1 T.C. Yükseköğretim Kurulu Projenin ülkemizdeki; Akademik Organizasyonu için Yükseköğretim Kurulu’na, Finansal Destekleri için Avrupa Komisyonu’na Finansal Organizasyonu için Ulusal Ajans’a Ofis destekleri için YÖK Uluslararası İlişkiler Birimi’ne teşekkür ederiz. BOLOGNA UZMANLARI 5. DÖNEM ULUSAL TAKIMI PROJESİ YERİNDE ZİYARETLER: NEVŞEHİR ÜNİVERSİTESİ 1 Ekim 2009, NEVŞEHİR

(2010 yılına kadar) bilgi temelli bir Avrupa ekonomisi için: öğrenci, öğretim elemanı ve idari kadro hareketliliği yüksek, ulusal eğitim alanları birbiri ile karşılaştırılabilir, ulusötesi eğitim boyutlarını dikkate alan, eğitim ve araştırma etkinliklerini birbiri ile sıkı ilişkilendirmiş ve tüm süreci iç ve dış paydaş katılımı ile sürekli denetleyen ve izleyen Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı oluşturmak Yükseköğretim reformu

3 BOLOGNA SÜRECİ Tarihçe Bologna Deklarasyonu, 1999 (29 ülke) Prag Bildirgesi, 2001 (32 ülke, Türkiye’nin katılımı) Berlin Bildirgesi, 2003 Bergen Bildirgesi, 2005 Londra Bildirgesi, 2007 (46 ülke) Leuven, 2009

4 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi ve temel olarak 2/3 aşamalı yükseköğretim sistemi (Lisans, Master ve Doktora) 2. Ortak bir kredi sistemi (ECTS-AKTS) 3. Öğrenci/Öğretim üyesi Hareketliliği 4. Kalite güvencesi konusunda işbirliği 5. Yükseköğrenimde Avrupa boyutu 6. Yaşam boyu öğrenim 7. Öğrencilerin süreçlere katılımı 8. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA)’nın çekiciliğinin arttırılması 9. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ile Avrupa Araştırma Alanı (ERA) arasındaki sinerjinin oluşturulması 10. Bu çalışmaların 2010 yılına kadar tamamlanması ve EHEA ‘nın oluşturulması BOLOGNA DEKLARASYONU ÇALIŞMA KONULARI

55 BOLOGNA SÜRECİ NASIL İŞLEMEKTEDİR? Uluslararası Düzey Bakanlar Konferansı (iki yılda bir kez toplanır) Bologna İzleme Grubu (BFUG) BFUG Yürütme Kurulu BFUG Çalışma Grupları Bologna Durum Değerlendirmesi (Stocktaking) Çalışma Grubu Bologna Yeterlilikler Çerçeveleri Çalışma Grubu Sosyal Boyut Çalışma Grubu, vb. Bologna Seminerleri Ulusal Düzey: YÖK, Ulusal Ajans ve Bologna Uzmanları Türkiye Ulusal Takımı Dönem Kurumsal Düzey: Yükseköğretim Kurumları

6 PROJENİN TEMEL YAKLAŞIMI - Yükseköğretim kurumları, - Öğrencileri, - Akademik personeli, - Sivil toplum kuruluşları, - Meslek odaları, - Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kamu kurum ve kuruluşların ilgili süreçlere aktif katılımını sağlamaya yönelik olacaktır. BOLOGNA UZMANLARI ULUSAL TAKIMI PROJESİ

7 1. Kolay anlaşılabilir ve karşılaştırılabilir bir akademik derece sistemi ve temel olarak 2/3 aşamalı yükseköğretim sistemi (Lisans, Master ve Doktora) 2. Ortak bir kredi sistemi (ECTS-AKTS) 3. Öğrenci/Öğretim üyesi Hareketliliği 4. Kalite güvencesi konusunda işbirliği 5. Yükseköğrenimde Avrupa boyutu 6. Yaşam boyu öğrenim 7. Öğrencilerin süreçlere katılımı 8. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA)’nın çekiciliğinin arttırılması 9. Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) ile Avrupa Araştırma Alanı (ERA) arasındaki sinerjinin oluşturulması 10. Bu çalışmaların 2010 yılına kadar tamamlanması ve EHEA ‘nın oluşturulması BOLOGNA DEKLARASYONU ÇALIŞMA KONULARI

