INTEGUMENTUM COMMUNAE DERİ VE EKLERİ Levent SARIKCIOĞLU
DERİ (CUTIS)
~ 2m2 alana sahip ~ 2 mm kalınlığında ~ Vücut ağırlığının %7’si (75 kg bir kişi için 5.3 kg) Kadınlarda daha ince
İŞLEVLERİ Vücut yüzeyini örter Mekanik, ozmotik, kimyasal, termal, ışık ile ilgili zararlı etkileri en aza indirir Isı regülasyonu Salgı ve emilim fonksiyonu Tutma, kavrama işlerine yardımcı Kan damarları zengin >>>> Kan deposu D vitamini yapımı Duyu organı (ısı, ağrı vs)
Derinin rengi değişkenlik gösterir Irka Cins Vücut bölgesi Meme başı Genital organlar Anus Fossa axillaris Linea alba Uyluğun iç yüzü Deri daha koyu renklidir
Deri (Cutis) üç tabakadan oluşur: Epidermis Dermis (Corium) Hypodermis (Tela subcutanea, Subcutis)
EPIDERMIS
Crista cutis’lerin dizilimi (Parmak izi). Elin palmar, ayağın plantar yüzünde son falankslar üzerinde bulunan bu Crista cutis’lere Toruli tactiles adı verilir. Crista cutis Sulcus cutis porus sudoriferi
Epidermis yüzeyden derine doğru beş tabakadan oluşur. a)Stratum corneum b)Stratum lucidum c)Stratum granulosum d)Stratum spinosum e)Stratum basale Stratum germinativum
DERMIS (CORIUM)
DERMIS (CORIUM) Kökenini mesodermadan alır. Derinin esas bölümünü oluşturur (Cutis vera) Kalın El ayası ayak tabanı İnce Göz kapakları Scrotum Penis Labia majora
DERMIS (CORIUM) İki tabakalıdır: Stratum papillare Stratum reticulare
HYPODERMIS TELA SUBCUTANEA SUBCUTIS Fascia superficialis Panniculus adiposus
TELA SUBCUTANEA (SUBCUTIS) : a)Lamina superficialis b)Lamina profundus Petrus Camper 1722-1789 Antonio Scarpa (1752-1832)
Tela subcutanea’nın iki tabakası arasında Yüzeyel arterler Yüzeyel venler Yüzeyel sinirler lenf nodülleri meme bezi mimik kasları Platysma bulunur
Georg Meissner (1829-1905)
Abraham Vater (1684-1751) Filippo Pacini (1812-1883) 1840
Angelo Ruffini (1864-1929)
Karl Friedrich Theodor Krause (1797-1868)
Bazen Linea mensalis ve Linea cephalica yerine tek bir çizgi bulunabilir.
Avuç içinde parmakların hareketleri ile ilgili 4 tip oluk görülür. 1- Linea vitalis : Başparmağın opposition hareketi ile ilgilidir. 2- Linea mensalis : Avucun ulnar kenarından başlar, genellikle orta parmak hizasında sonlanır. 3- Linea cephalica : Avucun radial kenarından başlar, genellikle dördüncü parmak hizasında sonlanır. 4- Linea fortunae : Aşağıdan yukarıya, içten dışa eğik uzanır.
Striae gravidarum Gebelik esnasında bazı kadınlarda karın, meme ve kalçalar üzerinde beyaz ve parlak çizgiler oluşur. Buna Striae gravidarum denir. Derinin fazla gerilmesinden oluşan bu durum, corium’daki elastik lifler harap olduğu için, düzelmez.
PİLİ (KILLAR) Vücudun çeşitli yerlerinde yoktur Elin palmar yüzünde Ayak tabanında 3. falanksların dorsal yüzünde Preputium’da Labia majora ve minora’nın iç yüzünde Umbilicus’ta Clitoris ve Glans penis
Kılın deri yüzeyinde gördüğümüz kısmına Scapus (Corpus) pili denir. Deri içine gömülü olan kısmına Radix pili (Kıl kökü) denir. Radix pili, epidermis’in invaginasyonu ile oluşan Folliculus pili içine yerleşmiştir. Kökün en alt kısımda yaptığı genişlemeye Bulbus pili denir.
