KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KORUNMA UYGULAMALARI İşyerlerinde, çalışanların sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamak için yapılacak korunma uygulamaları, iki ana başlık altında incelenebilir. 1-Toplu Korunma Uygula- maları 2-Kişiye Yönelik Korunma uygulamaları

Toplu Korunma Uygulamaları Tehlikesiz olanla değiştirme, Yalıtım, Koruyucu/koruma içine alma, Yerel havalandırma, Yerel aydınlatma, Makine koruyucuları, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KORUNMA UYGULAMALARI

SAĞLIK VE GÜVENLİK KORUNMA UYGULAMALARI Toplu Korunma Uygulamaları *Genel havalandırma, *Genel aydınlatma, *İklimlendirme, *İşaretleme/sınırlama *Uyarı levhaları

KKD ile ilgili mevzuat KKD ile ilgili genel bilgiler KKD seçimi ve kullanım kuralları KKD örnekleri Özet İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KORUNMA UYGULAMALARI Kişiye yönelik Korunma Uygulamaları

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR KKD'nın İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK (R.G. 11 Şubat 2004 Sayı : 25370) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerindeki risklerin önlenmesinin veya yeterli derecede azaltılmasının, teknik tedbirlere dayalı toplu koruma ya da iş organizasyonu veya çalışma yöntemleri ile sağlanamadığı durumlarda, kullanılacak KKD'ın özellikleri, temini kullanımı ve diğer hususlarla ilgili usul ve esasları belirlemektir.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM Tanım: Kişisel koruyucu donanım: Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan,sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,ifade eder.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM Bu tanım kapsamında; 3- Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalar da,kişisel koruyucu donanım sayılır.

KKD'ın SEÇİMİ VE KULLANIMI: 2  Tüm kişisel koruyucu donanımlar tam koruma sağlamalıdır. Kendileri bir tehlike kaynağı olmamalıdır. Kullanılan vücut kısımlarına ve yapılan işe tam uygunluk sağlamalıdır. Kullanımı, bakım ve temizliği kolay ve pratik olmalıdır. İşyeri koşullarına uygun olmalıdır.

 KKD'ın SEÇİMİ VE KULLANIMI: 4  Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, zorunlu hallerde birkaç kişi tarafından kullanılması halinde, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü önlem alınmalıdır..  Kişisel koruyucu donanımlar talimatlara uygun olarak kullanılmalı ve talimatlar işçiler tarafından anlaşılır olmalıdır.

KKD'ın SEÇİMİ VE KULLANIMI:5  Kişisel koruyucu donanımlar, işveren tarafından ücretsiz verilmeli, bakım ve onarımdan ve/veya ihtiyaç duyulan elemanlarının değiştirilmelerinden sonra, hijyenik şartlarda muhafaza edilmeli ve kullanıma hazır bulundurulmalıdır.

KKD'ın SEÇİMİ VE KULLANIMI: 6  İşveren, işçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemi almalıdır.  İşçilere verilen kişisel koruyucu donanımlar her zaman etkili şekilde çalışır durumda olmalı, temizlik ve bakımı yapılmalı ve gerektiğinde yenileri ile değiştirilmelidir.

 Ürünlerin piyasaya arz koşullarını,  Üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülüklerini,  Onaylanmış kuruluşların sorumluluklarını,  Piyasa gözetim ve denetimi koşullarını, düzenlemektedir.

Dikkate alınmalıdır.

Kişisel koruyucu donanımlarının tasarımında dikkat edilmesi gereken hususların başında ergonomi gelir. Kişisel koruyucular; Başlıca 2 gruba ayrılır.  Vücudun korunması  Solunum sistemi korunması KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM ÇEŞİTLERİ

 Solunum sistemi Korunması  Solunum sisteminin korunmasında ise, özellikle solunum sisteminin işten kaynaklanan uçucu ve kimyasallara karşı korunmasını öngörür.

I. BAŞ KORUYUCULARI VÜCUDUN KORUNMASI; Baretler Endüstride (madenler, inşaat sahaları ve diğer endüstriyel alanlarda) kullanılan koruyucu baretler, Saçlı derinin korunması kepler, boneler, saç fileleri) Koruyucu başlık (normal kumaş veya geçirimsiz kumaştan yapılmış boneler, kepler, gemici başlıkları ve benzeri)

I. BAŞ KORUYUCULARI Başın Korunması Başın yaralanmasıyla ilgili kazalar Daha ziyade fırlayan ve baş üzerine düşen maddelerden ileri gelmektedir. Bu maddeler çok ağır, büyük ebatlı ve yüksek süratle hareket edebilir. Bu tehlikelerden korunmak için koruyucu başlıklar kullanılmalıdır. Koruyucu başlıklar yağ, su,ateş ve asitlerden etkilenmeyecek cinsten olmalı ve asla elektik iletkenliği olmamalıdır.

