SÖZLÜ ANLATIM II DERSİNE HOŞ GELDİNİZ 7. HAFTA YRD. DOÇ. DR. SELİM EMİROĞLU
Ödevler, daha önce paylaştığım sunu ve sunum değerlendirme ölçütlerine göre hazırlanmalıdır. Sunumlarınız derste karşılaştığınız sunumlar gibi gerekli bilgileri içerek şekilde, renkli, zengin ve etkili bir içeriğe sahip olmalıdır. Sunum yaparken hazırladığınız sunuyu yorum ve görüşlerinizle açıp genişletebilmelisiniz. Acele etmeden, tane tane ve etkili bir konuşmayla sunumlar gerçekleştirilmeli.
BİLGİ ELDE EDİLECEK KAYNAKLAR Konuşma ve dinleme ilgili siteler Konuşma ve sözlü anlatımla ilgili kitaplar Varsa e-kitaplar İfadenin sonuna pdf veya word yazarak google’de arama, makale ve bildirilere ulaşmak için google akademik Görseller için google görseller ve videolar Youtube, dailymotion, izlesene gibi sitelerden ilgili videolar, İnternetten ilgili fıkra, atasözü, özdeyiş vb.
Konuşma Eğitimi, Fahri Temizyürek, İlhan Erdem, Mehmet Temizkan
Herbert N. Casson
HAZIRLIK VE SUNUM Sunulacak materyallerin önceden izlenmesi, ayıklanması ve düzenlenmesi gerekir. Renkli bir sunum hazırlayın, görsellerden, sesten, tablo, istatistik ve araştırma sonuçlarından yararlanın. Çalışmanızı ispatlayan görüş ve belgeler ortaya koyun. Hazırladığınız konuşma metni basit, dolaysız ama ilginç olmalıdır. İnsanlar basit ve dolaysız anlatımları anımsarlar. İlginç ve canlı bulduklarını ise hiç unutmazlar.
Sunumunuzun önceden provasını yapın. Ayna karşısında veya arkadaşınızdan destek alarak sunumunuzu ideal bir şekle dönüştürün. Yapacağınız sunumun süresine dikkat edin. En fazla 10 dakikalık bir zamanınız olacak. Bilgisayarda yansıtacağınız slaytların dışında elinizde küçük notlar ve hatırlatmalar olabilir. Sunuyu hazırlarken şekle dikkat edin, harfleri, kelimeleri ve karakterleri doğru kullanın, anlatım bozukluğu ve yazım hatası yapmayın, yazıları sağa doğru yaslayın, düzen ve estetiğe önem verin.
2- Sunum Sırasında Yapılması Gerekenler BAŞLANGIÇ VE GİRİŞ Kürsü arkasına geçerek dinleyicilerden saklanmayın. Dinleyiciler tarafından baştan aşağı görünün. Selam verin, güler yüzle başlayın.
Sunuya başlarken hızlı bir özet verebilirsiniz. Bu, rahatlatıcı olur ve dinleyiciyi uyanık tutar. Yapacağınız sunumda topluluğa soru sormayacaksınız. Kendi kendinize soru sorup cevaplayabilirsiniz. Sadece çok önemli gördüğünüz yerleri tekrarlayın. “Kusura bakmayın, bu kadar anlatabildim” şeklinde özür dilemeyin. Heyecanınız için özür dilemeyin.
BEDEN DİLİ VE SESİN KULLANIMI Hareketli olun, gözü yormayacak bir hızda hareket etmek, hem sunuma dinamizm katar hem de vücudunuzu gevşetir. Eller cepte veya arkada gezmeyin. Aksine eller vücut dilinin en önemli parçasıdır. Aşırıya kaçmamak kaydıyla anlattıklarınızın şekillerini elle çizin. Ellerinizi etkili kullanmak için onları unutun.
