AİLE HAYATI, PLANLAMASI VE ANA ÇOCUK SAĞLIĞI
Aile nedir? Toplum içindeki en küçük sosyal kurumdur. Çekirdek aile Ana, baba ve çocuklardan oluşur. Geniş aile ise çeşitli akrabalardan oluşur.
Aile kurumunun görevleri Her toplumda ailenin biyolojik, kültürel, ekonomik,sosyal, psikolojik ve eğitim görevi vardır. Kuşaklar arasında toplumsal bütünleşme sağlamak Yeni nesillere toplumsal kuralları öğretmek Aile üyeleri arasında uyumu sağlamak Aile üyelerinin bilgi ve becerilerinin arttırılması Yeni nesillere sorumluluk kazandırmak Yeni nesilleri özgür iradeli kendine güvenen kişiler olarak yetiştirmek
Aile hayatını etkileyen faktörler Aile bireyleri arasındaki ilişki Sağlık sorunları Ekonomik sorunlar İşsizlik Saygı ve hoşgörü Güven ortamı Dayanışma ve işbölümü Sosyal ilişkiler
Aile planlaması nedir? Ailelerin istedikleri zaman istedikleri sayıda çocuk sahibi olabilme çalışmalarına aile planlaması denir. Aile planlaması nüfus planlaması veya nüfus kontrolü değildir. Nüfus planlaması zorunlu, siyasi yaptırımlardır.
Sık ve çok doğum yapmanın Ana sağlığına etkisi nasıldır? Üreme sistemi hastalıkları artar Gebelik ve doğum riski artar Düşük ve kürtaj sayısı artar Anneyi kansız ve zayıf bırakır Psikolojik sorunlar oluşabilir
Sık ve çok doğum yapmanın çocuk sağlığına etkisi nasıldır? Erken doğum ve düşük kilolu bebek doğurma riski artar Bebek ölümü ve düşük riski artar Bebekte beslenme bozukluğu oluşabilir Doğumsal anormallikler artar Beden ve ruh sağlığı bozulabilir Maddi zorluklar hayatı zorlaştırır
Aile planlamasının Ana sağlığına etkisi nasıldır? Gebelik, düşük ve doğuma bağlı ana ölümü azalır. Gebelik ve doğuma bağlı olumsuz sonuçlar azalır. Üreme sistemi hastalıkları azalır. Sağlık durumu iyileşir Ruhsal iyilik hali gözlenir.
Aile planlamasının Çocuk sağlığına etkisi nasıldır? Prematüre ve düşük doğum ağırlıklı birey olasılığı azalır. Beslenme bozuklukları azalır. Doğumsal anormallikler azalır Bedensel ve ruhsal olarak sağlıklı hale gelir
Toplum sağlığı açısından aile planlamasının önemi Toplumda sağlıklı birey sayısı artar Nüfus artışı frenlenir. Refah düzeyi yüksek toplum oluşur.
Ana sağlığı Sağlık hizmetleri açısından: Doğurganlık çağındaki tüm kadınlara ana denir. 15-49 yaş arası Nüfusumuzun % 27 sini oluşturmaktadır. Yaklaşık % 27 si de 0- 14 yaş arası çocuklardır.
Ana sağlığında önemli evreler Gebelik:Sperm ve yumurtanın birleşmesi ile başlayan ve yani bir canlının doğumuna kadar geçen yaklaşık 40 haftalık evredir.Bebek anne karnında amniyon kesesi içinde gelişir. Anneden besinler plasenta ve göbek kordonu aracılığı ile bebeğe geçer. Doğum: Lohusalık :Doğumdan sonraki 6 haftalık dönemdir.
GEBELİK Gebelik belirtileri Adet görmeme Bulantı ve kusma Karında ve göğüslerde büyüme ve dolgunluk Gebelik tanısı İdrar ve kan testi Ultrasonografi Kalp sesi dinlenmesi
GEBELİKTE ÖNEMLİ DÖNEMLER Prematüre: 28-37 hafta arasında doğanlara denir.(erken doğum) 28 haftadan önce doğumlara düşük adı verilir. 40 haftadan sonra doğanlara ise postmatüre denir.(geç doğum)
Gebelik döneminde nelere dikkat edilmelidir? Sağlık kontrolünden geçilmelidir. Böylece anne sağlığı kontrol edilir Bebek sağlığı kontrol edilir Doğum şekli belirlenir Kan uyuşmazlığı belirlenir
Anne adayı: İlaç kullanılmamalıdır. Dengeli ve yeterli beslenmelidir. Röntgen ışınlarına maruz kalmamalıdır Hastalıklardan korunmalıdır Rahat bol giysiler giymelidir Uzun yolculuklar yapılmamalıdır Ağır ve aşırı hareketlerden uzak olmalıdır Sigara ve içki gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmalıdır.