I. BAŞ KORUYUCULARI devam  Koruyucu başlığı, giyen kimseleri rahatsız etmeyecek tarzda uygun şekilde yapılmalıdır.  Her koruyucu başlıkta, giyecek kimsenin başına rahatça uydurabilecek tarzda özel malzemelerden yapılmış bir destek ile ayarlanabilir kemeri bulunmalıdır.

Baretler Plastik Baretler: * Darbe tesirlerinden korunmak için kullanılır, * Düşme mesafesine bağlı olarak 10 –15 Kg ağırlığındaki cisimlerin etkilerinden korur, * Demir-çelik, madencilik, bina, gemi, tünel inşaatlarında ve çeşitli sanayi iş kollarında kullanılır, * Yalıtkan özelliği nedeni ile 600 V’a kadar güvenlik sağlar, * Plastik baretler, asgari 300 gr. ağırlığında olup, iyi kullanıldığı takdirde 5 yıl süreyle kullanılabilir. * Bileşiminde polietilen oranı fazla olan plastik baretler, sıcak ortamlarda yumuşadığından, bu yerlerde kullanılmamalıdır. PLASTİK BARET

Baretler Yüksek düzeyde yalıtkan-plastik baretler: Yüksek düzeyde yalıtkanlık özelliğine sahiptir. yüksek düzeyde yalıtkan plastik baretler, Volt’a kadar bozulmadan koruyucu özelliğini göstermelidir. Genellikle, elektrik işlerinde kullanılırlar. YALITKAN BARET

Baretler Alüminyum Baretler:  Alüminyumdan yapıldığından sıcak çalışma ortamında kullanılabilir,  Elektriksel kaza ihtimalinin çok düşük olduğu yerlerde kullanılmalıdır,  Hafif ve ısıya dayanıklı olması nedeniyle, plastik baretlerin kullanılamayacağı işler için elverişlidir,  Petrol kuyuları, rafineri ve kimyasallarla çalışılan tesislerde kullanılır. ALÜMİNYUM BARET

I.1 Baretler Baretlerin Yapım ve Kullanım Özellikleri: Düşey boşluk Baş üstü seviyesi Ter bandı Kolon Kolon bağlantısı Siper Havalandırma delikleri

KKD KULLANIM YERLERİ BAŞ KORUYUCULARI (Koruyucu baretler) İnşaat işleri, özellikle iskeleler ve yerden yüksek çalışma platformların üstünde, altında veya yakınında yapılan işler, kalıp yapımı ve sökümü, montaj ve kurma işleri, iskelede çalışma ve yıkım işleri. Çelik köprüler, çelik yapılar, sütunlar, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, ısı ve enerji santrallerinde yapılan çalışmalar.

KKD KULLANIM YERLERİ BAŞ KORUYUCULARI (Koruyucu baretler) Patlatma işleri. Asansörler, kaldırma araçları, vinç ve konveyörler civarında yapılan işler. Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle sıcak demir işleme, döküm işleri. Endüstriyel fırınlar, konteynırlar, makineler, silolar, bunkerler ve boru hatlarında yapılan işler. Gemi yapım işleri. Demiryollarında yapılan işler. Mezbahalarda yapılan işler.

KULAK KORUYUCULARI Yapılan istatistikler, çalışanların yaklaşık % 25’inin işitme kaybı ile karşılaştığını göstermektedir. Gürültü maruziyeti, en düşük maruziyet etkin değeri olan 80 dB (A) aştığında, işveren kulak koruyucuları sağlayarak işçilerin kullanımına hazır halde bulunduracaktır, Gürültü maruziyeti en yüksek maruziyet etkin değeri olan 85 dB (A) ulaştığında ya da bu değerleri aştığında, kulak Koruyucuları kullanılacaktır,

KULAK KORUYUCULARI: 1.Kulak tıkaçları ve benzeri cihazlar 2. Tam akustik baretler 3. Endüstriyel baretlere uyan kulaklıklar 4. Kapalı devre haberleşme alıcısı olan kulak koruyucuları 5. İç haberleşme donanımlı kulak koruyucuları

Kulakların Koruyucu kullanımında Sorunlar!  işçiler ağrı, uğultu, baş dönmesi gibi şikâyetlerle tıkaçları takmak istememektedir.  Bir başka itiraz da, tıkaçlarla kapatılmış kulakların gerekli sesleri de işitmeyeceğinden kaynaklanmaktadır

GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI 1. Gözlükler 2. Baretli (miğferli) siperler 3. El ve Yüz siperleri

Gözlükler Uçuşan parçalar ve tehlikeli ışınlardan korunmada kullanılır. Şeffaf, renkli camdan veya plastikten yapılmıştır. Yandan da gelecek tehlikeler için kenar perdeli olanları kullanılır.

