YAZIMI KARIŞTIRILAN SÖZCÜKLERİN DOĞRU YAZIMI Genel Bilgi Birleşik Kelimelerin Yazımı Telaffuzdan Kaynaklanan Yazım Yanlışları Türkçe Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar Alınması Gereken Önlemler

GENEL BİLGİ Yazım Kuralları ve Türkçe’nin Doğru Kullanımı Bir yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın önemli bir rolü ve sorumluluğu bulunmaktadır. Bu yüzden mesajı ileten kişi mesajını yazılı olarak iletirken bir takım yazım kurallarına uyması gereklidir. Özellikle öğrencilerin yazı yazarken yaptıkları en önemli hata, “noktalama işaretlerine” uymamalarıdır.

Yazılarda noktalama işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde kullanılmamaktadır. İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara özenle uyulmalıdır.

Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk konusuna dikkat edilmelidir. Örneğin, Noktadan ve virgülden önce boşluk bırakılmamalıdır. Noktadan ve virgülden sonra boşluk bırakılmalıdır. Boşluk bırakılması unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir sözcük olarak algılanmaktadır. Bu da yazıların kağıt üzerindeki düzenlemesini olumsuz etkilemektedir.

Parantezler açılırken parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında boşluk olmamalıdır. Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk olmamalı, sonrasında ise olmalıdır. Diğer bir hata türü yazım yanlışlarıdır. Sözcükler Türk Dil Kurumu’nun belirlediği kurallar göz önünde bulundurularak yazılmalıdır.

Yaygın olarak yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır. Örneğin “neden olmak”, “yol açmak” ve “sağlamak” gibi sözcükler çok farklı anlamları verebiliyorken aynı anlamda kullanılmaktadırlar. Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılığı kullanılmaktadır.

BİRLEŞİK KELİMELERİN YAZIMI Birleşik kelimelerin yazımı genelde karıştırılır. Bunun sebebi olarak Türk Dil Kurumu’nun ara sıra değişiklik göstermesi ve kişinin Türkçe’yi iyi bilmemesinden kaynaklandığı söylenebilir. Özellikle birleşik fiilli kelimeler ve “her” ve “şey” ile yapılan birleşik kelimeler daha çok karıştırılmakta ve daha çok yanlış yapılmaktadır.

ÖRNEKLER YANLIŞ DOĞRU Herşey Heryer Herhangibiri Herbiri Her şey Hergün Herşey Heryer Herhangibiri Herbiri Her gün Her şey Her yer Herhangi biri Her biri

YANLIŞ DOĞRU Birşey Bir şey Bir çok şey Birçok şey Birkaç şey Birgün Birşey Bir çok şey Birkaç şey Hiç bir şey Bir gün Bir şey Birçok şey Birkaç şey Hiçbir şey

YANLIŞ DOĞRU Pekçok Pekaz Arasıra Yanısıra Peşisıra Pek çok Pek az

YANLIŞ DOĞRU Ardısıra Akşam üstü Suç üstü Ayak üstü Yüz üstü Ardı sıra

YANLIŞ DOĞRU Terketmek Ayırdetmek Farketmek Arzetmek Vaadetmek Ayırt etmek Fark etmek Arz etmek Vaat etmek

YANLIŞ DOĞRU Haketmek Muhtacolmak Şehidolmak Vaz geçmek Baş vurmak Muhtaç olmak Şehit olmak Vazgeçmek Başvurmak

YANLIŞ DOĞRU Ön görmek Var saymak Karma karışık Rastgelmek Vurdum duymaz Öngörmek Varsaymak Karmakarışık Rast gelmek Vurdumduymaz

YANLIŞ DOĞRU Ya hut Ve ya Yada Yahut Veya Ya da

TELAFFUZDAN KAYNAKLANAN YAZIM YANLIŞLARI Türkçemizdeki yazım yanlışlarının bir kısmı da telaffuzdan kaynaklanmaktadır. Türkçemiz gerek günümüzde gerek geçmişte coğrafi konumun verdiği etkilerle birçok millet tarafından benimsenmiş ve kullanılmıştır. Bununla beraber birçok ağız ve şiveler oluşmuştur. Bu da kelimelerin bazı kesimler tarafından yanlış algılanması ve yanlış yazılmasına neden olmuştur.