Gebelikte tehlikeler Anne adayının 17 den küçük, 35 ten büyük olması İlk gebelik Çok sayıda gebelik Ölü doğum yapmış olma Sık doğum yapma Boyun 150 den kısa olması Karın ameliyatı geçirme Kan uyuşmazlığı Gebelikte ateşli hastalık geçirme
Doğum Gebelik süresi olan 40 haftanın sonunda hormonların etkisi ile rahimde kasılmalar başlar. Vücut artık bebeği dışarı atmaya hazırdır. Her kasılma sancı verir. Bebek rahimden dışarı doğru itilerek çıkar. Bebekle beraber beslendiği plasentada dışarı atılır. Bir bebek yaklaşık:3-3,5kğ doğar. Bir bebek yaklaşık:45-50cm doğar.
Bir bebek yaklaşık:3-3,5kğ doğar. Bir bebek yaklaşık:45-50cm doğar.
Lohusalık Doğumdan sonraki 6 haftalık dönemdir. Hijyenik ortamda doğum ve temiz bir bakım bu evreyi kolaylaştırır. Emzirme bu evrede önemlidir. Bebeğin ana besin kaynağı anne sütüdür. Egzersiz yapılmalıdır. Dengeli ve yeterli beslenmelidir. Dinlenmelidir.
Çocuk sağlığı 0-6 yaş arası çocuklar mutlaka doktor tarafından izlenmelidir.
1. Ay: Yeni doğanın hareket yetenekleri fazla etkileyici değildir. Çocuğun ilk kazandığı yeteneğin başını kaldırmak olduğu, bunun ardından el ve kollarını kullanabildiği, nihayet ayak ve bacaklarını kullanmaya başladığı görülmüştür. Çenesini kaldırabilir. 19-20 cm. Uzaklıktaki nesneleri net görebilirler
3.ay Bebek bu aylarda kişileri ayırabilir. Çevredeki ilginç değişiklikleri fark edebilirler. Bebekler konuşma seslerini algılayabilir . Konuşucuları çok erkenden ayırt edebilirler. Anne babalarının yüzlerini daha henüz tanımadan önce, onları seslerinden ayırt edebilir gibidirler.
4.ay Bebekler hareketleri üzerinde daha istemli bir denetim sağlayabilir. Yaptıkları davranışı yinelemekten hoşlanırlar. Objeleri elden ele geçirebilir. İki heceli sesleri çıkarabilir.
5. Ay Kucağa oturup nesneleri yakalar. Bebek yüzler arasında ayırım yapar . Bu ayda destekle oturabilir.
6. ay Dişleri çıkmaya başlar. Destekle oturur.
8. ay Bazı basit sözcükleri söyleyebilir. Eşyaları atarak oynar.
9 ay Emekleyebilir. Yerdeki küçük cisimleri alabilir.
10 ay Kendi kendine oturur. Ayağa kalkabilir. El çırpar
11 ay Elinden tutulunca yürür. Bazı kelimeleri söyler Emirleri anlar
13 ay Tek başına ilk adımını atar. Sizin hareketlerinizi taklit eder. Yemeklerde artık masanıza oturmak ister. İkiden fazla kelime söyleyebilir.
18 ay Koşar Zıplar Kaşık kullanabilir.
2 yaşında Merdiven iner çıkar Tuvaletini söyler Cümle kurar
3 yaşında Kalem tutar Şarkı söyler Kendi giyip soyunabilir
4 yaşında Sayı sayar Renkleri tanır Masal anlatır Tuvaletini kendisi yapar
5 yaşında Yaşını bilir Resim çizer Ayakkabı bağlar
6 yaşında Paraları tanıyabilir. Ona kadar sayar sağ ve solunu bilir