Gözlükler Elastik Aksamlı Muhafazalı Gözlükler: İnce toz, duman, asit ve sislere karşı kullanılır. Gözlük çerçevesi elastik olduğundan, fincanlı Tiplere göre, darbelere karşı daha az koruyucudur. Plastik Siperli: Uçuşan parçalara uygun şekilde yapılmıştır, ark ve tehlikeli ışınlara karşı da kullanılabilir. Ağır Parçaların fırladığı kaynak işlerinde kullanılmazlar. Dökümcü Tipi: Dökümhanelerde, erimiş metal sıçramalarına, şiddetli darbe ve toza karşı kullanılır.

GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI Miğferli siperler: Başın üst kısmını, kulakların arkasında kalan bölgeyi, yüz ve boyun kısmını korumada kullanılır. Ön kısımlarında, filtre koruma camı yerleştirilecek Şekilde hazırlanmış pencere vardır. Miğfer uygun bir kayış tertibatı ile başa tutturulur, ancak başa değmez. Kaynak miğferleri, ısıya dayanıklı olup aynı zamanda ışınlarının etkilerine karşı koruma sağlar.

GÖZ VE YÜZ KORUYUCULARI

YÜZ SİPERİ

YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI KULLANIM YERLERİ Kaynak yapma, öğütme ve ayırma işleri Sızdırmazlık sağlamak için yapılan işler (kalafatlama) ve keski ile yontma, biçimlendirme işleri Taş yontma ve şekillendirme işleri * Talaş çıkaran makinelerle yapılan çalışmalar ve talaş toplama işleri Presle sıcak demir işleme * Artıkların parçalanması ve uzaklaştırılması işleri

Ellerin ve kolların korunması Travmatik (darbeli) yaralanmalar el kazalarının en yaygın olan tipidir.El yaralanmalarına sebep olan riskler aşağıdaki şekilde sınıflandırılabilir;  Mekanik riskler: Çarpmalar, ezilmeler, burkulmalar, yıpranmalar, delinmeler, kesilmeler, kopmalar.  Termik riskler: Sıcaklık, ergimiş metallerin sıçraması, soğuk.  Kimyasal riskler: Asitler, bazlar ve solventler gibi  tehlikeli maddelerin sıçraması ve teması.  Elektrik riskler: Elektrik kıvılcımı. EL VE KOL KORUYUCULARI

El koruyucuları  Özel koruyucu eldivenler: Makinelerden, k imyasallardan, elektrik ve ısıdan koruyan eldivenler.  Tek parmaklı eldivenler  Parmak kılıfları  Kolluklar  Ağır işler için bilek koruyucuları (bileklik)  Parmaksız eldivenler  Koruyucu eldivenler

EL KORUYUCULARI Alev ve ısıdan korunma: Sıcak malzeme ile çalışılan yerlerde; kromlu deri, amyant, alüminyum kumaş veya cam elyaflı malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır. Kimyasal zararlılardan korunma: Asit, yağ ve diğer kimyasal maddelerle çalışılırken, sıvıları ve ince tozları geçirmeyen, kauçuk, PVC, ateşe dayanıklı branda, cam elyafı, su geçirmez deri gibi malzemelerden yapılmış eldivenler kullanılır.

EL KORUYUCULARI Elektrik Kazalarına karşı korunma: Manşetleri eli, bileği şok ve yanıklardan koruyacak kadar uzun olan lastik eldivenler kullanılır. Bu eldivenler volta 3 dakika dayanmalıdır. Bu eldivenler, diğer plastik eldivenlerle karıştırılmamalıdır. Bu eldivenlerin üzerinde, etkili olabileceği voltaj değeri belirtilmelidir. Radyasyondan Korunma: Kurşun ile empreyne edilmiş lastikten üretilen eldivenler kullanılır.

KOL KORUYUCULARI Kolluklar  Genellikle dökümhane, tav ocakları vb. yerlerde kullanılır,  Üç çeşit olarak üretilir. Bilek ve ön kolu örtenler; dirsek hizasına kadar örtenler; omuzlara kadar örtenler,  alüminyum, astarlı kumaş, kurşunlu deri, kauçuk deri, pamuklu - yünlü dokuma gibi malzemelerden üretilir.