(Barba labii superioris): Bıyık Vibrissae Barba Supercilia Cilia Mystax (Barba labii superioris): Bıyık Tragi Hirci Capili Pubes
Fötal yaşamın ortalarında tüm vücut ince, açık renkli Lanugo denen kıllarla örtülüdür. Çoğunlukla doğumdan sonra dökülür.
(Barba labii superioris): Bıyık Hirci Pubes Mystax (Barba labii superioris): Bıyık Koltukaltı kılları (Hirci), Mons pubis’teki kıllar (Pubes), Erkekteki göğüs ön bölgesindeki ve yüzdeki kıllar Barba, mystax) pubertede ortaya çıkarlar ve hormonal kontrol altında gelişirler.
M. arrector pili denen düz kas demetleri kıl foliküllerine tutunur M.arrector pili denen düz kas demetleri kıl foliküllerine tutunur. Bunlar Corium’dan (Dermis) başlar, Gl cebacea kanalının altında kıl folikülüne yapışır, simpatik sinirler tarafından innerve edilir. Kıl dibi kası bulunmayan yerler Kirpikler (Cilia) Kaşlar (Supercilia) Vestibulum nasi (Vibrissae) Dış kulak yolu (Tragi)
DERİ BEZLERİ (Gll.cutis) A- Gll.cebaceae holocrina (yağ bezleri) : Dermis içinde bulunurlar Kafa ve yüz derisinde daha çoktur El ayası ve ayak tabanında yoktur Bezin kanalı çoğunlukla kıl foliküllerine açılır Dudaklar, Glans penis ve Labia minor’da vücut yüzeyine açılır Sebum denen salgısı doğal yağlayıcıdır Yağlı saçlar için
yağın salgılanması
Yüz ve özellikle burun çevresindeki yağ bezlerinin kanalları büyüktür ve koyu siyah noktalar şeklinde görülürler (Comedon)
B- Gll.sudoriferae (Ter bezleri) : Her bölümde bulunurlar. a)Ekrin (merokrin) tipleri elin palmar yüzü ve ayak tabanında çoktur. b)Apokrin tipleri koltukaltı gözkapağı meme ucu Regio analis dış genital organlar çevresinde bulunur. Salgısı daha koyudur. Dış kulak yolunda Gll.ceruminosa değişmiş apokrin ter bezi yapısındadır. Ter bezi ısı kontrol mekanizmasıyla ilgilidir.
TIRNAK
Tırnak (Unguis) Parmakların son falanks’ının dorsal tarafında bulunur. 0.5-0.75 mm. kalınlığındadır.
Corpus unguis lunula Radix unguis Margo liber Margo lateralis eponychium lunula Vallum unguis Vallum: Siper Radix unguis Margo occultus
Lectulus unguis Matrix unguis, Stratum germinativum’a uyar matrix unguis
Margo liber Corpus unguis Perionyx ? Vallum unguis Lunula Eponychium Corpus’un köke yakın bölümünde yarımay şeklinde mat beyaz renkli kısmına Lunula denir. Lunula ve Radix unguis Eponychium ile örtülmüştür. (Str.corneum’un uzantısı) Eponychium’un ön kenarında yer alan ve Lunula’nın bir kısmını örten tırnak zarına Perionyx denir. Tırnak yatağının germinativ bölgesine Matrix unguis (Str.basale) denir.
Radix ve Matrix unguis tırnak büyümesi ile ilgilidir. Büyüme haftada 0,5 mm. kadardır. Radix ve Matrix unguis tırnak büyümesi ile ilgilidir. Büyüme haftada 0,5 mm. kadardır. Tırnaklar parmakların 3. falankslarını desteklemek için sert bir zemin oluştururlar. Dokunma duyusunun alınmasına yardımcı olurlar. Çünkü Meisner cisimcikleri dokunulan cisim ile tırnak arasına sıkışınca duyu daha iyi algılanır. Tırnağın serbest kenarının proksimalinde, deri, Hyponychium ile tutunmuştur.