8 Yeterlilikler Çerçevesi Kalite Güvencesi Eğitim Planı Tasarlama Öğrenme Çıktıları Öğrenci iş yükü Tanınma Öğrenme çıktıları Öğrenci iş yükü Derecelerin karşılaştırılabilirliği (I, II, III) Öğrenim dönemleri Ortak dereceler APEL Transfer ve Biriktirme için AKTS(ECTS) Özet olarak Bologna Süreci

9 YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİLİKLERİ AVRUPA KREDİ TRANSFER SİSTEMİ (AKTS) VE AKADEMİK TANINMA YÜKSEKÖĞRETİMDE KALİTE GÜVENCESİ ÖĞRENCİLER VE SOSYAL BOYUT PROJE KAPSAMINDA YER ALAN KONULAR

10 Öğrenme Çıktıları ve Yetkinlikler Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Sektörel Yeterlilikler Program Yeterlilikleri

11 Yeterlilik: Geçerliliği kabul edilen bir öğretim programının başarıyla tamamlanması sonucu o program için öngörülen öğrenme çıktılarının (kazanımlarının) kazanıldığını onaylayan ve yetkili bir otorite tarafından basılı olarak verilen derece, diploma veya sertifika türü belgedir. Öğrenme Çıktıları (kazanımları): Bir öğrenme sürecinin tamamlanmasının ardından öğrenenin neleri bileceğinin, neleri yapabileceğinin ve nelere yetkin olacağının ifade edilmesidir. Yeterlilikler Çerçevesi: Yeterlilikleri, öğrenme çıktılarına göre sınıflandıran ve organize eden yapıdır. TEMEL KAVRAMLAR-1

12 Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi: Ulusal düzeyde yükseköğretim yeterlilikleri arasındaki ilişkiyi açıklayan, ulusal ve uluslararası paydaşlarca tanınan ve ilişkilendirilebilen, yeterliklerin belirli bir düzen içerisinde yapılandırıldığı bir sistemdir. Bu sistem aracılığla, yükseköğretimde tüm yeterlilikler ve diğer öğrenme kazanımları açıklanabilir ve tutarlı bir şekilde birbiri ile ilişkilendirilebilir. Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi: Ulusal Yeterlilikler Çerçevelerinin ilgi tutulabileceği ve bu sayede farklı ülkelerin yeterliliklerinin de birbirleriyle ilişkilendirilebileceği şemsiye (üst) çerçevedir. TEMEL KAVRAMLAR

13 İşverenlerÖğrencilerAkademisyenler ÖĞRENME ÇIKTILARIs = 944s = 5183s = 998 Öğrenme yetkinliği123 Pratikte bilgiyi uygulama becerisi 235 Analiz ve sentez becerisi312 Yeni durumlara uyum yetkinliği 457 Kişilerarası İletişim Becerileri 5616 Temel bilgisayar becerileri Temel Teorik Bilgi12 1 ÖĞRENME ÇIKTILARININ FARKLI PAYDAŞLAR TARAFINDAN ÖNCELİKLERİ

14 DOKTORA YÜKSEK LİSANS (Tezli Programlar) LİSANS (Fakülte Programları) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) ÖNERİ 1: Yükseköğretim ile Meslek ve Sanat Eğitimi Yeterlikleri için ayrı ayrı üç TYUYÇ’si YÜKSEKÖĞRETİM DÜZEYLERİ YÜKSEKÖĞRETİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ Doktora QF-EHEA: 3. Düzey EQF-LLL : 8. Düzey Yükseklisans QF-EHEA: 2. Düzey EQF-LLL : 7. Düzey Lisans QF-EHEA: 1.Düzey EQF-LLL : 6. Düzey Önlisans QF-EHEA: Kısa Düzey EQF-LLL : 5. Düzey TIPTA UZMANLIK* YÜKSEK LİSANS* (Tezsiz Programlar) LİSANS (Fakülte** ve Yüksekokul Prog.) ÖNLİSANS (MYO Programları) YÜKSEKÖĞRETİM MESLEKİ EĞİTİM YETERLİKLER ÇERÇEVESİ TYUYÇ’NİN TASARIMI SANATTA YETERLİK YÜKSEK LİSANS LİSANS (Güzel Sanatlar Fakültesi ve Konservatuvar Prog.) ÖNLİSANS (Fakülte Prog. içerisinde) YÜKSEKÖĞRETİM SANAT EĞİTİMİ YETERLİKLER ÇERÇEVESİ

