Çocuklarda Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Antibiyotik Kullanım İlkeleri Dr. Mustafa Hacımustafaoğlu Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilimdalı 7. Ulusal Çocuk Astım, Allerji ve Solunum Yolu Hastalıkarı Kongresi, 3-5 Mayıs 2012, Eskişehir

Enfeksiyon-İlaç evrimi M.Ö Al, bu kökü ye. M.S O kök kötü. Gel, bu duayı oku. M.S O dua batıl inanç. Al, bu iksiri iç. M.S O iksir yılan yağı. Al, bu hapı yut. M.S O hap etkisiz. Gel, bu antibiyotiği al. M.S O antibiyotik artık işe yaramıyor. "Al, bu kökü ye..."

Enfeksiyon MikroorganizmaKonak faktörleri Sağaltım İlaç/antibiyotikKonak faktörleri ↔ ↔ (Antibiyotik farmakolojik özellikleri)

Solunum yolu enfeksiyonları (SYE) SYE en sık çocukluk hastalıkları Muayeneye gelen çocukların %30-40 kadarı Çoğu ÜSYE ASYE olguların %5 kadarı ÜSYE; AOM, Sinusit, Rinit, Farenjit, Tonsilit, Epiglottit, Diğer ASYE; Pnömoni Bronşit A. Bronşiyolit Diğer

Etyoloji Virus; Influenza virus Parainfluenza virus Rinovirus RSV Enterovirus Adenovirus Herpes Simpleks virus Kızamık AOM, Sinüzit, (ATF) ve A. epiglottit dışında genellikle (>%90) non- bakteriyel sıklıkla da viruslar Bakteri; Pnömokok Grup A streptokok (GAS) H.influenza, genellikle non- tipabl M.catarrhalis M.pneumonia S.aureus Difteri Klamidofila; Chlamydophila trachomatis Chlamydophila pneumonia Pnömoni; bakteri, virus, diğer (yaş grubuna göre) A. Bronşiyolit; viral

A.tonsillit/farenjit (viral, bakteriyel; GAS) AOM (bakteriyel; Pnömokok, H. İnfluenza, M. Catarrhalis) A.rinit (viral, GAS; özellikle süt çocuğunda) A.sinüzit (bakteriyel; Pnömokok, H. İnfluenza, M. Catarrhalis) A.epiglottit (bakteriyel; H.İnfluenza tip b) A.laringotrakeit / pseudokrup (viral) Alt solunum yolu enfeksiyonları (viral / bakteriyel) Pnömoni (viral, diğer etkenler yaş grubuna göre değişir) A.bronşiolit (viral) Diğer Sık görülen solunum yolu enfeksiyonları (viral / bakteriyel)

Farmakodinamik, Farmakoknetik Farmakodinamik; İlacın vücuttaki etkileri Aktivite (istenen etkinlik) Toksisite (istenmeyen yan etki) Farmakoknetik; İlacın vücutta zaman içindeki dağılımı Absorbsiyon, dokulara ve enfeksiyon bölgesine dağılım, metabolizma ve eliminasyon

Farmakodinamik Anti-bakteriyel etki Bakteriostatik, bakterisidik özellik MIC, MBC Post antibiyotik etki (PAE) Post antibiyotik lökosit etkisi (PALE) Minimal antibakteriyel konsantrasyon (MAC) İnokulum etkisi (İE) Sinerji Antagonizma

Farmakodinamik Bazı Antibiyotiklerin Aktivite tipleri Bakteriostatik –Kloramfenikol –Makrolidler –Sulfonamidler –Tetrasiklinler Bakterisid: –Konsantrasyon Bağımlı; Aminoglikozid Florokinolon Metronidazol –Zaman bağımlı; Penisilinler Sefalosporinler Diğer B laktamlar Vankomisin Solunum Yolu Enfeksiyonlarında

Antibiyotik farmakolojik özellikleri ve Tedavi Başarısı İnvitro antimikrobiyal profili; MRSA; Vankomisin, klindamisin-makrolid Pseudomonas/ESBL Enf. bölgesi (invivo) özellikleri ve aktivite Dokuya aktif geçiş, etkin derişim Apse, ampiyem özelliği Dokunun kan akımı, ortamın Phsı Biyoyararlanım Proteine bağlanma Yarılanma ömrü

Kronolojik yaş Altta yatan ek hastalıklar (Böbrek, KC, KF, gibi) İlaç etkileşimleri SYE da antibiyotik kullanımında klinik ipuçları İlaca uyum Fiyat Tad Dozaj Gıda ilişkisi