Tırnağın uzayarak kesilen kısmı derinin Stratum corneum tabakasına uyar. Margo liber Corpus unguis Vallum unguis Lunula Eponychium
MEME Gl. mammaria
MAMMA (Meme) ve GL.MAMMARIA (Meme bezleri) Her iki cinste de bulunur. Erkeklerde rudimenter olarak kalır Kadında puberteden sonra büyür. En çok gebeliğin son aylarında ve emzirme döneminde gelişir. Süt salgılayıcı bez dokusundan oluşmuştur.
Erginlik dönemi (konik tip) Puberte öncesi Puberte dönemi Adolesan dönemi Ergenlik dönemi (hemisferik tip) Gebelik dönemi Laktasyon dönemi Menopoz dönemi
Mamma feminina (Kadın memesi) Fascia superficialis’in derin ve yüzeyel yaprakları içindedir. Meme cisminin (Corpus mammae) büyük bölümünü laktasyon döneminin dışında yağ dokusu oluşturur. Lamina superficialis Lamina profunda Petrus Camper 1722-1789 Antonio Scarpa (1752-1832)
William Fetherstome H. Montgomery (1797-1859) Areola mammae’de görülen kabartılara Tubercula montgomery denir. İçinde Gll.montgomery, Gll.areolares denen yağ bezleri bulunur.
15-20 adet
Lobi mammaria Ductus lactiferi Sinus lactiferi
Meme Bezi (Gl.mammaria), lobları bağlayan fibröz doku ve lobların arasını dolduran yağ dokudan oluşmuştur. Bezin içindeki fibröz bölmelerden gelen fasya uzantıları deri ve Papilla mammae’ye yapışır.Bunlar memenin üst kısmında iyi gelişmiştir ve Ligg.suspensoria mammaria (Cooper bağlarını) oluştururlar.
Sir Astley Paston Cooper 1768-1841
Mamma masculina (Erkek memesi) Rudimenter, alveolsüz küçük kanallar, yağ ve fibröz dokudan yapılmıştır. Pubertede geçici olarak büyüyebilir.
JINEKOMASTI
Sinirleri 4.-6. torakal spinal sinirlerden gelir. Bunlar sempatik lifler getirir. Salgı aktivitesi Ovaryum ve Hipofiz’den gelen hormonların denetimi altındadır.
Papilla mammae ; Meissner cisimciği, Merkel diskleri, Serbest sinir uçları gibi çok sayıda sensorik sinir uçlarını innerve eden bir sinir ağına sahiptir. Bu innervasyon emme olaylarında da önemlidir. Papilladan bez içine inen kanallar ışınsal bir yayılış gösterirler. Cerrahi girişimlerde insizyonlar ışınsal yönde olmalıdır.
AMASTI
POLYMASTI
Süt çizgileri boyunca birden fazla meme veya meme başı ortaya çıkabilir.
AKSESUAR MEME
POLYTHELIA
MAMMOPLASTI
MAMMOPLASTI
MAMMOPLASTI
MAMMOPLASTI
MEMENİN LENF DAMARLARI Ductus lactiferi çevresinde ve Septum interlobulare’de bulunan lenf ağından başlar. Bezin santral kısmından gelen lenf damarları Areola mammae’nin altında bulunan karışık bir lenf ağına geçerler. Burası ayrıca bezin santral kısmını örten deri, Areola mammae ve Papilla mammae’den de lenf damarları alır. Bunların efferent damarları birleşerek iki ana kök halinde Nodi lymph. pectorales’e (Koltuk altı) dökülürler.
MEME BEZİNİN LENFATİK DRENAJI %75 %25 Nodi lymph. axillares Nodi lymph. parasternales MEME BEZİNİN LENFATİK DRENAJI
MEME KANSERİ
Sir Astley Paston Cooper 1768-1841
MEMENİN DAMARLARI Arterleri A.thoracica interna>>>>>>>>>> Rami mammarii mediales A.thoracica lateralis >>>>>>>> Rami mammarii laterales Venleri V.axillaris V.toracica interna’da sonlanır.
LIMA left internal mammary artery