(devamı) Ayrıca bazı seslerin telaffuzdan kaynaklanan yer değişmeleri de yazımın yanlış olmasına neden olabilmektedir.

ÖRNEKLER YANLIŞ DOĞRU Yalnış Yanlız Kiprik Kirbit Pehriz Yanlış Yalnız Kirpik Kibrit Perhiz

YANLIŞ DOĞRU Pisikolojik Orjinal Klavuz İnsiyatif Pardesü Psikolojik Orijinal Kılavuz İnisiyatif Pardösü

YANLIŞ DOĞRU Gardorap Dersane Labaratuvar Hastane Traş Gardırop Dershane Laboratuvar Hastahane Tıraş

YANLIŞ DOĞRU Mataryal Antreman Eşortman Anbar Canbaz Materyal Antrenman Eşofman Ambar Cambaz

YANLIŞ DOĞRU Çenber Makina Meyva Zatüre Matba Çember Makine Meyve Zatürree Matbaa

YANLIŞ DOĞRU Deynek Süpriz Poaça Kordalye Sandoviç Değnek Sürpriz Kurdele Sandviç

YANLIŞ DOĞRU Eksoz Ayidat Pilaj Tazik Metod Egzoz Aidat Plaj Tazyik Metot

YANLIŞ DOĞRU Kapütülasyon Parşemön Tesbit Profösör Karnıbahar Kapitülasyon Parşömen Tespit Profesör Karnabahar

YANLIŞ DOĞRU Komser Afaroz Izdırap Fantazi Kavonoz Komiser Aforoz Istırap Fantezi Kavanoz

YANLIŞ DOĞRU Parentez Fülüt Afedersin Beyzbol Çukolata Parantez Flüt Affedersin Beysbol Çikolata

Türkçe Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar Türkçemiz çok zengin bir dildir. Fakat bu zenginliğin içinde birçok yabancı sözcükler yer almaktadır. Özellikle Arapça, Farsça ve İngilizce sözcükler günlük hayatımızda büyük bir yer edinmiştir.

(devam) Yer edinmekle beraber bu kelimeler gerek tam olarak ne anlama gelindiği bilinmediği için gerekse yazılışlarının nasıl olunduğu ve telaffuzdan kaynaklanan yanlışlıklardan dolayı yanlış kullanılmaktadır.

YABANCISI TÜRKÇESİ Kriter Kriterler Test Sınavı Layt (light) Fest Fud Ölçüt Ölçütler Çoktan seçmeli sınav Hafif Hazır yiyecek

YABANCISI TÜRKÇESİ Hard disk İmeyıl (e-mail) Meyil (mail) Meyil çekmek Maus (mouse) Sabit disk E-posta E-posta mesajı E-posta mesajı yollamak Fare

YABANCISI TÜRKÇESİ Çok mersi Detay Fonksiyon Fonksiyonel Avantaj Çok teşekkür ederim Ayrıntı İşlev İşlevsel Üstünlük

YABANCISI TÜRKÇESİ Ran etmek Tekrardan Çalıştırmak Tekrar veya Yeniden

Alınması Gereken Önlemler Öncelikle biz “Türkçe Öğretmeni” adayları ve bu konuda araştırma yapanların; daha sonra Türkçe konuşan herkesin Türk Dil Kurumunun kelimeleri hangi şekilde yazdığını, kelimenin doğrusunun ne olduğunun iyi bilmesi gerekir.

Bununla birlikte Türkçemize gereken önem verilip gereksiz ve yersiz yabancı sözcüklerin kullanılmamasına dikkat edilmesi gerekir. Zaten Türkçemizin en önemli sorunu da budur.

Caddedeki mağazaları, alışveriş merkezlerini gezdiğimiz zaman önümüze sürekli yabancı kelimeler çıkmaktadır. Bunu önlemek için öncelikle halkımızı bu konuda bilinçlendirmeli; sonra bu konuda uygulamalara geçilmelidir.