15 ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ TYUYÇ Sektörel Yeterlilikler Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi belirlendi,sonra biz ne yapacağız? Program çıktıları Program Çıktıları Ders ler Öğrenme Çıktıları

PROGRAM YETERLİLİKLERİ Türkiye Yükseköğretim Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi kabul edildi ( Mayıs 2009). Sektörel Yeterlilikler çalışmaları sürüyor.  Program yeterliliklerimizi (çıktılarımızı) belirlemek veya güncellemek için ne yapabiliriz? Program çıktılarımızı, programı oluşturan modüllerin/derslerin çıktıları ile nasıl ilişkilendirebiliriz?  Biz Bölümde (program) ne yapacağız?

PROGRAM ÇIKTILARININ BELİRLENMESİ (PROGRAMME OUTCOMES) MEVCUT GİRDİLER  Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi  İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkleri  Tuning Projesi (30 genel yetkinlik) SAĞLANABİLİR GİRDİLER  Paydaş Görüşleri BELİRLENECEK ÇIKTILAR  Programa (mesleğe) özgün çıktılar  Genel (jenerik) çıktılar Program GirdileriProgram Çıktıları

18 Biz bölümde ne yapacağız? PROGRAM ÇIKTILARININ BELİRLENMESİ (PROGRAMME OUTCOMES) Örnek Program: A Üniversitesi B Mühendisliği Bölümü Amaç: Bu bölümden mezun olanların sahip olması beklenen yeterliliklerin ulusal ve sektörel yeterlilikler doğrultusunda belirlenmesi (Kurum misyonuna ve akreditasyon ölçütlerine uygun, sürekli iyileştirme için ölçülüp değerlendirilebilen)  Nasıl bir mezun?  Hangi Yetkinlikler ve Beceriler (Competences and Skills) in kazandırılmış olması bekleniyor?

19  Program çıktılarını sağlayacak eğitim planının hazırlanması veya mevcut planın gözden geçirilerek yeniden şekillendirilmesi  Derslerin 4 yıla (8 yarıyıla) yerleştirilmesi 30 AKTS (ECTS)/yarıyıl Dikkat: AKTS ulusal kredi değildir! Dayanak: Öğrenci iş yükü ‘dür.. 60 AKTS(ECTS)/yıl Lisans:Toplam 240 AKTS(ECTS) 4 yıl için Biz bölümde ne yapacağız? ÖĞRETİM PROGRAMININ HAZIRLANMASI / GÖZDEN GEÇİRİLMESİ

Her bir ders için yapılacak Dersin Amacı - Öğreten Dersin hedefleri - Öğreten Ders çıktıları (kazanımları) – Öğrenci Öğrenci iş yükü AKTS kredisi 20

Yeterlilikler ve Kalite Güvencesi İlişkisi YETERLİLİKLER X meslek unvanını verecek öğretim programı için hangi bilgi, beceri ve yetkinlikler? KALİTE GÜVENCESİ oBu yeterlilikler nasıl saptanacaklar? oYükseköğretimin ilgili öğretim programında nasıl kazandırılacaklar? oNe kadar kazandırıldıkları nasıl ölçülecek? oNasıl sürekli iyileştirilecekler? Ulusal Yeterlilikler Çerçevesinin Sektörel Yeterlikleri İç Kalite Güvencesinin Avrupa Standartları ve Temel İlkeleri

22 Yükseköğretim Kurumları’nda Bologna Eşgüdüm Komisyonları (BEK) oluşturulması - Eğitim ve/veya Uluslararası İlişkilerden Sorumlu Rektör Yardımcısı/ları - ADEK Başkanı - Bologna Uzmanı (var ise) - AKTS/DE ve Erasmus Koordinatörü/leri, - Öğrenci İşleri Daire Başkanı, - Öğrenci Temsilcisi, - Rektörün uygun gördüğü diğer üyeler BOLOGNA UZMANLARI ULUSAL TAKIMI 4. DÖNEM PROJESİ ( )

İlginiz için teşekkür ederiz..