Monoton bir ses tonuyla okumayın. Bu sizin sıradan olduğunuzu gösterir. Büyük insanların seslerindeki heyecanı hep duyarız. Ses enerji uyandıran bir araçtır. Bedenimizin müzik aletidir. Rahat ve sohbet eder gibi konuşun böylece yapaylığı azaltmış olursunuz
Yapılacak en ciddi hatalar sunumu yapanın her slaytı veya elindekini okumasıdır. Lütfen asla okumayın. Sunum yaparak iletişim kurmakla haber sunmak arasındaki fark budur. Siz konuşması gerekensiniz. Elinizde belki hatırlatma notları olabilir ancak temelde tüm odağınız izleyicilerin gözleridir. Onlarla bağınızı koparmayın. Görsel araçlar sunuşa destek olmalıdır, onların görevi konuşmacının yerini almak değildir. «Konuşmasını okuyan konuşmacı ölü bir şahsiyet gibidir» (Muallimoğlu, 2000: 273).
3- Sunum Sonunda Yapılması Gerekenler Etkileyici, toparlayıcı ve kalıcı bir özet verin. Selamlama ve teşekkür ile sunumunuzu bitirin.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER
ETKİLİ SUNUM TEKNİKLERİ Sunum Korkusunu Yenme Powerpointte sunu hazırlama
HANGİSİNİ DUYMAK İSTERSİNİZ? Tam isabet Fena değil Daha çok çalışmalısın
Sunumun toplam etkisinin %60-90’ı iletişim kurabilme yeteneğinize bağlıdır. Etkin sunum becerileri -özenle kullanılan bir sözel/ yazılı ifade, -anlamlı beden dili ve -teknolojik görsel- işitsel araçların Kullanımıyla önem kazanır
SUNUM KORKUSU Yapılan çalışmalar, topluluk önünde konuşma korkusunun, Sınav, Yükseklik, Hatta ölüm korkusundan bile yaygın olduğunu ortaya koymuştur.
İki tür konuşmacı vardır. Heyecanlı olanlar yada bu konuda yalan söyleyenler. Mark Twain
Konuşma korkusu-bulgular Titreyen eller, Kırmızı yanaklar, Titrek ses tonu, Hafıza kaybı, Bulantı Heyecan ve kaygı normal durumlardır. Herkesin bunları yaşadığını düşünerek rahat davranın.
Konuşma korkusu nedenleri Ne olacak, Kontrolü kaybeder miyim? Yedek planım var mı? Konu ilginç mi? Herkes beni seyrediyor? Acaba ne konuşacağımı unutur muyum?
Korkunun; Hazırlık ve prova yaparak %75 oranında, Solunum egzersizleri ile %15 oranında, Zihinsel hazırlanma ile %10 oranında azaltılabildiği bildirilmiştir.
Beyninizi olumlu düşüncelerle yükleyin. Sunumu önceden prova edin. Kullanacağınız görsel ve işitsel malzemeleri kontrol edin.
«Konuşmacı konuşurken sadece konuşmasına odaklanmalı, dinleyicilerin o an kendisi hakkında ne düşündüğünü unutmalıdır» (Şahin ve Kana, 2012: 257).
Korkunun kaynağı bilgisizliktir. R.W. Emerson Sunum yapmak büyük bir keyiftir. Bu keyfi yaşamaya gayret edin.
Konuşma korkusu; “iyi haber” Hiç bir dinleyici sizin duyduğunuz heyecanı dışarıdan sizin kadar hissedemez.
POWERPOİNT SUNULARI Altın kurallar: Az slayt, az satır, az sözcük 8 satıra kadar yazı 5-6 sözcük/satır Yazının puntosu: başlık 36-44, yazı Oturum öncesi cihazın denenmesi, kullanıma ait aksamalara karşı önerilir.
Aksamalara karşı elde notların bulunması. Her ekranda 1 konu veya fikir (paragraf kuralı) İşaretleyici (pointer) kullanımı Mesajı işaretleme Renk seçimi (en fazla 3-4 renk, renkler birbirini boğmamalı, koyu ve açık dengelenmeli, gözü yormayan renkler tercih edilmeli) Başkasının slaytı kullanılmamalı, slaytlar düzenlenmeli. Gereksiz ve uzun cümleler yerine öz bilgi ve sözler. İzleyiciler okuma biliyorlardır, yazılanların hepsini okumayın.
Araya reklam almayın. Kaynak gösterin. Görsel ve ses ögeleri sunumunuzdan bağımsız ve ilgisiz olmasın. Önemli gördüğünüz kelime ve cümleleri renk ve işaretlerle vurgulayın. Slayt geçişleriniz hızlı olmasın.