Kötü havayı teneffüs solunum, sindirim ve sinir Sistemlerinde hastalık yapar. Ancak bu sistemlerin kurulamadığı veya yetersiz kaldığı durumlarda, solunum Sistemi koruyucularının kullanılması gerekmektedir. SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI

Temiz hava sağlayan solunum cihazları  Temiz hava sağlayan solunum cihazları, çalışana bir hortum yardımıyla hava tüpünden sıkıştırılmış temiz hava sağlar. Bu işlem yüze sımsıkı oturan cihazlar yardımıyla yapılır.  Gaz, toz ve radyoaktif toz filtreli maskeler  Hava beslemeli solunum cihazları  Takılıp çıkarılabilen kaynak maskesi bulunduran solunum cihazları  Dalgıç donanımı ve elbisesi SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI

Hava Temizleyici Maskeler: Mekanik Filtre Tipi (Partikül Tutucu) Maskeler: Metal ve silis tozlarına karşı kullanılır. Filtre renginin koyulaşması, koruma özelliğini kaybettiğini gösterir

Hava Temizleyici Maskeler: Kimyasal Filtre Tipi Maskeler: Havada bulunan toz, gaz, duman ve toksik partiküllere karşı kullanılır,

Hava Temizleyici Maskeler: Toz Maskeleri:  Genellikle, selülozik elyaftan yapılmış basit maskelerdir,  0,2 – 5 mikron arasındaki tozlara karşı kullanılır,  Kullanma süresi çok kısadır, sadece ağız ve burun bölgesini kapatır.

Hava Temizleyici Maskeler Filtre Kutulu Gaz Maskeleri: Gaz yoğunluğunun düşük olduğu, geniş alanlarda kullanılır, Kısa süreli, acil durumlarda kullanılır, sürekli kullanılmaz, Oksijen yetersizliği durumunda yararlı olmaz.

Hava Beslemeli Maskeler  İşyeri havasında bulunan zararlı etkilerden korunmak üzere, hortum vasıtasıyla dışarıdan hava verilir.

T O Z M A S K E L E R İ FİLTRE

G A Z M A S K E L E R İ

KİMYASAL ETKİLERE KARŞI TAM DONANIMLI KORUYUCULAR

RESPİRATÖR

* Toz bulunması muhtemel, fırın içi döşeme işlerinde ve kepçelerle yapılan çalışmalar * Toz oluşumunu önlemenin yetersiz olduğu sprey boyama işleri * Kuyularda, kanalizasyon ve kanalizasyonla bağlantılı diğer yer altı sahalarında yapılan çalışmalar * Soğutucu gaz kaçağı tehlikesinin olduğu soğuk hava depolarında yapılan çalışmalar RESPİRATÖR KULLANIM YERLERİ

CİLT KORUYUCULARI  Koruyucu kremler / merhemler

DÜŞMEYİ ÖNLEYİCİ EKİPMAN FRENLEME EKİPMANI VÜCUDU BOŞLUKTA TUTABİLEN DONANIM (PARAŞÜTÇÜ KEMERİ)

GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI Kimyasallara karşı kullanılan koruyucu yelek, ceket ve önlükler, Isıtmalı yelekler, Cankurtaran yelekleri, X ışınına karşı koruyucu önlükler, Vücut kuşakları / kemerleri.

DELİNME, KESİLMEYE KARŞI ÖNLÜK ISITICI YELEK

 Yünlü giyim malzemeleri (bilhassa soğuk yerlerde ve düşük ısıda çalışırken işçilere ve özellikle asitlerle ilgili yerlerde iş görenlere  Kauçuk giyim malzemeleri, şapkalar, eldivenler, pardösüler, ceketler, önlükler, kukuletalar. Bu malzemeler daha ziyade asitlerle temas durumunda olan kimseler tarafından kullanılmaktadır. V. GÖVDE VE KARIN BÖLGESİ KORUYUCULARI

1-Normal ayakkabılar, botlar, çizmeler, uzun botlar, güvenlik bot ve çizmeleri 2-Bağları ve kancaları çabuk açılabilen ayakkabılar 3-Parmak koruyuculu ayakkabılar 4-Tabanı ısıya dayanıklı ayakkabı ve ayakkabı kılıfları 5-Isıya dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve tozluklar 6-Termal ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 7-Titreşime dayanıklı ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları 8-Anti statik ayakkabı, bot, çizme ve kılıfları AYAK VE BACAK KORUYUCULARI

AYAK KORUYUCULARI: 1- Parmak Koruyucu Ayakkabılar: Yuvarlanan ve ağır malzemelerle çalışılan işlerde, ayak parmaklarının korunması için kullanılır. 2- İletken Ayakkabılar: Patlayıcı maddelerle çalışılan yerlerde, insan vücudunda oluşan statik elektriğin, tehlikesiz bir şekilde, toprağa iletilmesi için kullanılır.

