Bilinç kapalı Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir Koma pozisyonu verilir Yardım çağrılır (112) Sık sık solunum kontrol edilir Yardım gelinceye kadar hasta yaralının yanında beklenir

Koma pozisyonu Kişinin bilinci kontrol edilir Sıkan giysiler gevşetilir,ağzının içine bakılır Solunum değerlendirilir Hasta yaralının döndürüleceği tarafa diz çömülür. Hasta yaralının karşı taraftaki kolu boyun bölgesine konulur. Karşı taraftaki bacağı dik açı yapacak şekilde kıvrılır İlk yardımcıya yakın kolu baş hizasında omuzdan yukarıya uzatılır.

Koma pozisyonu Karşıdaki omuz ve kalçadan tutularak bir hamlede çevrilir. Üsteki bacak kalça ve dizden bükülerek öne doğru destek yapılır. Alttaki bacak hafif dizden bükülerek arkaya destek yapılır, Baş uzatılan kolun üstüne hafif geriye eğik olarak konur Tıbbi yardım gelinceye kadar bu pozisyonda tutulur. 3-5 dakika arayla solunum kontrol edilir.

Rantek manevrası Hasta / yaralının ayaklarının pedallara sıkışmadığından emin olunur, emniyet kemeri bağlı ise açılır, Hasta / yaralıya yan tarafından yaklaşarak bir eliyle kolunu, diğer eliyle çenesini tutarak boynu desteklenir, Baş - boyun - gövde hizası bozulmadan araçtan dışarı çıkarılır ( Tek hareketle.),