AYAK KORUYUCULARI: 3- Yalıtkan Ayakkabılar: Elektrik şoku kazalarında koruyucudurlar. Üst kısmı deri, taban ve topukları özel kauçuktan imal edilir. Kuru ve sağlam haldeyken tesirli bir koruma sağlar. 4- Kıvılcım Çıkarmayan Ayakkabılar: Patlayıcı madde imalinde, benzin ve hidrokarbon İçeren tankların temizlenmesinde, güvenle kullanılır.

AYAK VE BACAK KORUYUCULARI: 5- Bot ve Çizmeler: Sulu, çamurlu ve asitli ortamlarda altı lastik veya Plastik Botlar ve çizmeler kullanılır. 6- Tozluklar: Bacakları, ateşe ve sıçrayan kıvılcımlara karşı korumak için; döküm işlerinde ve fırınlarda kullanılır.

KAYMAZ TABANLI ÇİZMEYALITIMLI ÇİZME

KORUYUCU GİYSİLER: Koruyucu iş elbisesi (iki parçalı ve tulum) Makinelerden korunma sağlayan giysi (delinme, kesilme vb) Kimyasallardan korunma sağlayan giysi İnfrared radyasyon ve ergimiş metal sıçramalarına karşı korunma sağlayan giysi Isıya dayanıklı giysi Termal giysi Radyoaktif kirlilikten koruyan giysi Toz geçirmez giysi Gaz geçirmez giysi

AYAK KORUYUCULARI KULLANIM YERLERİ Delinmez taban gerektirmeyen emniyet ayakkabıları Konserve yiyeceklerin paketlemesi ve dondurulmuş etle yapılan işler Gemi yapım işleri Demiryolu manevra işleri Kaymayı önleyici ve delinmeye dayanıklı ayakkabılar Çatı işleri Yalıtkan tabanlı koruyucu ayakkabılar Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler

Ateşe dayanıklı koruyucu giysi *Kapalı alanlarda kaynak işleri Delinmeye dayanıklı önlükler *Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri *El bıçaklarıyla yapılan ve bıçağın vücuda doğru çekilmesini gerektiren işler Deri Önlükler * Kaynak işleri * Sıcak demircilik işleri * Döküm işleri EL, KOL VE VÜCUT KORUYUCU KULLANIM YERLERİ

İklime dayanıklı giysi Açıkta, soğuk ve yağmurlu havada çalışma Yansıtıcı giysi Çalışanların açıkça görülmesi gereken yerlerde yapılan çalışmalar Emniyet kemeri *İskelelerde çalışma *Prefabrik parçaların montajı *Direk ya da sütunlarda çalışma EL, KOL VE VÜCUT KORUYUCU KULLANIM YERLERİ

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR, RİSKLERİN, TOPLU KORUNMAYI SAĞLAYACAK TEKNİK ÖNLEMLERLE VEYA İŞ ORGANİZASYONU VE ÇALIŞMA YÖNTEMLERİYLE ÖNLENEMEDİĞİ VEYA TAM OLARAK SINIRLANDIRILAMADIĞI DURUMLARDA KULLANILMALIDIR.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLAR, “KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM YÖNETMELİĞİ” HÜKÜMLERİNE UYGUN OLARAK TASARLANMIŞ VE ÜRETİLMİŞ OLMALIDIR. TAM KORUMA SAĞLAMALIDIR. KENDİLERİ BİR TEHLİKE KAYNAĞI OLMAMALIDIR. KULLANILAN VÜCUT KISIMLARINA VE YAPILAN İŞE TAM UYGUNLUK SAĞLAMALIDIR. KULLANIMI, KOLAY VE PRATİK OLMALIDIR.

KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN YARARLI OLABİLMESİ İÇİN, KULLANIM AMACINA VE KULLANICIYA UYGUN OLMASI VE GEREKTİĞİ ŞEKİLDE KULLANILMASI ÖNEMLİDİR. BU NEDENLE; KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN SEÇİMİ İYİ YAPILMALI VE KULLANMASI GEREKENLER DOĞRU BELİRLENMELİDİR.

TEŞEKKÜRLER, ARA ZAMANI!